Διεθνείς αγορές, επιχειρήσεις αλλά και μακροχρόνιες γεωπολιτικές σχέσεις δέχτηκαν μεγάλο πλήγμα από τους δασμούς του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ -και η Ευρώπη δεν κατάφερε να ξεφύγει από το χάος.
Οι ΗΠΑ θα επιβάλουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση δασμούς 20%, ενώ το χτύπημα είναι μικρότερο για το Ηνωμένο Βασίλειο με δασμούς 10%, χάρη στην πιο ισορροπημένη εμπορική του σχέση με τις ΗΠΑ. Όλα τα βλέμματα θα στραφούν τώρα στο πόσο ηχηρή θα είναι η αντίδραση των υπεύθυνων χάραξης πολιτικής και πόσο μπορεί να κλιμακωθεί η σύγκρουση.
Οι περισσότεροι αναλυτές συμφωνούν ότι, από οικονομικής άποψης, υπάρχουν λίγοι -ή ίσως και κανένας- νικητές από την αναμενόμενη επιβράδυνση της ανάπτυξης και τη ρήξη των εμπορικών δεσμών.
Ωστόσο, σύμφωνα με το CNBC, κάποια θετικά σημεία αναδείχθηκαν στις ευρωπαϊκές αγορές την Πέμπτη — όπως και κάποια ιδιαίτερα αρνητικά.
Είδη πολυτελείας
Ο ευρωπαϊκός δείκτης Stoxx Luxury 10 απώλεσε πάνω από το 4% της αξίας του. Η μετοχή της Burberry έκανε βουτιά 7,8%, ενώ η LVMH έχασε 5,6% και η ιδιοκτήτρια της Gucci, Kering έκλεισε στο -7,5%.
Τα προϊόντα πολυτελείας βρίσκονται στη γραμμή βολής των αμοιβαίων δασμών του Τραμπ, καθώς συχνά κατασκευάζονται στην Ευρώπη και εξάγονται στις ΗΠΑ.
Σε σημείωμά τους, αναλυτές της Citi ανέφεραν ότι η γερμανική εταιρεία κατασκευής υποδημάτων Birkenstock, η ιταλική μάρκα μόδας Brunello Cucinelli και η δανέζικη κατασκευάστρια κοσμημάτων Pandora είναι μεταξύ των ονομάτων του κλάδου με τη μεγαλύτερη έκθεση στις ΗΠΑ, πραγματοποιώντας τουλάχιστον το 20% των πωλήσεών τους εκεί. Αντίστοιχο ποσοστό των πωλήσεών τους κάνουν στις ΗΠΑ ο κολοσσός ειδών πολυτελείας LVMH, η Kering αλλά και η μητρική του brand Cartier, Richemont.
Παραγωγοί τροφίμων και ποτών
Η ΕΕ περιγράφει τις ΗΠΑ ως «σημαντικό προορισμό» για τα προϊόντα τροφίμων και ποτών, όπως κρασί, μπύρα, οινοπνευματώδη ποτά, σοκολάτα, τυρί και ελαιόλαδο.
Η AB InBev, η μεγαλύτερη ζυθοποιία στον κόσμο, είδε τις μετοχές της να πέφτουν 0,6% την Πέμπτη, ενώ η Pernod Ricard
και η Heineken έκλεισαν 3,7% και 1,3% χαμηλότερα, αντίστοιχα. H Tate & Lyle, που λειτουργεί ένα από τα μεγαλύτερα διυλιστήρια ζάχαρης στον κόσμο, έχασε 1,15%.
«Οι κλάδοι μας ενοποιούνται πέρα από τον Ατλαντικό και το κοινό μας εμπόριο αλκοολούχων ποτών υποστηρίζει πολλές θέσεις εργασίας και στις δύο πλευρές του Ατλαντικού, στην παραγωγή, τη διανομή, την καλλιέργια, το λιανεμπόριο και τη φιλοξενία», σημείωσε ο εμπορικός οργανισμός Spirits Europe. «Θέλουμε να διασφαλίσουμε την επιστροφή σε ένα περιβάλλον που υποστηρίζει τη συνεχή ανάπτυξη τόσο για τους παραγωγούς της ΕΕ, όσο και των ΗΠΑ».
Γερμανία
Η Γερμανία ήταν ο μεγαλύτερος εξαγωγέας αγαθών της ΕΕ στις ΗΠΑ πέρυσι. Η χώρα φιλοξενεί μερικές από τις μεγαλύτερες αυτοκινητοβιομηχανίες της ηπείρου, όπως η BMW, η Volkswagen, η Mercedes-Benz και η Porsche - όλες υπόκεινται πλέον σε δασμούς εισαγωγών 25%.
Σε σημείωμα προς τους πελάτες του Πέμπτη, ο Robin Winkler, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank Research, σχολίασε ότι «δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η χθεσινοβραδινή ανακοίνωση των δασμών… είναι άσχημα νέα για τη γερμανική οικονομία».
