Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προήδρευσε σύσκεψης στο Μέγαρο Μαξίμου με αφορμή τις εξελίξεις στην Ουκρανία, στην οποία συζητήθηκαν όλα τα πιθανά σενάρια με στόχο την ασφάλεια της τροφοδοσίας της Ελλάδας σε φυσικό αέριο.
Στη σύσκεψη μετείχαν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας, οι Υπουργοί Επικρατείας Γιώργος Γεραπετρίτης και Άκης Σκέρτσος, ο Υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ και Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Γιάννης Οικονόμου, η αναπληρώτρια Κυβερνητική Εκπρόσωπος Αριστοτελία Πελώνη, ο επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του Πρωθυπουργού Αλέξης Πατέλης, ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Θάνος Ντόκος, ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΗ Γιώργος Στάσσης, ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΔΕΠΑ Κωνσταντίνος Ξιφαράς, ο Πρόεδρος της ΡΑΕ Θάνος Δαγούμας και ο Καθηγητής Ενεργειακής Οικονομίας και Επιχειρησιακής Έρευνας του ΕΜΠ Παντελής Κάπρος.
Σύμφωνα με πληροφορίες, κατά την ανάλυση των σεναρίων από τη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, προέκυψε πως στην περίπτωση βραχύβιας κλιμάκωσης της κρίσης, θα ήταν διαχειρίσιμα τα προβλήματα για την ασφάλεια τροφοδοσίας της χώρας μας σε φυσικό αέριο.
Έτσι, στην περίπτωση που διακοπτόταν η ροή τροφοδοσίας με ρωσικό αέριο μέσω των αγωγών που διατρέχουν την Ουκρανία, ο ανεφοδιασμός της Ελλάδας θα παρέμενε ανεπηρέαστος, καθώς το ρωσικό αέριο καταφθάνει στην ελληνική αγορά μέσω του TurkStream.
Στο ακραίο σενάριο, που διακόπτονταν πλήρως οι εξαγωγές αερίου από τη Ρωσία, το έλλειμμα θα διαμορφωνόταν στα επίπεδα του 20%. Σε αυτή την περίπτωση, το «κενό» θα χρειαζόταν να καλυφθεί με την ενίσχυση εισαγωγών LNG, μέσω του τέρμιναλ του ΔΕΣΦΑ στη Ρεβυθούσα.
Αν και η χώρα μας καλύπτει περίπου το 40% των αναγκών της σε φυσικό αέριο από τη Ρωσία, το έλλειμμα θα υποδιπλασιαζόταν καθώς σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα επιστρατεύονταν εναλλακτικά μέτρα ώστε να μειωθεί το μερίδιο του καυσίμου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Ένα τέτοιο αντίμετρο θα ήταν η χρήση πετρελαίου σε ηλεκτροπαραγωγικές μονάδες αερίου. Επίσης, ένα μέρος της ζήτησης σε ρεύμα θα μπορούσε να καλυφθεί με την αυξημένη χρήση των υδροηλεκτρικών σταθμών.
Επικρατέστερη η μερική διακοπή εξαγωγών ρωσικού αερίου
Όπως έχει γράψει το Insider.gr, αναλυτές προβλέπουν πως το πλέον βάσιμο σενάριο είναι η μερική διακοπή των ρωσικών εξαγωγών, σε περίπτωση έναρξης εχθροπραξιών, με τη διαταραχή λειτουργίας των αγωγών που διέρχονται από την Ουκρανία.
Παράλληλα, προβλέπουν πως είναι εξαιρετικά απίθανο η Μόσχα να προχωρήσει σε πλήρη διακοπή της τροφοδοσίας της Ευρώπης. Όπως επισημαίνουν, ο λόγος είναι πως μία τέτοια κίνηση θα προκαλούσε μεγάλες οικονομικές ζημιές στη Ρωσία, ενώ παράλληλα θα είχε ως συνέπεια την εκκίνηση συντονισμένων προσπαθειών από τα ευρωπαϊκά κράτη ώστε να μειώσουν μόνιμα την εξάρτησή τους από τη Μόσχα.
Ωστόσο, αν και λιγότερο πιθανό, το σενάριο η Ρωσία να κλείσει πλήρως τις στρόφιγγες προς την Ευρώπη, τότε οι συνέπειες θα ήταν ανυπολόγιστες – όχι μόνο για την οικονομία, αλλά και για τη δημόσια υγεία, με δεδομένες τις χαμηλές θερμοκρασίες που ακόμη επικρατούν. Μάλιστα, η ενδεχόμενη αύξηση των εισαγωγών LNG από το Κατάρ και τις ΗΠΑ δεν θα επαρκούσε να αντικαταστήσει τις ποσότητες ρωσικού αερίου που θα εξέλιπαν από τις ευρωπαϊκές αγορές, προκαλώντας σοβαρά προβλήματα τροφοδοσίας.
Εκτίναξη των τιμών
Στην περίπτωση που διαταραχθούν μόνο οι εξαγωγές αερίου από την Ουκρανία, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η Ρωσία θα μπορούσε σε εύθετο χρόνο να αποκαταστήσει πλήρως την τροφοδοσία της Ευρώπης, αυξάνοντας τις ροές στη «Γηραιά Ήπειρο» μέσω της Πολωνίας.
Πάντως, και σε αυτό το ενδεχόμενο, «κλειδί» για τις οποίες επιπτώσεις στην επάρκεια καυσίμου θα αποτελέσει το πόσο γρήγορα θα αποκατασταθούν οι ρωσικές εξαγωγές, καθώς η μειωμένη τροφοδοσία θα έρθει σε μία συγκυρία όπου οι ευρωπαϊκές αποθήκες αερίου βρίσκονται σε πολύ χαμηλά επίπεδα πληρότητας, με συνέπεια να μην μπορούν να αναπληρώσουν για σημαντικό χρόνο τις μειωμένες εισαγωγές αερίου αγωγού.
Σε κάθε περίπτωση, ακόμη και στο πλέον ήπιο σενάριο, η ανάφλεξη στην περιοχή θα επιφέρει εκ νέου εκτροχιασμό της ενεργειακής κρίσης. Είναι ενδεικτικό ότι η Goldman Sachs και η Capital Economics εκτιμούν πως μόνο η διακοπή τροφοδοσίας μέσω Ουκρανίας θα ήταν αρκετή ώστε οι τιμές του φυσικού αερίου στο ολλανδικό hub (TTF) να ξεπεράσουν ακόμη και τα επίπεδα-ρεκόρ των 180 ευρώ ανά Μεγαβατώρα, που καταγράφηκαν στα μέσα του περασμένου Δεκεμβρίου.
Καθώς το φυσικό αέριο αποτελεί βασικό «καύσιμο» στην Ευρώπη για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας, σε αυτό το απευκταίο σενάριο, θα εκτροχιάζονταν και οι χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρικές ενέργειας, «βάζοντας φωτιά» επομένως και στο κόστος του ρεύματος για νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Απόδειξη το γεγονός ότι το ρεκόρ στο κόστος του φυσικού αερίου τον Δεκέμβριο συνοδεύτηκε και από «ιστορικό υψηλό» στις χονδρεμπορικές τιμές ηλεκτρισμού στο σύνολο σχεδόν των χωρών της Γηραιάς Ηπείρου.
