Ανταποδοτικούς δασμούς σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 26 δισ. ευρώ πρόκειται να επιβάλει από τον επόμενο μήνα η Ευρωπαϊκή Ένωση ως απάντηση στους δασμούς 25% στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου που τίθενται σε εφαρμογή σήμερα Τετάρτη 12 Μαρτίου.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά ότι τα αμερικανικά μέτρα αφορούν προϊόντα 28 δισ. δολαρίων, δηλαδή 26 δισ. ευρώ και έτσι η «απάντησή» της θα αφορά αμερικανικά προϊόντα ίσης αξίας.
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δράσει για να προστατεύσει τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Τα αντίμετρα που λαμβάνουμε σήμερα είναι ισχυρά αλλά αναλογικά», ανέφερε σε δήλωσή της η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Αναλυτικά η Κομισιόν αποφάσισε:
1) Εκ νέου επιβολή των μέτρων εξισορρόπησης που ανεστάλησαν το 2018 και το 2020. Δηλαδή, την 1η Απριλίου 2025, τα μέτρα επανεξισορρόπησης του 2018 (στοχεύει σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 2,8 δισ. Ευρώ) και του 2020 (είχαν προγραμματιστεί να τεθούν σε ισχύ τον Ιούνιο του 2021, αλλά τότε η ΕΕ ανέστειλε όλα τα μέτρα και του 2018 έως τις 31 Μαρτίου 2025). Αυτά θα επανέλθουν αυτομάτως σε ισχύ μετά τη λήξη της αναστολής τους στις 31 Μαρτίου. Για πρώτη φορά, αυτά τα μέτρα επανεξισορρόπησης θα εφαρμοστούν πλήρως. Οι δασμοί θα εφαρμοστούν σε προϊόντα που κυμαίνονται από βάρκες έως μπερμπον και μοτοσικλέτες.
2) Επιβολή νέας δέσμης πρόσθετων μέτρων. Η Επιτροπή ξεκίνησε στις 12 Μαρτίου τη διαδικασία για την επιβολή πρόσθετων αντιμέτρων στις ΗΠΑ, θα στοχεύσουν σε αγαθά αξίας περίπου 18 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία στη συνέχεια θα εφαρμοστούν μαζί με τα επανεπιβαλλόμενα μέτρα από το 2018 (2,8 δισ. ευρώ αμερικανικών προϊόντων).
Για την Ευρώπη, οι νέοι δασμοί είναι σχεδόν τετραπλάσιοι από τους αντίστοιχους που είχαν επιβληθεί κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ, όταν οι ΗΠΑ στόχευσαν εξαγωγές μετάλλων ύψους σχεδόν 7 δισ. δολαρίων, επικαλούμενες ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια.
Τα νέα μέτρα των ΗΠΑ
Τα αμερικανικά μέτρα που τέθηκαν σε εφαρμογή στις 12 Μαρτίου αποτελούνται από τρία βασικά στοιχεία:
1) Επαναφορά των δασμών του τμήματος 232 του Ιουνίου 2018 στα προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου. Αυτοί κάλυπταν διάφορους τύπους ημιέτοιμων και τελικών προϊόντων, όπως σωλήνες χάλυβα, σύρμα και φύλλο κασσίτερου.
2) Αύξηση των δασμών που επιβλήθηκαν στο αλουμίνιο από το αρχικό 10% σε 25%.
3) Επέκταση των δασμών σε άλλα προϊόντα, ιδίως: προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, όπως οικιακά προϊόντα όπως μαγειρικά σκεύη ή κουφώματα. Προϊόντα που αποτελούνται µόνο εν µέρει από χάλυβα ή αλουµίνιο, όπως µηχανήµατα, εξοπλισµός γυµναστικής, ορισµένες ηλεκτρικές συσκευές ή έπιπλα. Επιπλέον, ο Υπουργός Εμπορίου των ΗΠΑ θα θεσπίσει έως τις 12 Μαΐου 2025 ένα σύστημα με το οποίο οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να επεκτείνουν τον κατάλογο των προϊόντων παραγώγων χάλυβα και αλουμινίου που υπόκεινται σε πρόσθετους δασμούς έως 25%.
