Με βραδείς ρυθμούς προχωρά η απανθρακοποίηση της οικονομίας με την παγκόσμια κοινότητα να επιδεικνύει χαμηλά ποσοστά αποσύνδεσης της ανάπτυξης με την επίτευξη των κλιματικών στόχων για το 2050.
Παρά το γεγονός ότι όλο και περισσότερες περιοχές σε όλο τον κόσμο συνδυάζουν την οικονομική ανάπτυξη με τη μείωση των εκπομπών άνθρακα, ο ρυθμός αυτός δεν επαρκεί για την επίτευξη του στόχου για καθαρές μηδενικές εκπομπές. Ερευνητές από το Ινστιτούτο Πότσνταμ για την Έρευνα Κλιματικών Επιπτώσεων (Potsdam Institute for Climate Impact Research) ανέλυσαν δεδομένα από 1.500 περιοχές τα τελευταία 30 χρόνια και αποκάλυψαν ότι το 30% κατάφεραν να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα ενώ συνέχισαν να αναπτύσσονται οικονομικά. Ενώ αυτή η επιταχυνόμενη τάση σηματοδοτεί σημαντική πρόοδο προς την επίτευξη της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα, οι συγγραφείς προειδοποιούν ότι ο τρέχων ρυθμός αποσύνδεσης είναι ανεπαρκής για την επίτευξη του παγκόσμιου κλιματικού στόχου για καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050.
Η νέα μελέτη υπογραμμίζει τον ζωτικό ρόλο των εθνικών δράσεων για το κλίμα στην αποσύνδεση της οικονομικής ανάπτυξης από τις εκπομπές CO2. «Διαπιστώσαμε ότι το 30% των περιοχών με διαθέσιμα δεδομένα έχουν αποσυνδέσει πλήρως τις εκπομπές άνθρακα από την οικονομική ανάπτυξη. Περιφέρειες με υψηλά εισοδήματα και ιστορία βιομηχανίες εντάσεως άνθρακα, καθώς και εκείνες με σημαντικά μερίδια στους τομείς των υπηρεσιών και της μεταποίησης είχαν ιδιαίτερη επιτυχία στη μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα ενώ εξακολουθούσαν να παρουσιάζουν οικονομική ανάπτυξη», αναφέρει ο Anders Levermann, συγγραφέας και επικεφαλής του ερευνητικό τμήμα «Επιστήμη της πολυπλοκότητας» στο Ινστιτούτο. «Μια σταθεροποίηση της παγκόσμιας μέσης θερμοκρασίας είναι δυνατή μόνο με καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα. Αυτό σημαίνει ότι εάν οι οικονομίες θέλουν να αναπτυχθούν πρέπει να αποσυνδεθούν από τις εκπομπές CO2».
Λιγότερες από τις μισές περιφέρειες θα είναι σε θέση να επιτύχουν καθαρές μηδενικές εκπομπές έως το 2050
Ενώ προηγούμενες μελέτες για την αποσύνδεση του άνθρακα είχαν επικεντρωθεί κυρίως σε κράτη ή μεμονωμένες πόλεις, οι ερευνητές στο PIK ακολούθησαν μια πιο λεπτομερή προσέγγιση, διατηρώντας παράλληλα ένα παγκόσμιο εύρος. Ανέλυσαν τα οικονομικά αποτελέσματα 1.500 υποεθνικών περιοχών όπου το κατά κεφαλήν ακαθάριστο περιφερειακό προϊόν (GP) αυξανόταν, αντιπροσωπεύοντας το 85% των παγκόσμιων εκπομπών. Συνδυάζοντας αυτά τα δεδομένα με πληροφορίες σχετικά με τις εντάσεις εκπομπών άνθρακα που βασίζονται στην παραγωγή τα τελευταία 30 χρόνια, αποκάλυψαν σημαντικά παγκόσμια μοτίβα αποσύνδεσης.
Οι ερευνητές υπολόγισαν επίσης το έτος κατά το οποίο θα μπορούσαν να επιτευχθούν καθαρές μηδενικές εκπομπές για κάθε περιοχή εξετάζοντας τις τάσεις αποσύνδεσης του παρελθόντος και τον αντίκτυπό τους στις εκπομπές. «Οι ανεπτυγμένες χώρες φαίνεται πιθανό να εκπληρώσουν αυτούς τους στόχους νωρίτερα από άλλες, αλλά γενικά οι πρόσφατες τάσεις φαίνονται ανεπαρκείς για την επίτευξη του καθαρού μηδέν έως τα μέσα του αιώνα στις περισσότερες περιοχές», καταλήγει ο συγγραφέας Maximilian Kotz, προσκεκλημένος ερευνητής του Ινστιτούτου. «Εάν συνεχιστούν οι τρέχοντες ρυθμοί αποσύνδεσης, λιγότερες από τις μισές υποεθνικές περιφέρειες θα είναι σε θέση να επιτύχουν καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2050. Ως εκ τούτου, όλα τα επίπεδα διακυβέρνησης πρέπει να ενισχυθούν και ιδιαίτερα οι αναπτυγμένες χώρες θα πρέπει να αυξήσουν τις προσπάθειες και τις επενδύσεις τους για την ενεργειακή μετάβαση στον αναπτυσσόμενο κόσμο προκειμένου να επιτευχθούν οι καθαροί μηδενικοί στόχοι παγκοσμίως», τονίζει.
