Θετικές επισημάνσεις για τη λειτουργία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής εμπεριέχει η πρόσφατη έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Ορθής Πρακτικής για τις Ευρωπαϊκές Στατιστικές στο Ελληνικό Στατιστικό Σύστημα.
Ωστόσο, για ακόμη μια φορά γίνεται εκτεταμένη αναφορά στη δικαστική περιπέτεια του πρώην επικεφαλής της ΕΛΣΤΑΤ Ανδρέα Γεωργίου, η οποία έχει εισέλθει πλέον στο έβδομο έτος.
Η έκθεση της Συμβουλευτικής Επιτροπής Ορθής Πρακτικής που υποβλήθηκε και στη Βουλή αναφέρει πως η Επιτροπή σημειώνει µε ικανοποίηση ότι η ΕΛΣΤΑΤ συνεχίζει να λειτουργεί, υπό την ηγεσία του Αθανάσιου Θανόπουλου, να συμμορφώνεται πλήρως µε την αρχή της Επαγγελματικής Ανεξαρτησίας, παράγοντας στατιστικές υψηλής ποιότητας µε τρόπο αντικειμενικό χωρίς εξωτερικές επιρροές.
Αυτό είναι σημαντικό να σημειωθεί, καθώς ορισμένοι σχολιαστές, κυρίως στο διεθνή Τύπο, κατέληξαν σε κάποια αντίθετα συμπεράσματα σχολιάζοντας τις συνεχιζόμενες δικαστικές διαδικασίες κατά του προκατόχου του. Συγκεκριμένα, ένα άρθρο άφηνε να εννοηθεί ότι ο διορισμός του είχε πολιτικό χαρακτήρα, ενώ στην πραγματικότητα συνέβη το αντίθετο, αφού επελέγη από ανεξάρτητη επιτροπή (µε συμμετοχή στατιστικών εμπειρογνωμόνων από την αλλοδαπή), η οποία ακολούθησε την πολύ αναλυτική και διαφανή διαδικασία που ορίζεται στο Άρθρο 13 του Ελληνικού Στατιστικού Νόμου (Ν. 3832 της 9ης Μαρτίου 2010, όπως ισχύει).
Κατά την έκθεση, σε προσωπικό επίπεδο, ο Πρόεδρος έχει δεσμευτεί να διασφαλίζει την εκτέλεση των εργασιών της ΕΛΣΤΑΤ στον μέγιστο βαθμό σύμφωνα µε όλες τις πτυχές του Κώδικα Ορθής Πρακτικής για τις Ευρωπαϊκές Στατιστικές.
«Δυστυχώς, οι δικαστικές διαδικασίες κατά του πρώην Προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ, κ. Ανδρέα Γεωργίου, συνεχίστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια του 2017 και δεν υπάρχει καμία ένδειξη τερματισμού τους. Αν και η επιτροπή δεν έχει εντοπίσει μέχρι στιγμής καμία αρνητική επίπτωση στη λειτουργία της ΕΛΣΤΑΤ ή του ευρύτερου Εθνικού Στατιστικού Συστήματος, εν τούτοις εξακολουθεί να ανησυχεί για το γεγονός ότι οι διαδικασίες είναι δυνατόν να επηρεάσουν δυσμενώς την αντίληψη του κοινού περί της αξιοπιστίας και αντικειμενικότητας των επίσημων ελληνικών στατιστικών, τόσο εντός της Ελλάδος όσο και ευρύτερα μεταξύ των διεθνών ενδιαφερομένων μερών. Εν ολίγοις, η εν λόγω αντίληψη θα εξακολουθήσει να είναι ανησυχητική όσο παραμένει σε εκκρεμότητα ενώπιον των δικαστηρίων η ποινική κατηγορία κατά του πρώην Προέδρου της ΕΛΣΤΑΤ, και δύο υψηλόβαθμων συναδέλφων, για τεχνητή διόγκωση των στοιχείων του χρέους και του ελλείμματος του 2009», αναφέρεται στην έκθεση.
Πάντως, η επιτροπή αναφέρει πως η εμπιστοσύνη του κοινού στην ΕΛΣΤΑΤ φαίνεται να είναι σχετικά υψηλή. Ένα συμβάν που επιβεβαιώνει το γεγονός αυτό είναι η αντίδραση στη διακοπή, στις αρχές του 2017, της παραγωγής προκαταρκτικών εκτιμήσεων (flash estimates) του τριμηνιαίου ΑΕΠ. Η εν λόγω απόφαση λήφθηκε αποκλειστικά από τον Πρόεδρο, σύμφωνα µε το δείκτη 1.4 του Κώδικα, όταν κατέστη σαφές ότι η προκαταρκτική εκτίμηση δεν λειτουργούσε ως αξιόπιστη εκτιμήτρια της τριμηνιαίας τάσης. Αυτή ήταν ενδεχομένως πολύ ευαίσθητη απόφαση, καθώς ο δείκτης μεταβολής του τριμηνιαίου ΑΕΠ αποτελεί βασικό και πολυαναμενόμενο δείκτη στην Ελλάδα, πολλώ δε µάλλον καθώς κυμαινόταν κοντά στο μηδέν τα τελευταία τρίμηνα.
«Η επιτροπή έλαβε κάποια ανατροφοδότηση (feedback) από σημαντικούς χρήστες, µε την πληροφορία ότι πιστεύουν ότι η απόφαση λήφθηκε από την ΕΛΣΤΑΤ για τους σωστούς λόγους και δεν επηρεάστηκε από εξωτερικά συμφέροντα», τονίζεται χαρακτηριστικά.
