«Οι ενεργειακές υποδομές ως κομβικός αναπτυξιακός πυλώνας και η βιώσιμη εκβιομηχάνιση» ήταν το θέμα της ενότητας «Ενέργεια – Ενεργειακές Υποδομές» στο πλαίσιο του 7ου Athens Investment Forum, που πραγματοποιείται στο Μέγαρο Μουσικής και συνδιοργανώνουν το ΤΕΕ και η Vertical Solutions.
Στην ενότητα μετείχαν οι Σδούκου Αλεξάνδρα, Υφυπουργός, Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Τάσος Μάνος, Διευθύνων Σύμβουλος | ΔΕΔΔΗΕ, Ιωάννης Χωματάς, Ανώτατος Διευθυντής Ανάπτυξης Υποδομών, ΔΕΣΦΑ, Κωνσταντίνος Σιφναίος, Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Συμβούλου|GASTRADE, Νάσος Πλαϊνός, Key Accounts Sales Manager Greece & Cyprus | LONGi SOLAR, Χρήστος Πετρόχειλος, Γενικός Διευθυντής | KIEFER, Ιωάννης Στεφάνου, Partner, Head of Energy Sector |Grant Thornton και ο Μάνος Μανουσάκης, Πρόεδρος & CEO | ΑΔΜΗΕ, σε μια συζήτηση που συντόνισε ο δημοσιογράφος Θοδωρής Παναγούλης.
Α. Σδούκου: Απαραίτητη η διεθνής συνεργασία για την ενεργειακή ασφάλεια
Η Ελλάδα φιλοδοξεί να έχει ηγετικό ρόλο στην ανάπτυξη της ΝΑ Ευρώπης και η πράσινη μετάβαση είναι μονόδρομος για την επίτευξη των στόχων μας, επεσήμανε η Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου.
Αναφέρθηκε ιδιαίτερα στις προκλήσεις της ασφάλειας των υποδομών, τις οποίες χαρακτήρισε ως «ύψιστης σημασίας» και μάλιστα όχι μόνο στις προκλήσεις της φυσικής ασφάλειας, αλλά και της κυβερνοασφάλειας, ενώ υπογράμμισε τη σημασία του ομαλού εφοδιασμού και της ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση. Στη διεθνή συγκυρία προστίθεται η γεωπολιτική αστάθεια, που κλιμακώνεται, ο παγκόσμιος νότος που διαμορφώνει δικό του πόλο επιρροής, με συνέπεια να δημιουργούνται ερωτηματικά για το μέλλον του πλανήτη.
Η ασφάλεια, τόνισε, αυξάνει την ανάπτυξη, αλλά και τη δυνατότητα απεξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο, όπως γίνεται με τον αγωγό FSRU της Αλεξανδρούπολης. Οι επενδύσεις πρέπει να συνεχιστούν, ακόμη και σε υποδομές υδρογόνου. Μέχρι το 2050 θα έχουν επενδυθεί 25 δισ. ευρώ για την ενίσχυση των δικτύων διανομής ενέργειας, ενώ 150 εκατ. ευρώ διατίθενται ετησίως για την ανθεκτικότητα σε ακραία φαινόμενα.
«Το κόστος των επενδύσεων για την ανθεκτικότητα είναι υψηλό, αλλά είναι χαμηλότερο από το κόστος των επιπτώσεων της κλιματικής κρίσης αν δεν υλοποιηθούν οι επενδύσεις» ανέφερε χαρακτηριστικά. Τόνισε ακόμη την ανάγκη δημιουργίας δικτύων διανομής και διασύνδεσης της νησιωτικής με την ηπειρωτική Ελλάδα, την οποία χαρακτήρισε megaproject και δεσμεύτηκε, ότι η κυβέρνηση θα βοηθήσει στο αδειοδοτικό πλαίσιο νέων έργων μεταφοράς. Το όραμα είναι η Ελλάδα να καταστεί εξαγωγική δύναμη ενέργειας και όχι μόνο ενεργειακός κόμβος, επεσήμανε, αναφέροντας πως μπορούμε να εξάγουμε 6,6 TWh, ενώ σήμερα εισάγουμε 3 TWh.
