Στο μεγάλο κενό που υπάρχει στο κομμάτι της ασφαλιστικής προστασίας στην Ευρώπη έναντι των ακραίων καιρικών και κλιματικών φαινομένων που προκαλούν μεγάλες καταστροφές στις περιουσίες στρέφεται η DBRS.
Το 2021 και το 2022, οι ετήσιες οικονομικές ζημιές που προκλήθηκαν από ακραία καιρικά φαινόμενα και γεγονότα που σχετίζονται με το κλίμα στην Ευρώπη έφτασαν σε ιστορικό ρεκόρ, ήτοι στα 59 δισ. ευρώ και στα 52 δισ. αντίστοιχα.
«Η εντατικοποίηση της συχνότητας και της σοβαρότητας των καταστροφικών γεγονότων θα μπορούσε να οδηγήσει σε χαμηλότερη οικονομική προσιτότητα και διαθεσιμότητα ασφαλιστικής προστασίας, η οποία δεν συμβάλλει στη μείωση του ασφαλιστικού χάσματος», δήλωσε ο Mario De Cicco, αντιπρόεδρος της Global Insurance Ratings της Morningstar DBRS. «Μία από τις λύσεις περιλαμβάνει αποτελεσματικές εταιρικές σχέσεις μεταξύ του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, οι οποίες ενδέχεται να γίνουν πιο διαδεδομένες σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή ήπειρο».
Το 2021, η συντριπτική πλειονότητα των οικονομικών απωλειών προκλήθηκε από πλημμύρες, ενώ το 2022 η πλειονότητα των ζημιών προκλήθηκε από τους καύσωνες, τα κύματα κρύου, τις ξηρασίες και τις πυρκαγιές.
Αυτές οι ζημιές ήταν διαχειρίσιμες, αλλά με την εντατικοποίηση των ακραίων καιρικών συνθηκών που επηρεάζουν άμεσα τη συχνότητα και το μέγεθος των καταστροφικών γεγονότων, αναμένεται ότι θα αυξηθούν με την πάροδο του χρόνου.
Η έκθεση ESOTC 2023 παρέχει ορισμένες σημαντικές πληροφορίες σχετικά με τα καταστροφικά γεγονότα που συνέβησαν στην Ευρώπη το 2023 σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Συγκεκριμένα, η Ευρώπη βίωσε τον μεγαλύτερο αριθμό ημερών με σοβαρό ακραίο θερμικό στρες, τη μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί και τις υψηλότερες ροές ποταμών το 2023.
Το «παρατεταμένο καλοκαίρι» του 2023 (Ιούνιος έως Σεπτέμβριος) χαρακτηρίστηκε από ακραίες καιρικές συνθήκες που οδήγησαν σε καύσωνες, πυρκαγιές, ξηρασίες και πλημμύρες. Τον Ιούλιο του 2023, το 41% της νότιας Ευρώπης επλήγη από ισχυρό θερμικό στρες και ελλείμματα βροχοπτώσεων, που οδήγησαν σε σοβαρή ξηρασία, ιδιαίτερα στην Ιβηρική Χερσόνησο.
Πυρκαγιές παρατηρήθηκαν σε όλη την Ευρώπη, κυρίως στην Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα. Η τελευταία, μάλιστα, γνώρισε τη μεγαλύτερη πυρκαγιά που έχει καταγραφεί ποτέ στην Ευρώπη, που έπληξε μια έκταση περίπου 96.000 εκταρίων.
Όπως επισημαίνει οι πλημμύρες αναμένεται να είναι ένα από τα πιο δαπανηρά κλιματικά γεγονότα το 2023, επηρεάζοντας πολλές χώρες όπως η Ιταλία, η Σλοβενία, η Ελλάδα, η Βουλγαρία, η Γαλλία, η Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο.
Ο ρόλος των ασφαλιστικών και οι πιθανές συνέπειες στη φήμη τους
Ο ασφαλιστικός κλάδος θα μπορούσε να διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο, σύμφωνα με τη DBRS, στην ανακούφιση της πίεσης των ζημιών που σχετίζονται με το κλίμα και τις καιρικές συνθήκες, καθώς και στην παροχή κινήτρων για την εφαρμογή μέτρων προσαρμογής για τη μείωση της ευαλωτότητας των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων στον κίνδυνο καταστροφής που σχετίζεται με το κλίμα.
