Την κρίσιμη παράμετρο των διασυνδέσεων και συνολικότερων των ηλεκτρικών δικτύων για την περαιτέρω διείσδυση και ανάπτυξη της πράσινης στρατηγικής υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ο Ειδικός Σύμβουλος του Πρωθυπουργού σε Θέματα Ενέργειας, Νίκος Τσάφος.
Το πάνελ της εκδήλωσης συμπλήρωσαν οι Γιάννης Μανιάτης, Καθηγητής και πρώην Υπουργός Ενέργειας, Θεόδωρος Τσακίρης, Αναπληρωτής καθηγητής ενεργειακής πολιτικής και γεωπολιτικής στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, Σύμβουλος στο ΥΠΕΝ, ο κ. Νικόλαος Ζαχαριάδης, Διευθύνων Σύμβουλος της Elpedison και η κα. Maria Rita Galli, Διευθύνουσα Σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ.
Σχολιάζοντας την εξέλιξη των ενεργειακών τιμών το τελευταίο διάστημα, ο κ. Τσάφος επισήμανε πως συνεχίζουν να κινούνται σε τροχιά αποκλιμάκωσης, χωρίς ωστόσο, να μπορούμε να πούμε ότι η ενεργειακή κρίση αποτελεί πλέον παρελθόν. Τέλος, ο κ. Τσάφος εξήγησε ότι πλέον αλλάζουν οι διάδρομοι στην Ευρώπη και αφορούν περισσότερο τον άξονα βορρά-νότου. «Η στρατηγική μας έχει να κάνει με τα Δυτικά Βαλκάνια ώστε να στείλουμε την ενέργεια από την Αφρική και την Ελλάδα προς τα βόρεια». Εκεί εντάσσεται η νέα πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης να παρουσιάσει το σχέδιό της για τις διεθνείς διασυνδέσεις στην προσεχή σύνοδο κορυφής και τη σύνοδο των υπουργών ενέργειας της Ε.Ε.
Ο καθηγητής Γιάννης Μανιάτης αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρξει μια εθνική στρατηγική, υπό τη σκέπη της οποίας θα παρθούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες για την ανάπτυξη μιας εγχώριας βιομηχανίας πράσινης μετάβασης, γεγονός που θα επιτρέψει τόσο την μείωση των εκπομπών ρύπων όσο την δημιουργία νέων θέσεων εργασίας για την εγχώρια οικονομία.
Κατά την αρχική της τοποθέτηση, η Διευθύνουσα σύμβουλος του ΔΕΣΦΑ, Μαρία Ρίτα Γκάλι, σημείωσε, μεταξύ άλλων, ότι υπάρχουν πολλές μεταβλητές στην προσφορά και τη ζήτηση που επηρεάζουν σήμερα την εξίσωση του φυσικού αερίου. Πρόσθεσε ακόμη πως πέρα από τα «νούμερα» της προσφοράς και της ζήτησης που συχνά τυγχάνουν μεγάλης προσοχής, χρειάζεται να δοθεί έμφαση στην δημιουργία και ανάπτυξη ενός ενεργειακού συστήματος με επαρκή ευελιξία. Ένα παράδειγμα, όπως ανέφερε, αντίστοιχο με την Ελλάδα είναι η Ισπανία που επένδυσε στην αποθήκευση αερίου για να αποκτήσει ευελιξία.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Elpedison, Νίκος Ζαχαριάδης αναφέρθηκε εκτενώς στις εξελίξεις της αγοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου τόσο παγκοσμίως όσο και σε επίπεδο Ευρώπης. Ο κ. Ζαχαριάδης τόνισε, ανάμεσα σε άλλα, πως η μέχρι στιγμής «δράση» της Κομισιόν για την επάρκεια του επόμενου χειμώνα υστερεί των αναγκών, καθώς η πλατφόρμα κοινών αγορών παραμένει ένα «ευχολόγιο». «Η Ευρώπη χρειάζεται να εντείνει τις προσπάθειές της για κοινές αγορές αερίου, επιχειρώντας να δράσει στις αγορές ως market maker», σημείωσε χαρακτηριστικά.
Κατά την αρχική του τοποθέτηση, ο Θεόδωρος Τσακίρης αναφέρθηκε στο κόστος της ενεργειακής κρίσης σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, πράγμα που κυμάνθηκε στο 1 τρισεκατομμύριο ευρώ. Εκτιμώντας την πορεια της ενεργειακής κρίσης, ο κ. Τσακίρης εκτίμησε ότι την Ευρώπη έχουμε περάσει από τον ενεργειακό συναγερμό στην ενεργειακή επιφυλακή και πρόσθεσε ότι εάν βρεθούν κοιτάσματα υδρογονανθράκων, έως το 2025 θα αλλάξει ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας. Τέλος, τόνισε ότι το φυσικό αέριο είναι η γέφυρα για το υδρογόνο.
Σταθάκης: 3 σημαντικά λάθη από την κυβέρνηση στην ενεργειακή στρατηγική
Το πάνελ με τίτλο «Η νέα ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική της ηλεκτρικής αγοράς – Τι μας έμαθε η κρίση; - Οι «σχολές» αντιμετώπισης και οι προτάσεις της Κομισιόν» άνοιξε ο καθηγητής και πρώην Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Σταθάκης, σημειώνοντας στην τοποθέτησή του, μεταξύ άλλων, ότι η Ευρώπη καθυστέρησε να αντιδράσει μπροστά στις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης που γνωρίσαμε τους προηγούμενους μήνες.
