Συνεχίζονται οι αντιδράσεις των καταναλωτών στα Βαλκάνια για την ακρίβεια στις τιμές των τροφίμων που έχει συμπιέσει την αγοραστική τους δύναμη, με το μποϊκοτάζ κυρίως στα σούπερ μάρκετ να μεγαλώνει ολοένα και περισσότερο στις χώρες της περιοχής αλλά και της ευρύτερης Νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Η Κροατία ήταν εκείνη που άναψε το φυτίλι, με την ομάδα για τα δικαιώματα των καταναλωτών, «Halo, inspektore», να ξεκινά καμπάνια στα social media και να καλεί το κοινό να μποϊκοτάρει τις αγορές σε επιλεγμένες Παρασκευές. Η πρώτη έγινε στις 24 Ιανουαρίου και μια άλλη στις 31 Ιανουαρίου. Μετά την επιτυχία των κινητοποιήσεων, όπου συγκεκριμένα οι πωλήσεις σε αλυσίδες σούπερ μάρκετ μειώθηκαν κατά 44% την περασμένη Παρασκευή (31/1), με τις συνολικές πωλήσεις να πέφτουν κατακόρυφα κατά 53%, ανακοινώθηκε πως η συγκεκριμένη δράση συνεχίζεται και σήμερα, Παρασκευή 7 Φεβρουαρίου.
«Την Παρασκευή, θα μποϊκοτάρουμε ξανά τα πάντα, και από το Σάββατο, θα μποϊκοτάρουμε μια αλυσίδα λιανικής», δήλωσε ο Josip Kelemen, ιδρυτής της ομάδας «Halo, inspektore».
«Ας τα κάνουμε όλα ξανά. Από αλυσίδες λιανικής, αρτοποιεία, υπηρεσίες. Όλα. Στόχος είναι να δείξουμε ότι μπορούμε να ξοδέψουμε λιγότερα», τόνισε.
Μια δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της καθημερινής Rzeczpospolita διαπίστωσε ότι λίγο λιγότερο από το 39% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι υποστηρίζει τα τρέχοντα όρια. Σύμφωνα με έκθεση του Business Insider, τα κυβερνητικά στοιχεία έδειξαν ότι ο πληθωρισμός των τροφίμων, των ποτών και του καπνού διαμορφώθηκε στο 4,7% στην Κροατία τον Ιανουάριο.
Υπενθυμίζεται, ότι η κινητοποίηση έφτασε και στην Ελλάδα, με το ΙΝΚΑ Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας, να καλεί τους πολίτες σε μποϊκοτάζ κατά της ακρίβειας, την Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου.
Η Carrefour Ρουμανίας ρίχνει τις τιμές
Μία προσωρινή καμπάνια μείωσης τιμών σε επιλεγμένα προϊόντα ανακοίνωσε η Carrefour Ρουμανίας, εν μέσω εκκλήσεων για μποϊκοτάζ των σούπερ μάρκετ από πολιτικούς, σύμφωνα με το μοντέλο που εφαρμόστηκε στην Κροατία, όπου οι διαμαρτυρίες των καταναλωτών οδήγησαν σε πτώση πωλήσεων έως και 50%.
Η εταιρεία θα εφαρμόσει εκπτώσεις από 5% έως 25% σε 1.500 προϊόντα από τις 7 Φεβρουαρίου έως τις 31 Μαρτίου, σηματοδοτώντας το πρώτο κύμα του εκπτωτικού προγράμματος του 2025, που ξεκίνησε αρχικά το 2024. Η καμπάνια θα είναι διαθέσιμη στα καταστήματα Carrefour Hypermarket και Market, καθώς και στο διαδίκτυο.
Ένα κύμα διαμαρτυριών κατά των σούπερ μάρκετ έχει εξαπλωθεί σε όλα τα Βαλκάνια, με τους Ρουμάνους να ετοιμάζουν το δικό τους μποϊκοτάζ στις 10 Φεβρουαρίου. Ενώ το μποϊκοτάζ προωθείται ως τρόπος στήριξης των τοπικών παραγωγών, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι θα μπορούσε να έχει αρνητικές επιπτώσεις στους Ρουμάνους αγρότες και προμηθευτές που βασίζονται σε μεγάλους λιανοπωλητές.
