Σύμφωνα με το ενοποιημένο κυβερνητικό σχέδιο 2025 για Υποδομές / Μεταφορές, το 2025 η δραστηριότητα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών θα επικεντρωθεί στην ολοκλήρωση του σχεδίου για τη ανάπτυξη των υποδομών και μεταφορών στη χώρα στο πλαίσιο της βιώσιμης αστικής κινητικότητας. Συνεπώς, προωθούνται οι διαγωνιστικές διαδικασίες για να εκκινήσει η κατασκευή των έργων που ωρίμασαν και έχουν ήδη προκηρυχθεί. Η αναβάθμιση των περιφερειακών υποδομών βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα των προτεραιοτήτων τριετίας.
Αναφορικά με ορόσημα – χρονοδιαγράμματα μεγάλων έργων και μεταρρυθμίσεων, στο τέλος του έτους αναμένεται η ολοκλήρωση της επέκτασης του Μετρό Θεσσαλονίκης προς Καλαμαριά και η λειτουργική παράδοση του οδικού άξονα Πάτρα – Πύργος (στο β’ τρίμηνο η υλοποίηση 85% του αντικειμένου του έργου). Για τον ΒΟΑΚ εκτιμάται (εάν επαληθευθούν οι προσδοκίες του υπουργείου) εντός τριμήνου η υπογραφή της σύμβασης παραχώρησης (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, τμήμα Χανιά – Ηράκλειο), ενώ μέσα στο 2025 αναμένονται σημαντικά ορόσημα για το ΣΔΙΤ και το δημόσιο έργο, σε ότι αφορά στα όσα σχετίζονται με το Ταμείο Ανάκαμψης. Το αεροδρόμιο στο Καστέλι αναμένεται να «πιάσει» πρόοδο 70%, ενώ θα υπάρξουν εξελίξεις για τα έργα αποκατάστασης ζημιών στη Θεσσαλία. Το βόρειο τμήμα του Ε 65, πάντα βάσει όσων αναφέρονται, θα φτάσει στο 80% στα τέλη του 2025 και οι εργασίες στο Μετρό Αθήνας (γραμμή 4) στο 25%. Επίσης, προβλέπεται η ολοκλήρωση του ψηφιακού μετασχηματισμού του ΟΣΕ, η αναδιάρθρωση των σιδηρόδρομων, ενώ έρχονται και νέα «πράσινα» λεωφορεία στην Αθήνα, όπως και εξελίξεις σχετικά με την προώθηση περιβαλλοντικά φιλικών τρόπων μετακίνησης – Ηλεκτροκίνηση.
Μεγάλα έργα και επενδύσεις
Προ ημερών το insider.gr είχε αναφερθεί στις 25 εμβληματικές πολιτικές (επενδύσεις- έργα, μεταρρυθμίσεις) του υπουργείου για το 2025, παρουσιάζοντας μια σύνοψη πρωτοβουλιών και σχεδίων. Βάσει του πιο αναλυτικού, ως έναν βαθμό, κυβερνητικού σχεδίου, οι οδικές και σιδηροδρομικές υποδομές αποτελούν προτεραιότητα. Στο πλαίσιο αυτό, συνεχίζεται με γοργούς ρυθμούς η κατασκευή των οδικών παραχωρήσεων για τους αυτοκινητοδρόμους Πατρών – Πύργου και Κεντρικής Ελλάδας για το τμήμα Τρίκαλα – Εγνατία Οδός, καθώς επίσης και των έργων οδικής σύνδεσης Μπράλος – Άμφισσα, παράκαμψη Χαλκίδας και Ψαχνών, ενώ παράλληλα ξεκινά η κατασκευή της σύνδεσης Ιωάννινα – Κακαβιά. Επιπλέον, σε εξέλιξη βρίσκεται η κατασκευαστική περίοδος των έργων ΣΔΙΤ για την ανατολική περιφερειακή οδό Θεσσαλονίκης (Flyover) και την οδική σύνδεση Καλαμάτα – Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη. Ξεχωριστή θέση στα εμβληματικά οδικά έργα τέλος, κατέχει ο Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ) με την παράλληλη υλοποίηση και στα τρία τμήματα, από τα Χανιά έως και το Λασίθι.
