Το ΕΚ καταδικάζει την υπονόμευση της υπεροχής του ευρωπαϊκού δικαίου και καλεί Συμβούλιο και Επιτροπή να προστατεύσουν τους πολίτες της Πολωνίας και την Ένωση, όπως αναφέρεται σε σχετικό δελτίο Τύπου.
Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε την Πέμπτη με 502 ψήφους υπέρ, 153 κατά και 16 αποχές, οι ευρωβουλευτές τόνισαν ότι το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας στερείται νομιμότητας και ανεξαρτησίας και είναι αναρμόδιο να ερμηνεύσει το σύνταγμα της χώρας. Μετά την έντονη συζήτηση στην ολομέλεια την Τρίτη, με τον Πρωθυπουργό της Πολωνίας και την Πρόεδρο της Επιτροπής Ursula von der Leyen, τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «αποδοκιμάζουν έντονα» την απόφαση της 7ης Οκτωβρίου 2021, την οποία θεωρούν «ως μια επίθεση κατά της ευρωπαϊκής κοινότητας αξιών και νόμων στο σύνολό της», ενώ δηλώνουν ότι το Δικαστήριο έχει μετατραπεί «σε εργαλείο νομιμοποίησης των παράνομων δραστηριοτήτων των αρχών».
Το Κοινοβούλιο προσθέτει πως συγχαίρει τους δεκάδες χιλιάδες ειρηνικούς διαδηλωτές στην Πολωνία, οι οποίοι βγήκαν στους δρόμους προκειμένου να διαμαρτυρηθούν για την απόφαση του Δικαστηρίου, καθώς και να εκφράσουν την επιθυμία τους για μια ισχυρή, δημοκρατική Πολωνία στο επίκεντρο του ευρωπαϊκού εγχειρήματος. Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν για ακόμη μια φορά την στήριξή τους στους Πολωνούς δικαστές οι οποίοι εξακολουθούν να εφαρμόζουν την υπεροχή του ευρωπαϊκού δικαίου και να παραπέμπουν υποθέσεις στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο παρά το γεγονός ότι διακινδυνεύουν τη σταδιοδρομία τους.
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι, σύμφωνα με το σύνταγμα της Πολωνίας, οι Συνθήκες της ΕΕ είναι άμεσα εφαρμοστέες στην έννομη τάξη της και υπερισχύουν σε περίπτωση σύγκρουσης με το εθνικό δίκαιο, ενώ κατηγορούν τον Πολωνό πρωθυπουργό ότι «εκμεταλλεύτηκε περαιτέρω το δικαστικό σώμα ως εργαλείο για την επίτευξη της πολιτικής του ατζέντας» και δηλώνουν ότι η Πολωνία εξακολουθεί να δεσμεύεται οικειοθελώς από τις Συνθήκες και τη νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ.
Αποκατάσταση του κράτους δικαίου, χωρίς να ζημιωθούν οι πολίτες
Το ΕΚ στο δελτίο του ζητά να μην χορηγούνται ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις σε κυβερνήσεις που υπονομεύουν κατάφωρα, σκόπιμα και συστηματικά τις αξίες της ΕΕ, ζητώντας από την Επιτροπή και το Συμβούλιο να αναλάβουν δράση, μεταξύ άλλων:
• κινώντας διαδικασίες επί παραβάσει και ζητώντας τη λήψη προσωρινών μέτρων από το Δικαστήριο της ΕΕ
• ενεργοποιώντας τον κανονισμό για την αιρεσιμότητα του κράτους δικαίου
• μη εγκρίνοντας το σχέδιο ανάκαμψης και ανθεκτικότητας της Πολωνίας
• δηλώνοντας ότι υπάρχει σαφής κίνδυνος παραβίασης του κράτους δικαίου από την Πολωνία σύμφωνα με το άρθρο 7(1) της Συνθήκης
• διακόπτοντας ή αναστέλλοντας πληρωμές, δεδομένου του κινδύνου σοβαρών ελλείψεων στα συστήματα ελέγχου
• συζητώντας την κρίση του κράτους δικαίου κατά την προσεχή σύνοδο κορυφής στις 21-22 Οκτωβρίου και εκδίδοντας κοινή δήλωση με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο από τους αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ.
Οι ευρωβουλευτές τονίζουν ότι οι ενέργειες αυτές δεν αποσκοπούν στην τιμωρία του λαού της Πολωνίας, αλλά στην αποκατάσταση του κράτους δικαίου υπό το πρίσμα της συνεχιζόμενης επιδείνωσης της κατάστασης, και καλούν την Επιτροπή να δημιουργήσει μηχανισμούς που θα επιτρέπουν οι ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις να αποδίδονται άμεσα στους δικαιούχους.
Σχετικές πληροφορίες
Στο ψήφισμα επισημαίνεται ότι σύμφωνα με δημοσκοπήσεις που διεξήχθησαν στην Πολωνία τον Σεπτέμβριο και τον Οκτώβριο του 2021, μόνο το 5% των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι θα ήθελαν να αποχωρήσει η Πολωνία από την ΕΕ. Το 90% αξιολόγησε θετικά τη συμμετοχή της Πολωνίας στην ΕΕ ενώ το 95%, ποσοστό υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, πιστεύει ότι η στήριξη της ΕΕ είχε θετικό αντίκτυπο στην ανάπτυξη της πόλης ή της περιφέρειάς τους.
