Η τελευταία μεγάλη πληρωμή του Οργανισμού που χειρίζεται τις πληρωμές προς τους αγρότες ήταν στις 30 Οκτωβρίου και έφτασε το μισό δισ. ευρώ. Μέσα στον Δεκέμβριο, αναμένεται συμπληρωματική πληρωμή, ώστε να συμπληρωθεί το πακέτο των άμεσων ενισχύσεων προς τους Έλληνες αγρότες. Τους επόμενους μήνες, έως το αργότερο τον Ιούνιο του 2025, θα υπάρξουν και άλλες πληρωμές ώστε να συμπληρωθεί το ετήσιο πακέτο των περίπου 2 δισ. ευρώ ενισχύσεων προς τους αγρότες.
Ο ΟΠΕΚΕΠΕ δεν χειρίζεται μόνο αυτά τα χρήματα. Πληρώνει και τους δικαιούχους άλλων δράσεων του Επιχειρησιακού προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, με πλέον γνωστή πληρωμή αυτή προς τους δικαιούχους του προγράμματος LEADER, που έχει χρηματοδοτήσει τα περισσότερα από τα μικρά καταλύματα που λειτουργούν στην χώρα μας ,καθώς και τις μικρές μεταποιητικές μονάδες όπως μικρά τυροκομεία, παρασκευαστήρια παραδοσιακών προϊόντων, εκθετήρια, οικοτεχνίες τροφίμων και χειροτεχνημάτων και ότι άλλο σχετικό βλέπετε στις εξορμήσεις σας στην επαρχία.
Με δεδομένο ότι το συνολικό ΑΕΠ της χώρας φθάνει τα 230 δισ. ευρώ, μόνο οι άμεσες πληρωμές προς τους αγρότες αποτελούν το 0,9%, ενώ οι συνολικές πληρωμές υπερβαίνουν αρκετά το 1% του ΑΕΠ! Και όμως ο Οργανισμός αυτός είναι αυτή τη στιγμή ακέφαλος και το χειρότερο: είναι πολλά χρόνια που πορεύεται χωρίς πυξίδα.
Με τις πληρωμές προς τους δικαιούχους το έτος 2024 να είναι τραγικές, η προηγούμενη διοίκηση υπό τον κ. Σημανδράκο, επιλεγέντα από το ΑΣΕΠ, εξαναγκάστηκε σε παραίτηση από τον πρώην Υπουργό Λευτέρη Αυγενάκη. Δεν βρέθηκε πρόχειρος αντικαταστάτης για την ηλεκτρική αυτή καρέκλα και η διοίκηση του Οργανισμού ανατέθηκε πολύ προσωρινά όπως και αποδείχθηκε άλλωστε, από τον τότε αντιπρόεδρο κ Κυριάκο Μπαμπασίδη. Ο κ. Μπαμπασίδης, είναι Δικηγόρος στο επάγγελμα και Δρ. Εγκληματολογίας. Προφανώς, όταν επελέγει για να συμμετάσχει στο ΔΣ του Οργανισμού, κάποιος κάτι θα είχε ακούσει ή υποψιαστεί ότι πολλά και περίεργα συμβαίνουν στον Οργανισμό και οι εξειδικευμένες του γνώσεις θα ήταν χρήσιμες...
Ευρωπαϊκή κηδεμονία και πρόστιμο 200 εκατ. ευρώ!
Στο ενδιάμεσο, ο Κρατικός Οργανισμός πληρωμών, πιστοποιημένος για τον σκοπό αυτό από την ΕΕ, ετέθη υπό κοινοτική κηδεμονία, ενώ το ένα πρόστιμο διαδέχεται το άλλο. Το τελευταίο μεγάλο πρόστιμο, ανήλθε σε 200 εκατ. ευρώ ή το 20% των ετήσιων επιδοτήσεων. Αυτά τα χρήματα πρέπει με κάποιον τρόπο αποδοθούν πίσω στα Ευρωπαϊκά ταμεία. Σκεφτείτε να σας μείωναν τις απολαβές σας κατά 20%. θα χαλούσατε τον κόσμο, θα ψάχνατε να βρείτε το δίκιο σας. Κι όμως, στην προκειμένη περίπτωση δεν άνοιξε ρουθούνι! Απλώς, το πρόστιμο αυτό προστέθηκε στα προηγούμενα, ώστε να δουν οι αρμόδιοι πως θα το αντιμετωπίσουν.