Όσον αφορά στο σιδηρόδρομο, η αναβάθμισή του αποτελεί πυλώνα της στρατηγικής του Υπουργείου. Σε αυτό το πρίσμα, προωθείται η υλοποίηση έργων με προστιθέμενη αξία για την καθιέρωση της Ελλάδας και ως εμπορευματικού κόμβου, όπως είναι η αναβάθμιση της γραμμής στο τμήμα Αλεξανδρούπολη -Ορμένιο και η νέα γραμμή Νέα Καρβάλη Τοξότες. Εκτός όμως από την εμπορευματική, δίνεται ιδιαίτερη σημασία και στην επιβατική πτυχή των σιδηροδρομικών υποδομών, με τις επεκτάσεις του Μετρό Αθήνας και Θεσσαλονίκης, προμήθεια νέων συρμών και ενσωμάτωση σύγχρονων τεχνολογικών εγκαταστάσεων. Ωστόσο μεγάλη βαρύτητα εξακολουθεί να δίνεται και στην υποστήριξη του βασικού δικτύου. Αυτή επιτυγχάνεται με την ενίσχυση των προαστιακών τμημάτων, όπως αυτό της Δυτικής Αττικής, έργο που υλοποιείται με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στο πεδίο των υποδομών των εναέριων μεταφορών, δύο είναι οι κρισιμότερες παρεμβάσεις. Η πρώτη αφορά στην κατασκευή νέου διεθνούς αερολιμένα στο Ηράκλειο Κρήτης, με τη διαδικασία παραχώρησης, ο οποίος θα συνδέεται με κλειστό αυτοκινητόδρομο με τον υπό κατασκευή ΒΟΑΚ. Η δεύτερη, αφορά στην αναβάθμιση και συμμόρφωση 13 περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας με τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς κανονισμούς.
Ιδιαίτερη μέριμνα λαμβάνεται επίσης και για την αποκατάσταση των καταστροφικών συνεπειών των καιρικών φαινομένων “DANIEL” και “ELIAS” στα οδικά και σιδηροδρομικά δίκτυα της Κεντρικής Ελλάδας, με την προγραμματισμένη ολοκλήρωση των αντίστοιχων έργων. Επιπλέον, συνεχίζεται η υλοποίηση αντιπλημμυρικών και εγγειοβελτιωτικών έργων τόσο στην Κρήτη, με την κατασκευή των φραγμάτων Μπραμιανού και Μύρτου, όσο και στην Αιτωλοακαρνανία, στις περιοχές Αμβρακία, Αμφιλοχία και Βάλτος, αλλά και στην Αθήνα με τη διευθέτηση και οριοθέτηση του ρέματος Ραφήνας, με ορίζοντα ολοκλήρωσης την τριετία.
Οι βιώσιμες μεταφορές
Εκτός όμως από την κατασκευή έργων που συμβάλλουν στη βελτίωση της κοινωνικής και οικονομικής ζωής του τόπου, το Υπουργείο προχωρά με σταθερά βήματα στην αναβάθμιση του εγχώριου οικοσυστήματος Βιώσιμων Μεταφορών. Το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την οδική ασφάλεια, τίθεται σταδιακά σε εφαρμογή μέσω θεσμικών (Κανονιστικό πλαίσιο και ενημερωτική εκστρατεία για τη μικροκινητικότητα), αλλά και άλλου είδους άμεσων (Έξυπνες Γέφυρες) ή έμμεσων (Ενιαίο Ρυθμιστικό Κέντρο Κυκλοφορίας Αττικής) παρεμβάσεων.
Η ανανέωση του στόλου των λεωφορείων σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με οχήματα αντιρρυπαντικής τεχνολογίας προχωρά ταχύτατα, με δεκάδες νέα λεωφορεία να κυκλοφορούν ήδη στους δρόμους. Στο ίδιο πλαίσιο της πολιτικής μηδενικού αποτυπώματος άνθρακα, εκατοντάδες δικαιούχοι επιδοτούνται για αγορά ηλεκτρικών οχημάτων Ι.Χ. και ταξί. Τέλος, συνεχίζονται οι παρεμβάσεις για τη βελτίωση της αστικής κινητικότητας με έργα όπως οι ανέπαφες πληρωμές TAP-N-PAY και το αυτόματο σύστημα συλλογής κομίστρου.