Οι αμερικανικοί δασμοί θα επηρεάσουν συνολικά εξαγωγές της ΕΕ ύψους 26 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί περίπου στο 5% των συνολικών εξαγωγών αγαθών της ΕΕ προς τις ΗΠΑ. Με βάση τις τρέχουσες ροές εισαγωγών, αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα οι εισαγωγείς στις ΗΠΑ να πρέπει να καταβάλουν έως και 6 δισ. ευρώ σε πρόσθετους εισαγωγικούς δασμούς.
Η δέσμη πρόσθετων μέτρων της ΕΕ
Δεδομένου ότι οι νέοι δασμοί των ΗΠΑ είναι σημαντικά ευρύτεροι σε πεδίο εφαρμογής και επηρεάζουν σημαντικά μεγαλύτερη αξία του ευρωπαϊκού εμπορίου, η Επιτροπή ξεκίνησε στις 12 Μαρτίου τη διαδικασία για την επιβολή πρόσθετων αντιμέτρων στις ΗΠΑ. Αυτά θα στοχεύσουν σε αγαθά αξίας περίπου 18 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία στη συνέχεια θα εφαρμοστούν μαζί με τα επανεπιβαλλόμενα μέτρα από το 2018. Στόχος είναι να διασφαλιστεί ότι η συνολική αξία των μέτρων της ΕΕ αντιστοιχεί στην αυξημένη αξία του εμπορίου που επηρεάζεται από τους νέους δασμούς των ΗΠΑ.
Το πρώτο βήμα στη διαδικασία αυτή είναι η έναρξη διαβουλεύσεων διάρκειας δύο εβδομάδων με τους ενδιαφερόμενους φορείς της ΕΕ. Οι διαβουλεύσεις αυτές θα διασφαλίσουν ότι θα επιλεγούν τα κατάλληλα προϊόντα για να συμπεριληφθούν στα νέα αντίμετρα, εξασφαλίζοντας μια αποτελεσματική και αναλογική απάντηση που θα περιορίσει στο ελάχιστο τις διαταραχές για τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές της ΕΕ.
1) 12 Μαρτίου - Αρχίζουν οι διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη: Ο κατάλογος των στοχευμένων προϊόντων που προτείνει η Επιτροπή δημοσιεύεται στον δικτυακό τόπο της ΓΔ Εμπορίου. Τα προτεινόμενα προϊόντα-στόχοι περιλαμβάνουν ένα μείγμα βιομηχανικών και γεωργικών προϊόντων: Τα βιομηχανικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, προϊόντα χάλυβα και αλουμινίου, κλωστοϋφαντουργικά προϊόντα, δερμάτινα είδη, οικιακές συσκευές, οικιακά εργαλεία, πλαστικά, προϊόντα ξύλου. Τα γεωργικά προϊόντα περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, πουλερικά, βοδινό κρέας, ορισμένα θαλασσινά, ξηρούς καρπούς, αυγά, γαλακτοκομικά, ζάχαρη και λαχανικά.
2) 26 Μαρτίου και τις επόμενες ημέρες: Ολοκληρώνεται η διαβούλευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η Επιτροπή ενοποιεί και αξιολογεί τις εισηγήσεις των ενδιαφερομένων μερών. Επιτροπή οριστικοποιεί το σχέδιο εκτελεστικής πράξης και διαβουλεύεται με τα κράτη μέλη σχετικά. Η νομική βάση για την πράξη αυτή θα είναι ο κανονισμός για την επιβολή της νομοθεσίας (κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 654/2014), καθώς θεωρούμε ότι τα μέτρα των ΗΠΑ αποτελούν διασφαλίσεις. Η διαδικασία αυτή θα ακολουθήσει τη διαδικασία της προσαρμογής της Ευρωπαϊκής νομοθεσίας, σύμφωνα με την οποία τα κράτη μέλη της ΕΕ θα κληθούν να εγκρίνουν τα προτεινόμενα μέτρα πριν από την έγκρισή τους.
3) Μέσα Απριλίου: Ολοκληρώνεται η διαδικασία έγκρισης και τίθεται σε ισχύ η πράξη που επιβάλλει τα αντίμετρα.