«Η αρνητική έκπληξη ωστόσο δεν έγκειται τόσο στο άμεσο χτύπημα των δασμών», είπε, σημειώνοντας ότι οι αγορές περίμεναν τον αμοιβαίο δασμό του 20%. «Η πραγματική έκπληξη ήταν οι πολύ υψηλότεροι αμερικανικοί δασμοί, της τάξης του 50% ή και περισσότερο, σε βάρος των ασιατικών προϊόντων που συνεπάγονται και ένα ισχυρότερο παγκόσμιο εμπορικό σοκ από ό,τι περιμέναμε εμείς και οι περισσότεροι παρατηρητές», είπε ο Winkler. «Έμμεσα, αυτό είναι ένα αρνητικό σοκ και για τη Γερμανία».
Η Ομοσπονδιακή Ένωση Χονδρεμπόρων, Εξωτερικού Εμπορίου και Υπηρεσιών (BGA) της Γερμανίας «κατήγγειλε» τους αμοιβαίους δασμούς του Τραμπ ως «μετωπική επίθεση στο παγκόσμιο εμπόριο» σε δήλωσή της την Πέμπτη.
«Με δραστικές αυξήσεις δασμών για περισσότερους από 100 εμπορικούς εταίρους, ο Αμερικανός πρόεδρος βυθίζει τον κόσμο σε έναν ανοιχτό εμπορικό πόλεμο με ένα αμερικανικό Brexit», δήλωσε ο πρόεδρος της BGA, Dirk Jandura. «Υποθέτω ότι η σύγκρουση θα επηρεάσει σημαντικά την οικονομική μας ανάπτυξη. Όσο περισσότερο χρόνο διαρκέσει, τόσο πιο οδυνηρό θα είναι για όλους, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ».
Λιανεμπόριο
Ένας πλήθος λιανοπωλητών, που πωλούν ρούχα, παπούτσια, οικιακά είδη, ηλεκτρονικά είδη και όχι μόνο, έχουν παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού με έδρα την Ασία. Οι χώρες της Νότιας και Νοτιοανατολικής Ασίας, όπως η Καμπότζη, το Βιετνάμ, η Ινδονησία, το Μπαγκλαντές και η Σρι Λάνκα είναι γεμάτες με εργοστάσια που παράγουν ενδύματα και προϊόντα για εταιρείες όπως η H&M και η Adidas -και χτυπήθηκαν με μερικά από τα υψηλότερα νούμερα -πολλά ξεπέρασαν το 40%- μεταξύ των πρόσφατα ανακοινωθέντων αμοιβαίων δασμών των ΗΠΑ.
«Για πολλούς εξαγωγείς οι νέοι δασμοί είναι η διαφορά μεταξύ κέρδους και ζημίας. Οι επιχειρήσεις πρέπει να εξετάσουν πολύ προσεκτικά εάν μπορούν να συνεχίσουν να εξυπηρετούν κερδοφόρους πελάτες στις ΗΠΑ - και αν δεν μπορούν, πρέπει να επικεντρωθούν σε νέες, πιο φιλικές αγορές, ίσως όπου υπάρχουν ήδη εμπορικές συμφωνίες και, εάν είναι απαραίτητο, να διαφοροποιήσουν την παραγωγή σε άλλα προϊόντα», εκτιμά ο Ian Worth, της Crowe. «Η κίνηση επιβολής δασμών την ώρα που γίνονται οι εξαγωγές -σε αντίθεση με την άφιξη στις ΗΠΑ- έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει μια σειρά ζητημάτων», πρόσθεσε.
Ναυτιλία
Οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στα logistics και τη ναυτιλία και συνδέονται στενά με την υγεία της παγκόσμιας οικονομίας θα αισθανθούν τον αντίκτυπο εν μέσω των ευρέως διαδεδομένων προβλέψεων για επιβράδυνση στην οικονομική ανάπτυξη και το εμπόριο.
Ο δανέζικος ναυτιλιακός κολοσσός Maersk δήλωσε την Πέμπτη ότι το σχέδιο δασμών που ανακοίνωσε ο Λευκός Οίκος θα καταστήσει πιο επιφυλακτικούς τους πελάτες του σε ένα πιο εύθραυστο οικονομικό περιβάλλον. «Στην τρέχουσα μορφή τους, [οι δασμοί] σαφώς δεν είναι καλά νέα για την παγκόσμια οικονομία, τη σταθερότητα και το εμπόριο», ανέφερε η εταιρεία σε δήλωση.
Οι μετοχές των ευρωπαϊκών εταιρειών ναυτιλίας και logistics υποχώρησαν σε γενικές γραμμές την Πέμπτη, με τη Maersk να υποχωρεί 9,5%, τη Hapag-Lloyd 8% και την DSV 6,5%.