Τα εμβληματικά projects και τα ορόσημα του 2025
Στο ενοποιημένο κυβερνητικό σχέδιο 2025 γίνεται και ειδική αναφορά σε και μια σειρά από εμβληματικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, όπως τουλάχιστον τις ξεχωρίζει η κυβέρνηση, μαζί με τα σχετικά τους ορόσημα. Αναφορικά με το υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών ξεχωρίζουν τα εξής:
Οδικά έργα Δυτικής Ελλάδας - Αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος: Ο αυτοκινητόδρομος Πάτρα – Πύργος είναι ενταγμένος στο Διευρωπαϊκό Δίκτυο ανάπτυξης αυτοκινητοδρόμων. Το έργο περιλαμβάνει την ολοκλήρωση της κατασκευής του τμήματος Πάτρα - Πύργος μήκους 75 χλμ. μέσω Σύμβασης Παραχώρησης. Η λειτουργία του έργου αναμένεται ότι θα συμβάλει δραστικά στην ασφάλεια των οδικών μετακινήσεων και μεταφορών, θα μειώσει τα ατυχήματα, επιτυγχάνοντας ταυτόχρονα ταχύτερες και οικονομικότερες μετακινήσεις. Εντός του 2025 το έργο αναμένεται να ολοκληρωθεί (από τους ΤΕΡΝΑ, AKTOR, ΑΒΑΞ, στο β’ τρίμηνο η υλοποίηση 85% του αντικειμένου του έργου, δ’ τρίμηνο η λειτουργική παράδοση του Αυτοκινητόδρομου Πάτρα - Πύργος). Το έργο, σε πιο άμεσο επίπεδο, αφορά κατοίκους και επισκέπτες των Νομών Αχαΐας, Ηλείας, επιχειρήσεις που διακινούν προϊόντα μέσω του οδικού δικτύου.
Αποκατάσταση του οδικού και του σιδηροδρομικού δικτύου μετά τις καταστροφικές συνέπειες των καιρικών φαινομένων «DANIEL» & «ELIAS»: Περιλαμβάνει έργα αποκατάστασης του οδικού και του σιδηροδρομικού δικτύου της Κεντρικής Ελλάδας μετά τις καταστρεπτικές συνέπειες των καιρικών φαινομένων «DANIEL» και «ELIAS». Αφορά κατοίκους και επισκέπτες των Νομών της Κεντρικής Ελλάδας, επιχειρήσεις που διακινούν προϊόντα μέσω του οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου. Ενδεικτικά ορόσημα για το 2025: στο β’ τρίμηνο η υποβολή μέρους α' σταδίου των μελετών των έργων της δράσης Αποκατάσταση της προσβασιμότητας μετά τις καταστροφικές επιπτώσεις της κακοκαιρίας “DANIEL” - οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο, στο δ’ τρίμηνο η ολοκλήρωση μέρους α' σταδίου των μελετών των έργων της δράσης αποκατάστασης της προσβασιμότητας μετά τις καταστροφικές επιπτώσεις της κακοκαιρίας “DANIEL” - οδικό και σιδηροδρομικό δίκτυο.
Βόρειος Οδικός Άξονας Κρήτης (ΒΟΑΚ): Πρόκειται για ένα έργο - σταθμό για το νησί της Κρήτης το οποίο υλοποιείται με την κατασκευή τριών Υποέργων: • Τμήμα Χανιά-Ηράκλειο (Σύμβαση Παραχώρησης), Τμήμα Χερσόνησος-Νεάπολη (ΣΔΙΤ), Τμήμα Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος (Δημόσιο έργο) Με χρηματοδότηση 427 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Συγκεκριμένα, το τμήμα Νεάπολη-Άγιος Νικόλαος χρηματοδοτείται από το ΤΑΑ με 137 εκατ. ευρώ, για το τμήμα Χερσόνησος - Νεάπολη έργο ΣΔΙΤ, τα 90 εκατ. ευρώ από τα 281 εκατ. ευρώ είναι συμβολή του ΤΑΑ και το τμήμα Χανιά - Ηράκλειο έργο με Σύμβαση Παραχώρησης χρηματοδοτείται με 200 εκατ. από το ΤΑΑ. Το έργο αναμένεται να συμβάλει στην αναβάθμιση της ποιότητας και της ασφάλειας των μετακινήσεων των κατοίκων της Κρήτης καθώς και στην δημιουργία των προϋποθέσεων για την περαιτέρω οικονομική ανάπτυξη του νησιού. Αφορά κατοίκους και επισκέπτες της Κρήτης, επιχειρήσεις που διακινούν προϊόντα μέσω του οδικού δικτύου. Ενδεικτικά ορόσημα για το 2025: α’ τρίμηνο η υπογραφή Σύμβασης Παραχώρησης ΧΑΝΙΑ-ΗΡΑΚΛΕΙΟ (με ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ), στο β’ τρίμηνο η ολοκλήρωση 60% κατασκευής του αντικειμένου που αντιστοιχεί στο ποσό που χρηματοδοτείται από το ΤΑΑ, του τμήματος Χερσόνησος-Νεάπολη (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, AKTOR) και οοκλήρωση 60% κατασκευής του αντικειμένου που αντιστοιχεί στο ποσό που χρηματοδοτείται από το ΤΑΑ, του τμήματος Νεάπολη-Αγ. Νικόλαος (AKTOR). Για το δ’ τρίμηνο 2025 εκτιμάται η ολοκλήρωση των εργασιών που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΑ του τμήματος Χερσόνησος-Νεάπολη (Υποέργο 2), η ολοκλήρωση 60% κατασκευής του αντικειμένου που αντιστοιχεί στο ποσό που χρηματοδοτείται από το ΤΑΑ, του τμήματος Νεάπολη-Αγ. Νικόλαος (Υποέργο 3), η ολοκλήρωση των εργασιών κατασκευής που χρηματοδοτούνται από το ΤΑΑ του τμήματος Νεάπολη-Αγ. Νικόλαος (Υποέργο 3).
Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδας Ε-65 (Τρίκαλα - Εγνατία Οδός): Ο Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδος (Ε65) (Λαμία – Καρδίτσα – Τρίκαλα – Καλαμπάκα – Εγνατία Οδός) εντάσσεται στο Διευρωπαϊκό δίκτυο αξόνων (Transeuropean Network) και αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της συγκοινωνιακής υποδομής της Κεντρικής Ελλάδας. Το έργο αφορά στη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του βορειότερου τμήματος του Έργου Αυτοκινητόδρομος Κεντρικής Ελλάδος (Ε65), μήκους 70,47 χλμ. από τα Τρίκαλα έως την Εγνατία Οδό, μέσω Σύμβασης Παραχώρησης. Πρόκειται για έργο που χρηματοδοτείται πλήρως από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και αναμένεται να υλοποιηθεί σε ποσοστό 80% έως το τέλος του 2025 (παραχωρησιούχος η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ). Αφορά κατοίκους και επισκέπτες της Κεντρικής Ελλάδας, επιχειρήσεις που διακινούν προϊόντα μέσω του οδικού δικτύου. Ενδεικτικά ορόσημα για το 2025: β' τρίμηνο η υλοποίηση 70% του αντικειμένου του έργου, δ’ τρίμηνο η υλοποίηση 80% του αντικειμένου.
Μετρό Αθήνας, Γραμμή 4, τμήμα Α΄ «Άλσος Βεΐκου – Γουδή»: Η Γραμμή 4 του Μετρό της Αθήνας (ανάδοχος ΑΒΑΞ, Alstom) αποτελεί το μεγαλύτερο δημόσιο έργο σήμερα με χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ και αφορά στην μελέτη και κατασκευή 15 Σταθμών Μετρό και 13 χλμ. γραμμής. Όταν ολοκληρωθεί το έργο θα εξυπηρετούνται καθημερινά 140.000 επιβάτες. Ενδεικτικά ορόσημα για το 2025: β’ τρίμηνο η υλοποίηση 22% του αντικειμένου του έργου ΜΕΤΡΟ ΑΘΗΝΑΣ, δ’ τρίμηνο η υλοποίηση 25% του αντικειμένου του έργου ΜΕΤΡΟ ΑΘΗΝΑΣ.
Μετρό Θεσσαλονίκης - Επέκταση προς Καλαμαριά: Το έργο (ανάδοχος AKTOR) αφορά στην επέκταση της Βασικής Γραμμής του Μετρό Θεσσαλονίκης με την κατασκευή 5 Σταθμών Μετρό και συνολικά 4,8 χλμ. γραμμής. Ενδεικτικά ορόσημα για το 2025: β' τρίμηνο η ο ολοκλήρωση συστήματος ασθενών ρευμάτων και τηλεπικοινωνιών, στο δ’ τρίμηνο η παράδοση σε λειτουργία του έργου.
Ανανέωση στόλου λεωφορείων Αθήνας: Προμήθεια 300 λεωφορείων ΜΜΜ αντιρρυπαντικής τεχνολογίας (στο πλαίσιο του Α' Διαγωνισμού) (Τμήμα 2- 200 CNG 12m λεωφορεία και τμήμα 3 - 100 CNG 18m λεωφορεία). Ενδεικτικά ορόσημα για το 2025:στο β' τρίμηνο παραλαβή, εκτελωνισμός και κυκλοφορία 75 λεωφορείων (τμήμα 3 - 100 CNG 18m λεωφορεία, στο γ’ τρίμηνο παραλαβή, εκτελωνισμός και θέση σε κυκλοφορία 199 λεωφορείων (τμήμα 2 - 200 CNG 12m λεωφορεία), στο δ’ τρίμηνο ολοκλήρωση ανανέωσης στόλου λεωφορείων Αθήνας (τμήμα 2 & τμήμα 3).