Ωστόσο, σήμερα, σημαντικό μέρος αυτών των ζημιών παραμένει ανασφάλιστο.
Η EIOPA επιβεβαίωσε ότι εξακολουθεί να υπάρχει σημαντικό κενό ασφαλιστικής προστασίας κατά τη σύγκριση των οικονομικών ζημιών με τις ασφαλισμένες ζημίες που προκαλούνται από καταστροφικά που σχετίζονται με τις καιρικές συνθήκες.
Σύμφωνα με τον πίνακα ελέγχου του 2023 για το χάσμα ασφαλιστικής προστασίας για φυσικές καταστροφές, κατά μέσο όρο περίπου το 27% των συνολικών οικονομικών ζημιών που προκαλούνται από ακραία καιρικά φαινόμενα είναι ασφαλισμένο στην Ευρώπη.
Ωστόσο, η DBRS κρούει τον κώδωνα του κινδύνου τονίζοντας πως ένα μεγαλύτερο κενό προστασίας αναφέρθηκε στην Ελλάδα και την Ιταλία, όπου οι ασφαλισμένες ζημίες ήταν μόλις στο 1% και το 3%, αντίστοιχα, των συνολικών αναφερόμενων οικονομικών ζημιών λόγω ακραίων καιρικών συνθηκών. Εν τω μεταξύ, η Ιταλία είχε τις τρίτες μεγαλύτερες οικονομικές απώλειες από φυσικές καταστροφές, μετά τη Γερμανία και τη Γαλλία.
Ωστόσο, στην περίπτωση της Γερμανίας και της Γαλλίας, οι ασφαλισμένες ζημίες ήταν σημαντικά υψηλότερες, στο 36% και 33%, αντίστοιχα. Η μείωση του ασφαλιστικού χάσματος μπορεί να είναι δύσκολο να επιτευχθεί. Ενώ διατηρούσαν συνολικά ισχυρά επίπεδα κερδοφορίας αναδοχής, το 2023, αρκετές μεγάλες ευρωπαϊκές ασφαλιστικές εταιρείες ανέφεραν αυξανόμενο αντίκτυπο των ζημιών από φυσικές καταστροφές σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Σύμφωνα με τους αναλυτές του οίκου, η εντατικοποίηση της συχνότητας και της σοβαρότητας των καταστροφικών γεγονότων πιθανότατα θα ωθήσει τις ασφαλιστικές εταιρείες να αυξήσουν τις τιμές τους με αποτέλεσμα τη μείωση της οικονομικής προσιτότητας, η οποία δεν συμβάλλει στη μείωση του κενού προστασίας.
Αντιμετωπίζοντας μια περιορισμένη διάθεση κινδύνου λόγω των υψηλών κεφαλαιακών περιορισμών και των αυστηρότερων συνθηκών και δυναμικότητας της αγοράς αντασφάλισης, οι ασφαλιστικές ενδέχεται τελικά να αποφασίσουν να αποφύγουν την ασφάλιση περιοχών με αυξημένο κίνδυνο ακραίων κλιματικών και καιρικών φαινομένων.
Μια τέτοια κίνηση θα είχε δυνητικά αρνητικές συνέπειες για τη φήμη για τον ασφαλιστικό κλάδο ευρύτερα. Με τη διατήρηση αυστηρών προτύπων αναδοχής και την ανάπτυξη νέου πλαισίου διαχείρισης κινδύνων για την αποτελεσματικότερη ενσωμάτωση των κλιματικών κινδύνων, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να μπορούν να συνεχίσουν να εκπληρώνουν τον ρόλο τους ως βασικός συντελεστής στην αντιμετώπιση των προκλήσεων της κλιματικής αλλαγής.
Ως τρόπος βελτίωσης της οικονομικής προσιτότητας και αποφυγής μιας κρίσης ασφάλισης, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα μπορούσαν να προσφέρουν κίνητρα στους αντισυμβαλλομένους που εφαρμόζουν μέτρα προσαρμογής και μετριασμού του κινδύνου για τη μείωση του φυσικού κινδύνου που συνδέεται με τα ακίνητά τους.