Η πρωτοβουλία της Carrefour για μείωση των τιμών θα περιλαμβάνει 600 έως 1.500 προϊόντα σε υπεραγορές και 250 έως 800 προϊόντα στα σούπερ μάρκετ. Οι βασικές κατηγορίες που καλύπτονται είναι τα κατεψυγμένα τρόφιμα, τα είδη παντοπωλείου (προϊόντα πρωινού, αρτοσκευάσματα, κονσέρβες, τροφές για κατοικίδια, συστατικά, γλυκά και αλμυρά σνακ), γαλακτοκομικά προϊόντα και τυριά, καλλυντικά και προϊόντα οικιακής φροντίδας και ποτά.
«Η εμπειρία από προηγούμενες καμπάνιες μας έδειξε ότι τέτοιες πρωτοβουλίες έχουν πραγματικό αντίκτυπο. [...] Εξετάζουμε πάντα τις επιλογές των πελατών μας και συμπεριλαμβάνουμε στη δράση τα αγαπημένα προϊόντα που βρίσκονται στις λίστες αγορών τους, ανεξάρτητα από το αν μιλάμε για φαγητό, οικιακή φροντίδα ή καλλυντικά», δήλωσε ο Narcis Horhoianu, Chief Marketing Officer και E-commerce Director της Carrefour Romania.
Βουλγαρία: Εθνικό μποϊκοτάζ στις 13 Φεβρουαρίου
Με το Facebook να πρωταγωνιστεί στην πρωτοβουλία του μποϊκοτάζ, την οποία «τρέχουν» διάφορες οργανώσεις, όπως το Κίνημα «Το Σύστημα Μας Σκοτώνει», η Ομοσπονδία Καταναλωτών στη Βουλγαρία και τα Ενωμένα Συνδικάτα Συνταξιούχων, η Βουλγαρία θα πραγματοποιήσει το δικό της εθνικό μποϊκοτάζ στις 13 Φεβρουαρίου 2025, καλώντας τους Βούλγαρους να απέχουν από τις αγορές σε οποιοδήποτε παντοπωλείο, σούπερ μάρκετ ή αλυσίδα λιανικής.
Στη δήλωσή τους, οι διοργανωτές επεσήμαναν την απότομη αύξηση του κόστους των βασικών αγαθών τις τελευταίες εβδομάδες, μια κατάσταση που περιέγραψαν ως καταστροφική τόσο για τους 800.000 συνταξιούχους που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας όσο και για τους φτωχούς εργαζόμενους στη Βουλγαρία.
Εξέφρασαν επίσης την οργή τους για το γεγονός ότι προϊόντα όπως το βούτυρο, το γάλα, το τυρί, το κρέας και τα λουκάνικα έχουν υψηλότερες τιμές στα βουλγαρικά υποκαταστήματα ξένων αλυσίδων λιανικής πώλησης από ό,τι στα καταστήματα στις χώρες όπου προέρχονται αυτές οι αλυσίδες, παρά την έντονη διαφορά στο βιοτικό επίπεδο.
Μαυροβούνιο
Το κόμμα Alternative Montenegro κάλεσε τους πολίτες να μην αγοράζουν τίποτα στα megamarket σήμερα και το Σάββατο. Προτρέπει τους πολίτες, ότι εάν χρειάζεται να αγοράσουν βασικά είδη παντοπωλείου, θα πρέπει να τα αγοράσουν σε μικρές, τοπικές αγορές.
«Ας υποστηρίξουμε αυτούς που είναι μαζί μας, όχι αυτούς που μας ληστεύουν», αναφέρει ο λογαριασμός του κόμματος στο Facebook.
Αναφέρει ότι οι τιμές στις μεγάλες αγορές του Μαυροβουνίου εκτοξεύονται και ότι οι αυξήσεις στους μισθούς είναι μικρές και δεν φτάνουν στους καταναλωτές.
