*Ανταπόκριση από τις Βρυξέλλες
Είναι σαφής ο στόχος της επίσκεψης του Γερούν Ντάισελμπλουμ στην Αθήνα. Αφορά στην προετοιμασία και τη συνεργασία με την ελληνική κυβέρνηση για την ομαλή μετάβαση από το τρέχον πρόγραμμα στήριξης τον Αύγουστο του 2018 στην «επόμενη μέρα». Ο πρόεδρος του Eurogroup επιδιώκει να διαμηνύσει στον έλληνα πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ότι η έξοδος από το πρόγραμμα θα πρέπει να έχει χαρακτήρα «οριστικό», αλλά δεν μπορεί να είναι «καθαρή».
Το ζητούμενο, κατά πηγές προσκείμενες στον Ολλανδό υπουργό Οικονομικών, είναι ο προσδιορισμός ενός μηχανισμού, ο οποίος θα διασφαλίζει ότι η Ελλάδα θα βρίσκεται υπό την απαραίτητη εποπτεία, για να τηρούνται οι δεσμεύσεις της ελληνικής πλευράς ως προς τις μεταρρυθμίσεις και τα μέτρα, υφιστάμενα, αλλά και νέα ενδεχομένως, τα οποία θα πρέπει να συνεχίσουν να υλοποιούνται μετά τη λήξη του τρέχοντος προγράμματος. «Θα ήταν σωστότερο να μιλάμε για μια οριστική έξοδο, αλλά όχι για καθαρή έξοδο» λένε χαρακτηριστικά οι ίδιες πηγές. Ούτε ο πρόεδρος του Eurogroup, αλλά ούτε οι πιστωτές συμμερίζονται, την αισιοδοξία, που δημοσίως εκφράζει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας για «καθαρή» έξοδο από τα μνημόνια.
Ο Ντάισελμπλουμ θα επιδιώξει να διαμηνύσει στις συναντήσεις, που θα έχει στην Αθήνα, τόσο με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο όσο και με τον κ. Τσίπρα ότι δεν θα πρέπει να καλλιεργούνται υπερβολικά αισιόδοξες προσδοκίες για το τι μέλλει γενέσθαι μετά το τέλος του προγράμματος στον Αύγουστο του 2018. Η «ιδιαίτερη» περίπτωση της Ελλάδας απαιτεί τον σχεδιασμό ενός νέου μηχανισμού, επισημαίνουν γνώστες του θέματος, ο οποίος θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά σε χώρα μετά την ολοκλήρωση προγραμμάτων στήριξης. Τόσο η ελληνική κυβέρνηση όσο και τα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ευρωζώνης δεν επιθυμούν να προχωρήσουν σε λύσεις, οι οποίες θα απαιτούν πρόσθετη χρηματοδότηση στήριξης προς την Ελλάδα.
Τόσο ο αντικαταστάτης του Ντάισελμπλουμ στην ολλανδική κυβέρνηση, η οποία αναμένεται να συσταθεί προς το τέλος του επόμενου μήνα, όσο και ο υπουργός Οικονομικών της νέας γερμανικής κυβέρνησης θα θελήσουν να αποφύγουν πάσει θυσία να ζητήσουν ο πρώτος στην Τουέντε Κάμερ (την ολλανδική βουλή) και ο δεύτερος στην Μπούντενσταγκ (τη γερμανική βουλή) έγκριση για νέα χρηματοδότηση προς την Ελλάδα. Ούτε καν υπό τη μορφή προληπτικής πιστωτικής γραμμής, η οποία αποτελεί εργαλείο του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στεθερότητας (ESM) και «συνοδεύεται» από μνημονιακού χαρακτήρα συμφωνία.
Αλλά ούτε και η εποπτεία, που έχει εφαρμοστεί σε άλλες χώρες, οι οποίες είχαν υπαχθεί σε πρόγραμμα στήριξης, όπως είναι η Ισπανία, η Πορτογαλία, η Ιρλανδία και η Κύπρος, μπορεί να αποτελέσει λύση για την Ελλάδα. «Δεν είναι επαρκώς αυστηρή για την περίπτωση της Ελλάδας» λέει χαρακτηριστικά αξιωματούχος, ο οποίος ασχολείται με την περίπτωση του ελληνικού προγράμματος. Όπερ και χρειάζεται «ένας νέος ad hoc μηχανισμός». Οι πιστωτές επιδιώκουν να καθοριστεί ο μηχανισμός σε συμφωνία με την Ελλάδα, ώστε να μην διαταραχθεί η θετική εικόνα, που έχει αρχίσει να αποκτά η ελληνική οικονομία, η οποία θεωρείται απαραίτητη για να μπορέσει η χώρα να αποκτήσει πλήρη πρόσβαση στις αγορές μετά το τέλος του προγράμματος. Το μήνυμα έχει ήδη περάσει στον κ. Τσακαλώτο με τον οποίο ο πρόεδρος του Eurogroup θα συναντηθεί το μεσημέρι. Η συνεργασία Τσακαλώτου και Ντάισελμπλουμ κινείται σε πολύ καλό επίπεδο, καθώς στο πρόσωπο Τσακαλώτου τόσο αρκετοί υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης όσο και ο ολλανδός ομόλογός του βλέπουν έναν αξιόπιστο συνομιλητή. Δεν αποκλείεται, άλλωστε, εφόσον υπάρξει χρόνος οι δύο άνδρες – πέρα από την επίσημη συνάντηση μετά την οποία θα ακολουθήσει συνέντευξη τύπου – να συνομιλήσουν εκ νέου αργότερα το βράδυ σε άτυπη συνάντηση.
Παρότι η θητεία του Ντάισελμπλουμ θα ολοκληρωθεί τον Ιανουάριο η απόφαση γύρω από τη βασική δομή του νέου μηχανισμού θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί τον Φεβρουάριο, επισημαίνουν πηγές στις Βρυξέλλες. Το μεγαλύτερο μέρος της προετοιμασίας θα γίνει ενόσω ο ολλανδός υπουργός βρίσκεται στο τιμόνι του Eurogroup, το οποίο θα διατηρήσει μέχρι το τέλος της θητείας του παρότι δεν θα είναι υπουργός Οικονομικών της χώρας του στη νέα κυβέρνηση. Όπερ και το κυριότερο θέμα στην ατζέντα του πέρα από την τρίτη αξιολόγηση, είναι ο νέος μηχανισμός εποπτείας της Ελλάδας. Το πρόγραμμα του κ. Ντάισελμπλουμ περιλαμβάνει ακόμη συνάντηση με τον κεντρικό τραπεζίτη κ. Γιάννη Στουρνάρα, αλλά και τον αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, καθώς και συμμετοχή σε συζήτηση, που οργανώνει ο Economist με συνομιλητές τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών Γιώργο Χουλιαράκη και τον πρώην υπουργό Οικονομικών των ΗΠΑ Τζακ Λίου.