Ο διορισμός του Χακάν Φιντάν - του διαβόητου αρχηγού της μυστικής υπηρεσίας που διηύθυνε κέντρα βασανιστηρίων, εκτέλεσε επιχειρήσεις προβοκάτσιας (false flag) και απήγαγε επικριτές της τουρκικής κυβέρνησης από το εξωτερικό- ως υπουργού Εξωτερικών στο νέο υπουργικό συμβούλιο της Τουρκίας, σηματοδοτεί ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα βασίζεται όλο και περισσότερο σε μυστικές δραστηριότητες για να διατηρήσει το καθεστώς του.
Όπως αναφέρει το Nordic Monitor, ο Φιντάν ήταν το «μακρύ χέρι» του Ερντογάν για τη διεξαγωγή «βρόμικων» επιχειρήσεων που βοήθησαν στη διαμόρφωση της εθνικής ατζέντας, προς όφελος των πολιτικών φιλοδοξιών του Τούρκου προέδρου. Η ανάληψη του υπουργείου Εξωτερικών, αφού υπηρέτησε 13 χρόνια ως αρχηγός κατασκοπείας στον Εθνικό Οργανισμό Πληροφοριών (MIT), υποδηλώνει ότι ο Ερντογάν σκοπεύει να ολοκληρώσει τον στόχο του να μετατρέψει τη διπλωματική υπηρεσία σε ένα τεράστιο μηχανισμό πληροφοριών, στον οποίο βέβαια εκ των προτέρων βασιζόταν για να κυβερνήσει τη χώρα, να καταστείλει την αντιπολίτευση και να διαλύσει θύλακες διαφωνίας.
- ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Χαφιζέ Γκαγέ Ερκάν: Η «εκλεκτή» του Ερντογάν για την ηγεσία της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η MIT είναι η κύρια υπηρεσία πληροφοριών στην Τουρκία, αλλά δεν είναι η μόνη. Πολλοί μπορεί να μην γνωρίζουν το ελάχιστα γνωστό γεγονός ότι το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών διαθέτει μία από τις πέντε πιο σημαντικές υπηρεσίες πληροφοριών στην Τουρκία, τη Διεύθυνση Ασφάλειας και Έρευνας. Με τον Φιντάν στο τιμόνι του υπουργείου Εξωτερικών, αυτή η διεύθυνση θα γίνει το πιο κρίσιμο τμήμα της διπλωματικής υπηρεσίας.
Με προνομιακή πρόσβαση σε υψηλόβαθμους ξένους αξιωματούχους, κυβερνητικές οντότητες και διακυβερνητικές πλατφόρμες, οι διπλωμάτες βρίσκονται σε μοναδική θέση να συλλέγουν πληροφορίες. Οι τουρκικές υπηρεσίες πληροφοριών χρησιμοποιούν αυτήν την πρόσβαση αρκετά επιθετικά τα τελευταία χρόνια, όχι απαραίτητα για να προστατεύσουν τα συμφέροντα εθνικής ασφάλειας της Τουρκίας, αλλά συχνά για να βοηθήσουν την πολιτική βιωσιμότητα του καθεστώτος Ερντογάν, να πατάξουν την αντιπολίτευση και να διεξάγουν επιχειρήσεις επιρροής σε ξένο έδαφος.
Η συγχώνευση του υπουργείου Εξωτερικών και της MIT κάτω από μια ενιαία ομπρέλα της κοινότητας των πληροφοριών, είναι εδώ και καιρό ένα έργο για το οποίο ασκείται έντονη πίεση από τον Φιντάν, ο οποίος επιδιώκει να ελέγξει όλες τις υπηρεσίες πληροφοριών και ίσως να κυβερνήσει τη χώρα μια μέρα μετά την αποχώρηση του Ερντογάν από την πολιτική. Το 2015 «πούλησε» αυτή την ιδέα στον τότε πρωθυπουργό Αχμέτ Νταβούτογλου και παραιτήθηκε από το MIT, για να διεκδικήσει μια θέση στο κοινοβούλιο. Η συμφωνία τότε ήταν να γίνει υπουργός Εξωτερικών στο υπουργικό συμβούλιο του Νταβούτογλου.