Τ. Μάνος: Ανάγκη για νέα μοντέλα λειτουργίας των ΑΠΕ
O Τάσος Μάνος, Διευθύνων Σύμβουλος ΔΕΔΔΗΕ, μίλησε για γερασμένο και ελλιπές προσωπικό σε σύγκριση με το επίπεδο της ΕΕ, και γερασμένο δίκτυο καθώς και για την ανάγκη για νέα μοντέλα λειτουργίας, με έμφαση στην ψηφιοποίηση στο πλαίσιο των ΑΠΕ. Την περίοδο 1980-2022 δαπανήθηκαν 12 δισ. ευρώ, ενώ μόνο πέρυσι 4 δισ. ευρώ στον τομέα αυτό. Για παράδειγμα, όπως είπε, χρειάστηκαν 7 ημέρες για την αποκατάσταση της ηλεκτροδότησης στο Μάτι, ενώ φέτος στο Βαρνάβα μόλις 1,5 μέρα, κάτι, που δεν γίνεται πουθενά στην Ευρώπη. Από τις επενδύσεις της εταιρείας περισσότερο από το 85% διατηρείται στη Ελλάδα τόνισε ο κ.Μάνος και μίλησε για 15.0000-20.000 αιτήσεις συνδέσεων για φωτοβολταϊκά στη στέγη.
Ι. Χωματάς: Επενδύσεις ύψους 1,27 δισ. ευρώ εντός τριετίας
Ο Ιωάννης Χωματάς, Ανώτατος Διευθυντής Ανάπτυξης Υποδομών ΔΕΣΦΑ, αναφέρθηκε σε επενδύσεις ύψους 1,27 δισ. ευρώ εντός 3ετίας, αλλά και τον αγωγό καθαρού υδρογόνου Αμύνταιο-Κομνηνά. Ακόμη, τον αγωγό φυσικού αερίου της δυτικής Μακεδονίας, Καρπερής- Κομοτηνής και Αλεξανδρούπολης και πολλά κατά τόπους έργα, που θα ενώνουν τον κεντρικό αγωγό με την περιοχή, αλλά και τον αγωγό της Βόρειας Μακεδονίας, μέχρι το σημείο διασύνδεσης με τη Βουλγαρία (στον οποίο η εταιρία έχει το project management στη γείτονα χώρα), που θα είναι σε θέση να παράγει 80GWh ανά ημέρα. Σε συνεργασία με 6 ευρωπαίους διαχειριστές, ο αγωγός μήκους 3.000 χμ και προϋπολογισμού 7 δισ. ευρώ θα καταλήγει στη Γερμανία.
Κ. Σιφναίος: H ασφάλεια των υποδομών ενέργειας μεταφράζεται και σε εθνική ασφάλεια
Ο Κωνσταντίνος Σιφναίος, Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος GASTRADE, επεσήμανε πως από την 1η Οκτωβρίου ο σταθμός LNG της Αλεξανδρούπολης στέλνει 30.000 MWh προς τη βουλγαρική αγορά, ενώ εκτίμησε πως η ασφάλεια των υποδομών ενέργειας μεταφράζεται και σε εθνική ασφάλεια. Για τον κάθετο διάδρομο αερίου, είπε, ότι καθιστά την Ελλάδα σημείο εισόδου, αν λειτουργήσει όπως μπορεί και θα έχει τεράστια σημασία για τη χώρα μας και την απεξάρτηση της ευρύτερης περιοχής από το ρωσικό φυσικό αέριο. Έκανε ειδική μνεία στη μεγάλη ροή ρωσικού αερίου από την Τουρκία μέσω Βουλγαρίας, ένα πρόβλημα, που όπως υποστήριξε, πρέπει να αντιμετωπιστεί με ευρωπαϊκές πολιτικές.
Ν. Πλαϊνός: Υδρογόνο, το μόνο μέσο αποθήκευσης, που θα μας φέρει στην επόμενη γενιά στον τομέα της ενέργειας
Ο Νάσος Πλαϊνός, Key Accounts Sales Manager Greece & Cyprus, LONGi SOLAR, τόνισε, ότι η κινεζική εταιρεία παράγει ήδη 5GW στο Οχάιο των ΗΠΑ και συνεπενδύει με ευρωπαϊκές εταιρείες- εκτός από φωτοβολταϊκά- και σε υδρογόνο, το οποίο χαρακτήρισε ως “το μόνο μέσο αποθήκευσης, που θα μας φέρει στην επόμενη γενιά στον τομέα της ενέργειας”. Στις προκλήσεις του περιορισμένου χώρου των ΑΠΕ, της μερικής σκίασης, των hot spots και του lifetime reliability, η εταιρεία προσφέρει τεχνολογικές λύσεις, που αποδίδουν, όπως είπε, 6,5%-8% περισσότερη ενέργεια.
Εκτίμησε ακόμη πως η σταθερότητα στις επενδύσεις είναι ζητούμενο για επιχειρηματίες και καταναλωτές.