Δείγματα απλής παρακμής; Αδιαφορίας; Η μήπως αφασίας, όπως σχεδόν έχει περιέλθει μεγάλο μέρος του αγροτικού τομέα στην Ελλάδα σήμερα; Όπως σε κατάσταση αφασίας θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν οι φετινές σπορές χειμερινών καλλιεργειών που εξελίσσονται άκεφα και νωχελικά. Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο οι κτηνοτρόφοι μας πηγαίνουν στις στάνες σαν να μην υπάρχει αύριο, αφού η επιδημία της ευλογιάς μπορεί να θέσει το κοπάδι τους knock out σε μια και μόνο νύχτα, όπως υπάρχει αβεβαιότητα εάν θα υπάρξει αρδευτικό νερό για την επόμενη καλλιεργητική περίοδο.
Έτσι λοιπόν και ο ΟΠΕΚΕΠΕ, εκτελεί τις πληρωμές χωρίς πρόγραμμα! Δηλαδή χειρίζεται πάνω από το 1% του ΑΕΠ της χώρας, έτσι χωρίς πρόγραμμα! Ας αναλογιστούμε ότι κάθε μήνα όταν ανακοινώνονται η αύξηση του ΑΕΠ, καμαρώνουμε ότι είμαστε λίγο παραπάνω από τις άλλες χώρες της ΕΕ. Σκεφτείτε να έκανε ο ΟΠΕΚΕΠΕ καλά την δουλειά του θα είχαμε και άλλη αύξηση!
Πως προκύπτει αυτό; Ιδού δύο παραδείγματα πολύ πρόσφατα. Τα τελευταία χρόνια, η πρώτη πληρωμή των άμεσων ενισχύσεων, ύψους μισού δισ. γινόταν λίγες ημέρες πριν το τέλος Οκτωβρίου. Άρα με το δίκιο του κάποιος παραγωγός θα μπορούσε να αφήσει τις πληρωμές για τις ρυθμισμένες του οφειλές προς ΑΑΔΕ, ΔΕΗ, ΟΓΑ και οτιδήποτε άλλο, μετά την είσπραξη των επιδοτήσεων. Έλα όμως που φέτος οι πληρωμές έγιναν στις 30 Οκτωβρίου δηλαδή ακριβώς πάνω στο νήμα και όσοι είχαν λογαριασμός σε εκτός Πειραιώς τράπεζες, τα είδαν 2 ημέρες αργότερα;
Κατά συνέπεια μέρος των ρυθμίσεων αυτών δεν θα πληρώθηκαν και θα ακυρώθηκαν. Νέος μπελάς να ξαναγίνουν από την αρχή. Αντί λοιπόν να φροντίσεις να ετοιμάσεις τα χωράφια σου για σπορά ή να τηρήσεις τα απαραίτητα μέτρα υγειονομικής προστασίας για την ευλογιά για το κοπάδι σου ασχολείσαι με διοικητικά θέματα. Και όλα αυτά επειδή ο ΟΠΕΚΕΠΕ άργησε για 5 ημέρες τις πληρωμές.
Και με το δίκιο του, ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος να επισημαίνει ότι είναι χαμηλή η παραγωγικότητα της εργασίας και χρειάζεται να ανέβει. Πώς να γίνει αυτό όταν οι κατ’ έξοχήν φορείς αύξησης της παραγωγικότητας, αντί να ασχολούνται με την δουλειά τους, ασχολούνται να ξαναρυθμίσουν τις οφειλές τους; Και όλα αυτά για μια καθυστέρηση πληρωμών 5 ημερών ενός ακυβέρνητου οργανισμού!
