Ροή
Μια διαδρομή 14 ετών συμπληρώνει τον ερχόμενο μήνα το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, το οποίο μπαίνει στην τελική ευθεία για την ολοκλήρωση του έργου του. Όπως έγραφε το insider.gr, το τέλος εποχής για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας θα σημάνει η ολοκλήρωση της αποεπένδυσής του από την Εθνική Τράπεζα και η συγχώνευση Attica Bank – Παγκρήτιας Τράπεζας που θα ακολουθηθεί από αύξηση μετοχικού κεφαλαίου, με σημαντικό περιορισμό της συμμετοχής του ΤΧΣ υπέρ ιδιώτη μετόχου. Και οι δύο κινήσεις (σημειώνεται ότι το ΤΧΣ διατηρεί 18,39% στην Εθνική Τράπεζα και 72,54% στην Attica Bank) θα ολοκληρωθούν εντός του φθινοπώρου και ουσιαστικά, από το τέλος του έτους θα δρομολογηθούν οι διαδικασίες για την απορρόφηση του ΤΧΣ (όπως και του ΤΑΙΠΕΔ) από το Υπερταμείο.
Ως απότοκο της κρίσης και των μνημονίων, το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας συστάθηκε την 21η Ιουλίου 2010 (ιδρυτικός νόμος 3864/2010), με στόχο την διασφάλιση της σταθερότητας του ελληνικού τραπεζικού συστήματος. Οι σημαντικοί σταθμοί στην πορεία του ΤΧΣ, είχαν ως αφετηρία το 2013, όταν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες ολοκλήρωσαν τις αυξήσεις κεφαλαίου και υπέγραψαν τις πρώτες Συμφωνίες Πλαίσιο Συνεργασίας με το Ταμείο. Το 2015 το ΤΧΣ συμμετείχε στην ανακεφαλαιοποίηση της Εθνικής Τράπεζας και της Τράπεζας Πειραιώς και υπέγραψε με τις 4 συστημικές τράπεζες τροποποιημένες Συμφωνίες Πλαίσιο.
Το 2016, μετά την τρίτη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, η συμμετοχή του ΤΧΣ ανερχόταν σε 2,38% στη Eurobank, 11,01% στην Alpha Bank, 26,42% στην Τράπεζα Πειραιώς και 40,39% στην Εθνική Τράπεζα. Έγινε η πρώτη επισκόπηση της εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών και αξιολόγησης των διοικητικών τους συμβουλίων και στο πλαίσιο αυτό, αντικαταστάθηκε η πλειοψηφία (73%) των μη εκτελεστικών μελών των ΔΣ μέχρι το τέλος του 2017. Παρουσιάστηκε η στρατηγική του ΤΧΣ για την αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, στο πλαίσιο ενίσχυσης του συντονισμού των τραπεζών για την αναδιάρθρωση του χρέους των μεγάλων εταιριών.
Το 2017 το ΤΧΣ έκανε τη δεύτερη επισκόπηση της εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών και αξιολόγησης των διοικητικών τους συμβουλίων, επικεντρώνοντας στις Επιτροπές Ελέγχου και Διαχείρισης Κινδύνων.
Το 2018 δημοσιεύτηκαν οι κατευθυντήριες γραμμές του ΤΧΣ για τη διαδικασία επιλογής και διορισμού των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου των ελληνικών συστημικών τραπεζών. Υποβλήθηκε πρόταση στο Υπουργείο Οικονομικών για το Σχήμα Διαχείρισης Ενεργητικού και επικαιροποιήθηκε μελέτη του ΤΧΣ για τους κανονιστικούς περιορισμούς και τα εμπόδια ανάπτυξης της αγοράς μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων στην Ελλάδα.