Χ. Πετρόχειλος: Η ανάγκη επενδύσεων στα δίκτυα και την αποθήκευση ενέργειας
Ο Χρήστος Πετρόχειλος, Γενικός Διευθυντής KIEFER, τόνισε την ανάγκη επενδύσεων στα δίκτυα και την αποθήκευση ενέργειας, καθώς έχουμε το φαινόμενο της “πλεονάζουσας παραγωγής” και χάνεται η ενέργεια σε συγκεκριμένες ώρες χαμηλής ζήτησης. Έχουμε επίσης “0 μπαταρίες”, όπως χαρακτηριστικά είπε και ζήτησε να γίνουν νέοι διαγωνισμοί ή πλήρης απελευθέρωση της αγοράς, διαφορετικά χάνουμε ενέργεια και δημιουργούμε πιο ακριβή ενέργεια στη χονδρική, που μετακυλίεται τελικά στο λογαριασμό του καταναλωτή. Απέδωσε μεγάλη σημασία στη δυτική Μακεδονία, ενώ σχετικά με τους παράγοντες βιωσιμότητας των νέων επενδύσεων σε ΑΠΕ, επεσήμανε πως πρέπει να έχουν σωστή πρόβλεψη για αποθήκευση.
Ι. Στεφάνου: Νέο ευρωπαϊκό οικονομικό μοντέλο, από τη βαριά βιομηχανία στην οικονομία υπηρεσιών
Ο Ιωάννης Στεφάνου Partner, Head of Energy Sector, GRANT THORNTON, υποστήριξε πως η ενεργειακή μετάβαση έχει μεγάλη συνεισφορά στην ενεργειακή ασφάλεια και ανεξαρτησία ενός κράτους, αλλά και στη μείωση του κόστους ενέργειας. Βάσει προγραμματισμού του ΕΣΕΚ, άνω των 400 δισ. ευρώ θα επενδυθούν μέχρι το 2050 και η ταχύτητα των αλλαγών καθορίζει το μείγμα τεχνολογιών. Χαρακτήρισε “βασικό παράγοντα” τη ζήτηση, που πρέπει να στηριχθεί με πολιτικές όπως η ηλεκτροκίνηση και τη διασύνδεση των νησιών με το ηπειρωτικό σύστημα, τονίζοντας πως μεταβαίνουμε σε ένα νέο ευρωπαϊκό οικονομικό μοντέλο, από τη βαριά βιομηχανία στην οικονομία υπηρεσιών. Όσον αφορά τις επενδύσεις, εκτίμησε πως πρέπει να φύγουμε από το καθεστώς επιδοτήσεων και να πάμε σε ένα νέο μοντέλο, στο οποίο οι επενδυτές θα έχουν εξοικειωθεί με την έννοια του ρίσκου.
Μ. Μανουσάκης: Η μεγάλη ευκαιρία είναι να γίνουμε ενεργειακά αυτάρκεις ως χώρα
Ειδική παρέμβαση στον διάλογο, τον οποίο συντόνισε ο δημοσιογράφος Θοδωρής Παναγούλης, έκανε ο Μάνος Μανουσάκης, Πρόεδρος & CEO ΑΔΜΗΕ. Ανέφερε πως δεκαπλασιάστηκε το CaPex από 2017 και ο όμιλος έχει σήμερα 5 εταιρίες, με άξονα στρατηγικής την εκμετάλλευση κάθε υποδομής, ώστε να παραχθεί αξία που θα φτάσει στους λογαριασμούς. Μακροπρόθεσμα, εκτίμησε ότι θα πληρώνουμε μόνο την πρόσβαση στην υποδομή και θα φτάσουμε στη μείωση τιμών. Στο ενδιάμεσο διάστημα όμως, χρειάζεται μεγαλύτερη ένταση στο demand response, όπως το να μεταφέρουμε την κατανάλωση από το βράδυ στο μεσημέρι και να χρησιμοποιούμε συστήματα αποθήκευσης με μικρό περιβαλλοντικό αποτύπωμα. “Μεσοπρόθεσμα μας συμφέρει να εξάγουμε ενέργεια με την ανάπτυξη διασυνδέσεων, αλλά η μεγάλη ευκαιρία είναι να γίνουμε ενεργειακά αυτάρκεις ως χώρα”, ανέφερε. Όπως εξήγησε, είναι τεράστια ευκαιρία για την Ελλάδα οι ΑΠΕ, αλλά με τη δημιουργία υποδομών. Με τη μελλοντική αλλαγή στην κοστολογική υποδομή της ενέργειας, αφού λόγω θέσης διαθέτουμε ήλιο και αέρα, θα είμαστε σε πλεονεκτική θέση γιατί το κόστος θα είναι μικρό.