Προώθηση περιβαλλοντικά φιλικών τρόπων μετακίνησης – Ηλεκτροκίνηση: Πρόγραμμα Επιδότησης «Πράσινα Ταξί», Ηλεκτροκίνηση-Πρόγραμμα Επιδότησης «Φορτίζω Παντού». Ενδεικτικά ορόσημα για το 2025: Για το δ' τρίμηνο προβλέπονται: η αντικατάσταση 1.770 συμβατικών ρυπογόνων Ε.Δ.Χ. ΤΑΞΙ με αμιγώς ηλεκτρικά, η ολοκλήρωση προγράμματος επιδότησης «Πράσινα Ταξί», για τα σημεία φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων η ολοκλήρωση των εγκαταστάσεων και η ολοκλήρωση του προγράμματος επιδότησης «Φορτίζω Παντού».
Οργανωτική Μεταρρύθμιση του σιδηροδρομικού τομέα: Αναδιάρθρωση του θεσμικού πλαισίου, των διαδικασιών και των οργανισμών των φορέων σιδηροδρομικού τομέα ΟΣΕ–ΕΡΓΟΣΕ. Ενδεικτικά ορόσημα για το 2025: στο β' τρίμηνο η έγκριση πολυετούς επενδυτικού προγράμματος, υπογραφή νέας σύμβασης εκτέλεσης, στο δ’ τρίμηνο η ολοκλήρωση της οργανωτικής μεταρρύθμισης των σιδηροδρόμων.
Ψηφιακός μετασχηματισμός του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος: Αντικείμενο του έργου είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός του ΟΣΕ, ώστε να λειτουργεί ως σύγχρονος φορέας με ψηφιακές υποδομές σύμφωνα με τη Βίβλο Ψηφιακού Μετασχηματισμού 2020-2025 και σε εναρμόνιση με την προτεραιότητα της ΕΕ για τη δημιουργία σύγχρονων ανταγωνιστικών σιδηροδρομικών δικτύων. Το έργο στοχεύει στον εκσυγχρονισμό των υφιστάμενων υποδομών, τη βελτίωση της εσωτερικής λειτουργίας και οργάνωσης του ΟΣΕ, την εξοικονόμηση λειτουργικού κόστους και την προσφορά βελτιωμένων υπηρεσιών στο επιβατικό κοινό, που μετακινείται σιδηροδρομικά, μέσω της εισαγωγής καινοτομιών και συστημάτων νέας τεχνολογίας και της χρήσης σύγχρονων πληροφοριακών συστημάτων. Ενδεικτικά ορόσημα για το 2025: β' τρίμηνο η έγκριση της Σύμβασης από το Ελεγκτικό Συνέδριο και η υπογραφή Σύμβασης του έργου, στο δ’ τρίμηνο η ολοκλήρωση του έργου ψηφιακού μετασχηματισμού του ΟΣΕ.
Έργο Παραχώρησης - Νέο αεροδρόμιο στο Καστέλι Κρήτης (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ-GMR): Το έργο αποτελεί Σύμβαση Παραχώρησης για τη μελέτη, κατασκευή, χρηματοδότηση, λειτουργία, συντήρηση και εκμετάλλευση του Νέου Διεθνούς Αερολιμένα Ηρακλείου Κρήτης στο Καστέλι συμπεριλαμβανομένων των οδικών του συνδέσεων με τον ΒΟΑΚ και το ΝΟΑΚ. Ο Νέος Aερολιμένας αποτελεί ένα έργο που θα ενισχύσει τον τουρισμό στην Κρήτη, θα συμμετέχει καθοριστικά στην ανάπτυξη του νησιού αλλά και της εθνικής οικονομίας συνολικότερα, ενώ ταυτόχρονα θα δημιουργήσει συνθήκες για την προσέλκυση νέων επενδύσεων και την αύξηση των θέσεων εργασίας στην περιοχή. Το 2025 αναμένεται η υλοποίηση του έργου να φτάσει σε ποσοστό 70%. Ενδεικτικά ορόσημα για το 2025: β' τρίμηνο η υλοποίηση 50% του αντικειμένου του έργου, δ ‘ τρίμηνο του 70%.