Ειδικότερα, σχετικά με την εθνική ενεργειακή στρατηγική της χώρας, επεσήμανε ότι η κυβέρνηση έκανε 3 λάθη: Προχώρησε σε βίαιη απολιγνιτοποίηση, έδωσε μεγάλη έμφαση στην κατανάλωση και τις υποδομές φυσικού αερίου και αποδυνάμωσε τους βασικούς θεσμούς της ενεργειακής μετάβασης, όπως τις ενεργειακές κοινότητες, την αυτοπαραγωγή, ειδικά σε ότι αφορά τις βιομηχανίες.
Έκλεισε μ’ αυτό τον τρόπο, εστιάζοντας στην ανάγκη να γίνει στροφή στην εθνική στρατηγική, με ενίσχυση της πράσινης μετάβασης, με ευρεία κοινωνική συμμετοχή και επανασχεδιασμό υποδομών και δικτύων.
Στο πάνελ συμμετείχαν επίσης ο Αθανάσιος Δαγούμας, Πρόεδρος της ΡΑΕ, ο Παντελής Κάπρος, καθηγητής ΕΜΠ, ο Νίκος Κεραμίδας, Εκτελεστικός Διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων & Ρυθμιστικού Advocacy στη MYTILINEOS και ο Jerome Le Page, Στέλεχος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Traders Ενέργειας (EFET). Την συζήτηση του πάνελ συντόνισε ο Αντώνης Μεταξάς, καθηγητής στο ΕΚΠΑ και πρόεδρος του Ελληνικού Ινστιτούτου Ενεργειακής Ρύθμισης.
Την ανάγκη οι Ρυθμιστικές Αρχές Ενέργειας να έχουν ενεργότερο ρόλο στην διαμόρφωση της ενεργειακής αγοράς τόσο με προτάσεις όσο και με παρεμβάσεις επί συγκεκριμένων ζητημάτων, συμβάλλοντας έτσι στην διαμόρφωση της ενεργειακής πολιτικής, ανέδειξε, μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος της ΡΑΕ, Αθανάσιος Δαγούμας, μιλώντας στο 4ο Power & Gas Forum που διοργανώσει το energypress.
Ο κ. Δραγούμας ανέλυσε τις προτάσεις της Ρυθμιστικής Αρχής στην τρέχουσα συζήτησης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κάνοντας λόγο για την ανάγκη εμπέδωσης μίας ολιστικής παρέμβασης, ενώ όπως έκανε γνωστό ήδη τρέχει ένας διεθνής διαγωνισμός για μία σχετική μελέτη.
Ο Παντελής Κάπρος, καθηγητής στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, αναφέρθηκε εκτενώς στην πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αποκωδικοποιώντας τα βασικά σημεία της πρότασης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τόσο τα θετικά σημεία όσο και τις παθογένειες που αυτή εμφανίζει. Συγκεκριμένα, μίλησε για εσωτερικές και εξωτερικές αντιφάσεις, αναφέρθηκε σε κίνδυνο ασσυμετρίας που χρειάζεται να συζητηθούν και να επιλυθούν στην πορεία προς την διαμόρφωση της τελικής πρότασης.
Όπως ανέλυσε ο ίδιος στο Power and Gas Forum, η αποσύνδεση των τιμών λιανικής από τις υψηλές φυσικές τιμές περνάει μέσα από την ανάπτυξη των μακροπρόθεσμων συμβολαίων και τη βέλτιστη ισορροπία ανάμεσα στα συμβόλαια CfD και τα διμερή συμβόλαια (ΡΡΑ).
«Ήρθε η αφύπνιση και καλό είναι να πάρουμε το μήνυμα και για να πάρουμε το μήνυμα πρέπει να ακούμε και τους διαχειριστές» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Νίκος Κεραμίδας, Εκτελεστικός Διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων & Ρυθμιστικού Advocacy στη MYTILINEOS, επιχειρώντας μια απάντηση στο ερώτημα «Τι μας έμαθε η κρίση». Πιο συγκεκριμένα, υπογράμμισε ότι μέχρι το 2019, η απανθρακοποίηση αποτελούσε το μόνο «ζητούμενο» της ευρωπαϊκής στρατηγικής, θεωρώντας όλα τα υπόλοιπα ως δεδομένα. Αυτό άλλαξε με σφοδρό τρόπο υπό το βάρος της ενεργειακής κρίσης, γεγονός που πλέον χρειάζεται να «αποτυπωθεί» στην εν εξελίξει προσπάθεια αναθεώρησης της ευρωπαϊκής πολιτικής.
Σε τρεις άξονες βασίζεται η προσέγγιση του ευρωπαϊκού συνδέσμου εμπόρων ενέργειας (EFET) για μια στοχευμένη αναμόρφωση της αγοράς ηλεκτρισμού της Ε.Ε.
Όπως ανέλυσε το στέλεχος του EFET, Jérôme Le Page, οι άξονες αυτοί είναι η ισορροπία κόστους-οφέλους για ένα απανθρακοποιημένο σύστημα, η ενσωμάτωση των αγορών σε ευρωπαϊκό επίπεδο και η συνοχή των επιλογών σχεδιασμού της αγοράς.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η ευρωπαϊκή πολιτική τείνει να στρέφεται στην οικονομικότητα και την ασφάλεια εφοδιασμού, παρά στην αειφορία πλέον. Η πρόταση της Κομισιόν για την αναμόρφωση της αγοράς είναι περισσότερο μια διορθωτική κίνηση, παρά πανάκεια που θα εξασφαλίσει την ενεργειακή μετάβαση μελλοντικά.
