«Κοινός τόπος» βρέθηκε ανάμεσα σε Αθήνα και Λευκωσία, σε μία φόρμουλα που θα μπορούσε να οδηγήσει σε «λευκό καπνό» στις διαπραγματεύσεις των δύο πλευρών και να ξεμπλοκάρει την υλοποίηση της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου.
Η νέα καταρχήν συμφωνία προέκυψε κατά την ευρεία σύσκεψη στην κυπριακή πρωτεύουσα την Τρίτη, 10 Σεπτεμβρίου, ενώ μάλιστα το σχετικό draft βρίσκεται από την ίδια ημέρα στα χέρια της κυπριακής κυβέρνησης. Αν δεν υπάρξει κάποιο αρνητικό απρόοπτο στην πορεία, που θα τινάξει στον αέρα και το νέο deal, στόχος είναι μέσα στα επόμενα 24ωρα να οριστικοποιηθούν και οι επιμέρους λεπτομέρειες.
- Διαβάστε ακόμη: Χριστοδουλίδης: Πρόοδος στις συζητήσεις για την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, Αθήνα και Λευκωσία εκκινούσαν από διαφορετικές αφετηρίες στη διαπραγμάτευση, με την ελληνική κυβέρνηση να προτεραιοποιεί την ανάκτηση εσόδου και από την Κύπρο κατά τη κατασκευαστική περίοδο, ώστε το έργο να είναι βιώσιμο, και να παραπέμπει σε δεύτερο χρόνο τη διευθέτηση του γεωπολιτικού κινδύνου.
Από την άλλη πλευρά, η Λευκωσία επιδίωκε να υπάρξουν εξαρχής περαιτέρω διασφαλίσεις και για το γεωπολιτικό ρίσκο, ώστε να συναινέσει και στο θέμα της ανάκτησης εσόδου. Κι αυτό γιατί στόχος της είναι, σε περίπτωση μακρόχρονης καθυστέρησης ή ματαίωσης του πρότζεκτ εξαιτίας αντιδράσεων της Τουρκίας, να έχει αποκλεισθεί εκ των προτέρων πως δεν θα επιβαρυνθούν οι Κύπριοι καταναλωτές για ένα έργο που δεν θα είναι πλέον βέβαιο αν και πότε θα λειτουργήσει.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη σύσκεψη της Τρίτης η Ελλάδα υπέβαλε πρόταση που απαντά στις παραπάνω κυπριακές ανησυχίες. Η πρόταση αυτή προβλέπει ότι, σε περίπτωση ανωτέρας βίας, η ανάκτηση των εξόδων που θα έχουν γίνει έως εκείνη τη στιγμή θα γίνει κατά 50%-50% από τις δύο χώρες. Το υφιστάμενο πλαίσιο προβλέπει πως το γεωπολιτικό ρίσκο θα επιμεριζόταν με την ίδια ποσόστωση που θα γίνει και η απόσβεση του έργου, δηλαδή κατά 63% από την Κύπρο και κατά 37% από την Ελλάδα.
Η συγκεκριμένη πρόταση κατ' αρχάς περιορίζει την επιβάρυνση των Κυπρίων καταναλωτών, στο ενδεχόμενο παγώματος του έργου λόγω εξωγενών παραγόντων. Επίσης, δείχνει έμπρακτα πως η Ελλάδα εκτιμά ότι το πρότζεκτ θα υλοποιηθεί απρόσκοπτα.
Η κυπριακή πλευρά φέρεται να δήλωσε στη σύσκεψη ικανοποιημένη από την πρόταση, συναινώντας να ικανοποιήσει από την πλευρά της το ελληνικό αίτημα για την τροποποίηση του ρυθμιστικού πλαισίου στην Κύπρο, ώστε να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα του έργου κατά την κατασκευαστική περίοδο. Στην πράξη αυτό σημαίνει ότι θα «ενεργοποιηθεί» η διαδικασία ώστε η Κύπρος να χρηματοδοτήσει τη διασύνδεση με 25 εκατ. ευρώ το χρόνο από το 2025 μέχρι και τη λειτουργία του έργου το 2030, δηλαδή συνολικά με 125 εκατ. ευρώ.
Αν όντως η νέα συμφωνία τελεσφορήσει, τότε το κυπριακό υπουργικό συμβούλιο θα ανάψει το «πράσινο φως» για τη χρηματοδότηση. Έτσι, θα ανοίξει τον δρόμο ώστε η ρυθμιστική αρχή ενέργειας της Κύπρου (ΡΑΕΚ) να προχωρήσει στην τροποποίηση των αποφάσεών της.
Αξίζει να σημειωθεί ότι, όπως αναφέρει το ΚΥΠΕ, την Παρασκευή το απόγευμα είναι προγραμματισμένη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, με ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες να επιμένουν πως είναι πιθανό να έχει στο μεταξύ οριστικοποιηθεί η συμφωνία, ώστε να δοθούν οι εγκρίσεις. Την ίδια ημέρα το πρωί θα πραγματοποιηθεί σύσκεψη του Εθνικού Συμβουλίου, στην οποία θα γίνει ενημέρωση των τελευταίων εξελίξεων και θα συζητηθούν τα επόμενα βήματα ενόψει της μετάβασης του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Νέα Υόρκη για τις εργασίες της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.