Τράπεζες
Οι τράπεζες ήταν ένας από τους κλάδους με τις χειρότερες επιδόσεις στην Ευρώπη την Πέμπτη, με τον περιφερειακό δείκτη Stoxx Banking να υποχωρεί κατά 4,52% -στο ισχυρότερο sell-off των τελευταίων δύο ετών.
Ο συγκεκριμένος κλάδος είναι επίσης ευαίσθητος σε τυχόν επιβράδυνση της παγκόσμιας ανάπτυξης αλλά και στους φόβους για πιθανή ύφεση ή έναν ευρύτερο εμπορικό πόλεμο.
Η HSBC έχασε 8,8%.
Αυτοκίνητα
Οι δασμοί ύψους 25% του Τραμπ στις εισαγωγές ξένων αυτοκινήτων τέθηκαν σε ισχύ ήδη από την Πέμπτη, με αποτέλεσμα πολλές από τις μεγαλύτερες εταιρείες αυτοκινήτων στον κόσμο να να διευρύνουν σήμερα τις πρόσφατες χρηματιστηριακές τους απώλειες.
Οι μετοχές των γερμανικών Volkswagen, Mercedes-Benz Group και BMW έχασαν περίπου 4%, ενώ η Stellantis στο χρηματιστήριο του Μιλάνου - η οποία έχει υπό την ομπρέλα της γνωστά ονόματα όπως Jeep, Dodge, Fiat, Chrysler και Peugeot- κατρακύλισε 9,4%.
Ένας κλιμακούμενος παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος αναμένεται να έχει βαθύ αντίκτυπο στην αυτοκινητοβιομηχανία, ιδιαίτερα δεδομένης της υψηλής παγκοσμιοποίησης των αλυσίδων εφοδιασμού και της μεγάλης εξάρτησης από τις παραγωγικές δραστηριότητες σε ολόκληρη τη Βόρεια Αμερική, ιδιαίτερα το Μεξικό.
Νομίσματα
Τα ευρωπαϊκά νομίσματα ήταν μία από τις λίγες κατηγορίες περιουσιακών στοιχείων στην περιοχή που επιδόθηκαν σε ράλι την Πέμπτη. Το ευρώ και η βρετανική λίρα άγγιξαν υψηλά εξαμήνου, ενώ το ελβετικό φράγκο αναρριχήθηκε στο υψηλότερο επίπεδο έναντι του δολαρίου από τα μέσα Οκτωβρίου.
Πριν από την ανακοίνωση των δασμών της λεγόμενης Ημέρας Απελευθέρωσης του Τραμπ, οι παρατηρητές της αγοράς είπαν στο CNBC ότι το ευρώ και η στερλίνα θα μπορούσαν να έχουν ανοδική αντίδραση στους δασμούς.
Σε ένα σημείωμα το πρωί της Πέμπτης, ο Jordan Rochester, επικεφαλής στρατηγικής FICC στη Mizuho EMEA, προέβλεψε ότι το ευρώ θα ενισχυθεί έως και τα 1,12 δολάρια βραχυπρόθεσμα. Μέχρι τις 3 μ.μ. στο Λονδίνο την Πέμπτη, είχε κερδίσει 2,2%, φτάνοντας τα 1,108 δολάρια.
Φαρμακευτικά είδη
Τα φάρμακα και τα φαρμακευτικά προϊόντα αποτελούν από τα μεγαλύτερα είδη εξαγωγών της ΕΕ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η βιομηχανία «πήρε χάρη» από τους σαρωτικούς αμοιβαίους δασμούς του Τραμπ την Τετάρτη - αλλά ο ένοικος του Λευκού Οίκου είπε ότι η φαρμακοβιομηχανία, μεταξύ άλλων βιομηχανιών, θα μπορούσε να υποβληθεί σε έρευνα που θα μπορούσε τελικά να οδηγήσει σε δασμούς.
Οι Βρετανοί «παίκτες» GSK και AstraZeneca σημείωσαν κέρδη 3,56% και 1,46% αντίστοιχα. Ο δανέζικος γίγαντας Novo Nordisk αντίθετα έχασε 2,09%.
Επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας
Οι μετοχές του κλάδου κοινής ωφέλειας της Ευρώπης σημείωσαν κέρδη την Πέμπτη, αψηφώντας το ευρύτερο selloff στην αγορά.
Οι μετοχές των εταιρειών κοινής ωφέλειας, που παραδοσιακά αποτελούν αμυντικό στοίχημα σε περιόδους αναταραχής στην αγορά, εμφανίστηκαν τελευταία φορά στο +2,6%. Η Engie με έδρα τη Γαλλία και η Iberdrola της Ισπανίας ήταν μεταξύ των μετοχών του κλάδου με τη μεγαλύτερη απόδοση, κερδίζοντας 2,63% και 3,19% αντίστοιχα.