Το 2019 συστάθηκε Επιτροπή Δεοντολογίας σε επίπεδο Δ.Σ. σε δύο συστημικές τράπεζες κατόπιν πρότασης του ΤΧΣ. Το Υπουργείο Οικονομικών της νέας κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας ζητά από το ΤΧΣ να υποβάλει τη μελέτη του για τη μείωση των κόκκινων δανείων. Ο αρμόδιος Υφυπουργός για τον χρηματοπιστωτικό τομέα, Γιώργος Ζαββός, παραλαμβάνει από το ΤΧΣ πρόταση - αντιγραφή του ιταλικού σχήματος των GAGS. Ο ίδιος ο Υφυπουργός αναλαμβάνει να προσαρμόσει το ιταλικό μοντέλο μείωσης των κόκκινων δανείων στην ελληνική πραγματικότητα, διαπραγματευόμενος με τις Βρυξέλλες το σχήμα «Ηρακλής» και επιτυγχάνοντας τη λειτουργία του παρά το ότι η Ελλάδα (και τα ομόλογά της) δεν είχε επενδυτική βαθμίδα (όπως είχε η Ιταλία) και εξασφαλίζοντας το zero risk, δηλαδή τη μηδενική στάθμιση κινδύνου (0% Risk Weight) στα κεφάλαια των τραπεζών από την διακράτηση των senior ομολόγων των τιτλοποιήσεων. Το σχήμα «Ηρακλής» εισήχθη στη Βουλή και εγκρίθηκε με νόμο.
Το 2020 το ΤΧΣ προσυπέγραψε τις Αρχές Υπεύθυνης Τραπεζικής, δημοσιοποίησε τις νέες αρχές εταιρικής διακυβέρνησης και τις πολιτικές μετοχικής επιμέλειας και ενάσκησης δικαιωμάτων ψήφου.
Το 2021 έγινε η τρίτη αξιολόγηση της εταιρικής διακυβέρνησης των τραπεζών και των διοικητικών τους συμβουλίων, ενώ το Ταμείο δημοσίευσε την πρώτη Έκθεση Βιώσιμης Ανάπτυξης και το 1ο Δελτίο του (Αποτελέσματα ελληνικών τραπεζών στα πανευρωπαϊκά stress tests 2021).
Το 2022 έγινε η τελευταία τροποποίηση στον ιδρυτικό νόμο του ΤΧΣ, μεταρρυθμίζοντας το πλαίσιο λειτουργίας του Ταμείου και ορίζοντας καταληκτική ημερομηνία ζωής του ΤΧΣ την 31η/12/2025. Έγινε εσωτερική αναδιοργάνωση σύμφωνα με τις νέες απαιτήσεις του νόμου και σε συνέχεια της έναρξης του σταδίου αποεπένδυσης του ΤΧΣ. Το Ταμείο είχε τις πρώτες εισροές στο χαρτοφυλάκιο (από συμμετοχές στην Τρ. Πειραιώς), ενώ σύναψε συνεργασία με την Εθνική Αρχή Διαφάνειας με σκοπό τη συνεργασία σε θέματα δεοντολογίας και συμμόρφωσης και την προώθηση της υπευθυνότητας και της διαφάνειας.
Το 2023 το ΤΧΣ στήριξε την αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Attica Bank, δημοσίευσε τη Στρατηγική Αποεπένδυσης από τις τράπεζες, τη Στρατηγική Λειτουργίας του για την περίοδο 2023 – 2025, πούλησε το σύνολο της συμμετοχής του (1,401%) στη Eurobank, το σύνολο της συμμετοχής του στην Alpha Bank (8,9781%) και διέθεσε το 22% της συμμετοχής του στην Εθνική Τράπεζα μέσω ελληνικής δημόσιας και διεθνούς προσφοράς.
Τον Μάρτιο του 2024 ακολούθησε, κατά τα πρότυπα της Εθνικής Τράπεζας, και η πλήρης διάθεση του συνόλου του ποσοστού που κατείχε το ΤΧΣ στην Τράπεζα Πειραιώς (27%). Οι αποεπενδύσεις του ΤΧΣ από Εθνική και Πειραιώς αποτέλεσαν μεγάλες επιτυχίες της Διοίκησης του Ταμείου.
Σύμφωνα με την αποτίμηση που έχουν κάνει στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής, ο Υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστής Χατζηδάκης και ο Διοικητής της ΤτΕ, Γιάννης Στουρνάρας, η συνολική προσφορά του ΤΧΣ στα ταμεία του Ελληνικού Δημοσίου ανέρχεται σε 3,5 δισ. ευρώ.