Σήμερα στην πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου, Ποντγκόριτσα, τηλεοπτικά συνεργεία κατέγραψαν πολίτες να ψωνίζουν, με ορισμένους να δηλώνουν ότι δεν θα ανταποκριθούν στο μποϊκοτάζ. Αντίθετα στην πόλη Μπιέλο Πόλιε, οι πολίτες που ερωτήθηκαν δήλωσαν ότι θα μποϊκοτάρουν τις αγορές στα σούπερ μάρκετ σήμερα και αύριο και ότι ελπίζουν ότι αυτό θα οδηγήσει σε πτώση των τιμών.
Μποϊκοτάζ σούπερ μάρκετ και καταστημάτων πραγματοποιήθηκε την περασμένη Παρασκευή, επίσης μετά από κάλεσμα του Alternative Montenegro, σε όλη τη χώρα και, σύμφωνα με το κόμμα, ήταν επιτυχές.
Σύμφωνα με στοιχεία της Φορολογικής Διοίκησης, λόγω του μποϊκοτάζ εκείνη την ημέρα, οι πέντε μεγαλύτερες αλυσίδες λιανικής κατέγραψαν πτώση 56,14% στον τζίρο σε σύγκριση με προηγούμενη Παρασκευή, στις 24 Ιανουαρίου.
Συμμετέχει και η Αλβανία
Μετά τις Κροατία, Μαυροβούνιο και Βόρεια Μακεδονία, και η Αλβανία προστέθηκε στις χώρες που θα πραγματοποιήσουν μποϊκοτάζ στις 10 Φεβρουαρίου. Οι αυξανόμενες τιμές και οι χαμηλοί μισθοί είναι οι δύο κύριοι παράγοντες που έχουν επηρεάσει τις αλβανικές οικονομίες των νοικοκυριών.
«Η Αλβανία είναι η μόνη χώρα στον κόσμο όπου οι τιμές ανεβαίνουν αλλά δεν επιστρέφουν ποτέ στα προηγούμενα επίπεδα. Σύμφωνα με στοιχεία της INSTAT, τα εισαγόμενα προϊόντα δεν έχουν αυξηθεί, ωστόσο άλλα στοιχεία δείχνουν ότι οι τιμές αυξάνονται κάθε μήνα. Οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν βρει τρόπους να εκμεταλλεύονται τις τιμές, εκμεταλλευόμενες το γεγονός ότι είμαστε από τις φτωχότερες χώρες», δήλωσε ο Granit Sokolaj, Εκτελεστικός Διευθυντής της Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης, Qendra Alert.
Διήμερο μποϊκοτάζ στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη
Διήμερο μποϊκοτάζ των καταστημάτων λόγω των υψηλών τιμών ξεκινάει σήμερα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη με τους πολίτες να καλούνται να απέχουν από τυχόν αγορές. Μετά από το μποϊκοτάζ της περασμένης Παρασκευής 31 Ιανουαρίου, η δράση συνεχίζεται για δύο ημέρες αυτή τη φορά, σήμερα και αύριο, με το μήνυμα - «Μην αγοράζετε!». Η ομάδα του Facebook «Boycott BiH», που βρίσκεται πίσω από τη δράση, ανακοίνωσε ότι το μποϊκοτάζ θα συνεχιστεί μέχρι να ικανοποιηθούν τα αιτήματα και να μειωθούν οι τιμές. Οι εμπνευστές της εκστρατείας κάλεσαν τους πολίτες να εξορθολογίσουν τις δαπάνες τους τις υπόλοιπες ημέρες, να αγοράζουν μόνο είδη πρώτης ανάγκης και να μην αγοράζουν τίποτα την Παρασκευή και το Σάββατο. Η επιτυχία του πρώτου μποϊκοτάζ είναι δύσκολο να εκτιμηθεί. Φωτογραφίες από την αγορά έδειξαν αρκετά άδεια καταστήματα, ωστόσο επίσημα στοιχεία έδειξαν ότι οι πολίτες δεν ανταποκρίθηκαν μαζικά στη δράση. Σύμφωνα με τα στοιχεία ο τζίρος στα καταστήματα στις 31 Ιανουαρίου ήταν ίδιος ή και υψηλότερος από τις προηγούμενες ημέρες.