Ο ρυθμός των εξελίξεων στην ευρωπαϊκή ήπειρο, μετά από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, είναι καταιγιστικός, με τις Φινλανδία και Σουηδία οι οποίες εδώ και δεκαετίες δεν είχαν αιτηθεί την ένταξη τους στο ΝΑΤΟ, να κινούνται πλέον τάχιστα προς την «αγκαλιά» της Βορειοατλαντικής συμμαχίας, αλλάζοντας ριζικά τον «χάρτη» των ισορροπιών στην περιοχή.
Σύμφωνα με διεθνή μέσα, τα επόμενα βήματα της διαδικασίας πρέπει να λάβουν χώρα μέσα στις ακόλουθες ημέρες, οι οποίες χαρακτηρίζονται ως κρίσιμες.
Η απόφαση της Φινλανδίας αναμένεται να οριστικοποιηθεί στις 12 Μαΐου, όπως αναφέρει ο Τύπος της χώρας.
Πρώτα θα πρέπει να λάβει την έγκριση από τον πρόεδρο Σαούλι Νιιχίστο, και κατόπιν την έγκριση των αρχηγών των κοινοβουλευτικών κομμάτων.
Αντίστοιχα, στην Σουηδία, το κοινοβούλιο θα πρέπει να δημοσιεύσει ένα υπόμνημα ασφαλείας παρουσιάζοντας τα υπέρ και τα κατά της ένταξης στο ΝΑΤΟ, με την διορία για τα αποτελέσματα της διαδικασίας να είναι η 13η Μαΐου, και με την πλειοψηφία της Βουλής να έχει ήδη εκφραστεί υπέρ της ένταξης.
Οι κυβερνώντας Σοσιαλδημοκράτες θα διεξάγουν μια συνδιάσκεψη μεταξύ 9 και 12 Μαΐου για να εξετάσουν αν θα αλλάξουν την αντίθετη στάση τους ως προς το ΝΑΤΟ, με την ηγεσία του κόμματος να πρέπει να λάβει απόφαση έως τις 24 Μαΐου.
Το Reuters επισημαίνει πως αν η Φινλανδία προχωρήσει προς το ΝΑΤΟ, η Σουηδία θα την ακολουθήσει, καθώς θα είναι και η μόνη Βόρεια χώρα που δεν είναι μέλος της συμμαχίας.
Ωστόσο, η πορεία των δύο χωρών προς την ένταξη δεν είναι μια απλή διαδικασία, καθώς αμφότερες θα απαιτήσουν εγγυήσεις για προστασία τους σε περίπτωση επίθεσης για όταν θα καταθέσουν την αίτηση τους, αλλά δεν θα είναι ακόμα μέλη.
H τελική επικύρωση μπορεί να πάρει ακόμα και ένα χρόνο, καθώς τα κοινοβούλια και των 30 χωρών της συμμαχίας πρέπει να εγκρίνουν την είσοδο νέων μελών.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ έχει δηλώσει ότι οι χώρες θα μπορούσαν να ενταχθούν «γρήγορα» όντας βέβαιος ότι θα μπορούσαν να βρεθούν ρυθμίσεις για την μεταβατική περίοδο. Οι ΗΠΑ και η Βρετανία έχουν υποσχεθεί στη Σουηδία «αυξημένη στρατιωτική παρουσία, πιο σε βάθος στρατιωτικές ασκήσεις και ισχυρή πολιτική υποστήριξη από τις χώρες του ΝΑΤΟ» κατά τη διάρκεια μιας διαδικασίας αίτησης ένταξης, επισημαίνει η σουηδική εφημερίδα Aftonbladet.
Ο Φινλανδός υπουργός Εξωτερικών Πέκα Χααβίστο τονίζει ότι η υποβολή αίτησης ένταξης από μόνη της δεν θα έφερνε τις δύο σκανδιναβικές χώρες υπό την ομπρέλα του Άρθρου 5 του ΝΑΤΟ, το οποίο εγγυάται ότι μια επίθεση σε έναν σύμμαχο είναι επίθεση εναντίον όλων.
«Αλλά την ίδια στιγμή οι χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ έχουν συμφέρον να μην σημειωθούν παραβιάσεις ασφαλείας κατά την περίοδο υποβολής αιτήσεων», είπε ο Χααβίστο, προσθέτοντας ότι η Φινλανδία θα μπορούσε, για παράδειγμα, να πραγματοποιήσει ενισχυμένες στρατιωτικές ασκήσεις με μέλη του ΝΑΤΟ κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου.
Η Μόσχα έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει για «σοβαρές συνέπειες» εάν η Φινλανδία και η Σουηδία ενταχθούν στο ΝΑΤΟ, λέγοντας ότι θα πρέπει να ενισχύσει τις χερσαίες, ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις της στη Βαλτική Θάλασσα και εγείρει την πιθανότητα ανάπτυξης πυρηνικών όπλων στην περιοχή.
Η Ρωσία και η Φινλανδία μοιράζονται σύνορα μήκους 1.300 χλμ. Η χερσόνησος Κόλα είναι ένα «στρατηγικό προπύργιο» που η Μόσχα θεωρεί κλειδί για την εθνική ασφάλεια της Ρωσίας. Είναι επίσης η έδρα του βόρειου ρωσικού στόλου και η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Ρωσίας, η Αγία Πετρούπολη, βρίσκεται περίπου 170 χλμ. από τα σύνορα με τη Φινλανδία.