Κι επειδή κάποιος μπορεί να σκεφτεί ότι σιγά τώρα τα μεγέθη, υπολογίστε ότι οι δικαιούχοι των πληρωμών ανέρχονται σε 600.000, άρα στο παράδειγμα που αναφέραμε που δεν είναι καθόλου υποθετικό, θα πρέπει να πολλαπλασιαστεί με αρκετές χιλιάδες, όσοι δηλαδή οι αγρότες που δεν πλήρωσαν έγκαιρα. Επίσης, να συνεκτιμηθεί, ότι τα χρήματα αυτά κατά πλειοψηφία δαπανώνται σε τοπικές αγορές, είτε αγροτικών εφοδίων, είτε προσωπικών καταναλωτικών δαπανών και προκαλούν μεγάλη εμπορική κίνηση.
Επηρεάζονται και οι πληρωμές σε τουριστικά καταλύματα και μικρές παραγωγικές μονάδες
Κι επειδή ίσως δεν πειστήκατε από την πρωτογενή παραγωγή, ας πάμε στο χώρο της φιλοξενίας. Μικρός ξενοδόχος, με σημαντική παρουσία στην περιοχή του, έκανε πρόσφατα μια επέκταση κατά 2 δωμάτια με ενίσχυση μέσω LEADER, δηλαδή πληρωμή μέσω ΟΠΕΚΕΠΕ. Περιμένει την εξοφλητική πληρωμή του ύψους 35.000 ευρώ, έχοντας κινητοποιήσει κάθε διαθέσιμο δικό του οικονομικό πόρο. Είναι σε απλά Ελληνικά άφραγκος.
Λογικό, δεν χτίζεις και εξοπλίζεις έτσι εύκολα σήμερα. Ναι αλλά οι γιορτές έρχονται και θα χρειαστεί να αγοράσει προμήθειες, να αλλάξει μέρος των κλινοσκεπασμάτων πριν τα Χριστούγεννα, να πάρει πετρέλαιο, να δώσει κάτι τις στην κοπέλα που τον βοηθάει και του ζήτησε προκαταβολή. Και προφανώς, για όλα αυτά υπολόγιζε και στα 35.000 ευρώ. Αποτάνθηκε στον ΟΠΕΚΕΠΕ και ζήτησε να μάθει πότε θα πληρωθεί. Τους είπε ότι κατέθεσε αίτημα πληρωμής τέλος Σεπτεμβρίου αλλά του ανταπάντησαν ότι στην υπηρεσία τους καταχωρήθηκε αρχές Οκτωβρίου. Οι καταχωρηθείσες αιτήσεις του Σεπτεμβρίου, μπορεί και να πληρωθούν πριν τις γιορτές, οι υπόλοιπες μετά.
Σε απλά ελληνικά, φέτος οι πελάτες του θα κοιμηθούν σε μισοφθαρμένα σεντόνια, θα φάνε πρωινό με προμήθειες της τελευταίας στιγμής και όχι αγορασμένες και πληρωμένες επί τόπου από επιλεγμένους παραγωγούς όπως έκανε μέχρι τώρα, το πετρέλαιο θα αγοραστεί σε δόσεις κι ένα σωρό ακόμη ανωμαλίες στη λειτουργία. Κι όμως αυτός ο άνθρωπος, έκανε επενδύσεις και αύξησε την δυναμικότητά του κατά 30% όπως επιτάσσει η ανάγκη της εποχής για αύξηση των επενδύσεων. Επειδή μάλιστα μιλάει Αγγλικά και Γερμανικά, όλο το καλοκαίρι, έστελνε τους πελάτες που δεν μπορούσε να εξυπηρετήσει ο ίδιος σε γειτονικά του καταλύματα. Και η επιβράβευση ήταν η καθυστερημένη του πληρωμή και η δημιουργία ένα σωρό λειτουργικών προβλημάτων.
Πολλαπλασιάστε κι εδώ τα 35.000 ευρώ επί κάμποσες χιλιάδες μικροεπενδυτές της ελληνικής επαρχίας και θα λάβετε ένα ποσό που μπορεί να επηρεάσει κι αυτό με τη σειρά του το ΑΕΠ της χώρας.
Την προηγούμενη εβδομάδα, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Τσιάρας, ζήτησε την παραίτηση του συνόλου των μελών του ΔΣ του Οργανισμού. Ας αφήσουμε τις φήμες και εξηγήσεις που ακούγονται και σκεφτείτε ότι λίγες ημέρες πριν τα Χριστούγεννα πρέπει να γίνει μια μεγάλη πληρωμή ύψους περι τα 200 εκατ. ευρώ, αυτά που οι αγρότες περιμένουν να κάνουν γιορτές όπως λένε. Για να μην αντέχει ο Υπουργός λίγες ακόμη ημέρες να συνεργάζεται με το παραιτηθέντα ΔΣ και να θέτει σε κίνδυνο μια τόσο μεγάλη πληρωμή, σημαίνει ότι το θέμα δεν έχει απλώς ξεφύγει, αλλά είναι εκτός κάθε ορίου.
Είναι λοιπόν είναι απορίας άξιο, πώς και η ανωμαλία που ακούει στο όνομα ΟΠΕΚΕΠΕ δεν έχει τραβήξει το ενδιαφέρον τόσων και τόσων κυβερνήσεων. Διότι η ανωμαλία δεν είναι πρόσφατη, είναι σχεδόν από ιδρύσεως του οργανισμού το 2001.
Ανάγκη αναμόρφωσης θεσμών στήριξης ζωής και οικονομίας υπαίθρου
Η διατήρηση στη ζωή της Ελληνικής υπαίθρου, είναι μια ανάγκη που δεν σχετίζεται μόνο με την πρωτογενή παραγωγή. Θα μπορούσε να πει κάποιος, ίσως και να μας συμφέρει τελικά να εισάγουμε το φαγητό μας από το εξωτερικό, όλο προβλήματα είμαστε με τους αγρότες. Ας το δεχτούμε προσωρινά, αλλά θα χρειαστούμε στη συνέχεια απαντήσεις στα παρακάτω ερωτήματα:
Ποιος θα τρέξει να σβήσει τη φωτιά πριν επεκταθεί στο δάσος και φτάσει μέχρι τις παρυφές της πόλης; Ποιος θα δουλέψει στους εργολάβους που τοποθετούν τα τελευταία χρόνια πάσης φύσεως καλώδια σε κάμπους και βουνά; Ποιος θα δουλέψει στα συνεργεία που κατασκευάζουν φωτοβολταϊκά πάρκα σε ολόκληρη την επικράτεια; Ποιος θα πεταχτεί να δει γιατί χτυπάει ο συναγερμός στο πάρκο; Ποιος θα πάει να δουλέψει χωρίς κόστος στέγασης στις τουριστικές μονάδες αφού το σπίτι του είναι εκεί γύρω; Ποιος θα πάει εργάτης και χειριστής μηχανημάτων στα τόσα και τόσα μεγάλα έργα που γίνονται εκτός των τειχών σε ολόκληρη την Ελλάδα;
Αυτά τα ολίγα ερωτήματα, ως απάντηση στις λίγες ημέρες καθυστέρησης πληρωμών και της ανάδειξης της σημασίας της εύρυθμης λειτουργίας ακόμη και του ταμείου, όπως είναι ΟΠΕΚΕΠΕ. Είναι εθνική ανάγκη να ξαναστηθούν από την αρχή, όλοι οι μηχανισμοί που σχετίζονται με την Ανάπτυξη της υπαίθρου, για να μπορέσει κι αυτή να παίξει ένα σύγχρονο ρόλο στη ζωή και την οικονομία.