Φοβούμενος ότι μπορεί να παραμεριστεί, ο Ερντογάν παρενέβη και ματαίωσε τα σχέδια του Φιντάν και ανάγκασε την αποπομπή του Νταβούτογλου από την προεδρία του κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ) και κατ' επέκταση από τη θέση του πρωθυπουργού. Ο Φιντάν, μη μπορώντας να είναι υποψήφιος για το κοινοβούλιο, επέστρεψε στη MIT και αναγκάστηκε να αναβάλει τα σχέδιά του. Φαίνεται ότι έχει πλέον πείσει τον Ερντογάν να κάνει την κίνηση και χωρίς καμία παράταξη να απειλεί τη θέση του εντός του κόμματος, ο Τούρκος πρόεδρος δεν αισθάνεται ότι απειλείται από αυτή την αλλαγή.
Υπάρχουν αρκετές ενδείξεις για το πώς ο Φιντάν θα προχωρήσει στη μετατροπή του υπουργείου Εξωτερικών σε ένα τεράστιο εργαλείο πληροφοριών για το οπλοστάσιο του Προέδρου Ερντογάν. Όπως έκανε αφού έγινε επικεφαλής του MIT τον Μάιο του 2010, ο Φιντάν θα κινηθεί γρήγορα για να φέρει νέα στελέχη για να επεκτείνει τη δράση του και θα εκδίδει εντολές σε όλα τα άλλα τμήματα για να βοηθήσουν στην υποστήριξη των επιχειρήσεων του. Σε κάποιο βαθμό, είχε ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα τέτοιο έργο μετά το 2014, όταν ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου ήταν υπουργός Εξωτερικών.
Σύμφωνα με το Nordic Monitor, χάρη στην ψεύτικη απόπειρα πραξικοπήματος το 2016 που ενορχηστρώθηκε από τη MIT, οι τουρκικές πρεσβείες και τα προξενεία μετατράπηκαν σε σημαντικό βαθμό σε κόμβους για επιχειρήσεις πληροφοριών, ειδικά για τη συλλογή πληροφοριών, στρατολόγησης νέων πρακτόρων και την απαγωγή επικριτών του προέδρου Ερντογάν. Περισσότεροι πράκτορες του MIT από ποτέ έχουν τοποθετηθεί στο εξωτερικό υπό την κάλυψη της ιδιότητας διπλωμάτη, προξενικού αξιωματούχου ή ακόλουθου την τελευταία δεκαετία. Αυτή η πρακτική σίγουρα θα επεκταθεί περαιτέρω.
Αξίζει να υπενθυμίσουμε ότι η κυβέρνηση Ερντογάν έχει απολύσει περίπου το 30% ολόκληρου του διπλωματικού σώματος, περισσότερους από 700 υπαλλήλους, συμπεριλαμβανομένων βετεράνων πρεσβευτών, από το υπουργείο Εξωτερικών από το 2016, φυλακίζοντας πολλούς με κατασκευασμένες κατηγορίες. Ένας μεγάλος αριθμός κενών θέσεων γέμισε πιστούς στον Ερντογάν, κομματικά στελέχη και πολιτικά διορισμένα στελέχη. Ο παράγοντας φόβος για όσους θέλουν να σταδιοδρομήσουν στο διπλωματικό σώμα, παραμένει ένα σημαντικό κίνητρο για συμμόρφωση εάν σκεφτούν ποτέ να αμφισβητήσουν τις αλλαγές.
Εκτός από την παρακολούθηση των επικριτών και αντιπάλων του Ερντογάν στο εξωτερικό- κατά κατάφωρη παραβίαση των ασυλιών και των προνομίων των διπλωματών και του προξενικού προσωπικού που διέπονται από διεθνείς συμβάσεις- ο Φιντάν σχεδιάζει επίσης να χρησιμοποιήσει την εξωτερική υπηρεσία για να ενισχύσει το υπάρχον δίκτυο κατασκόπων για την προώθηση της πολιτικής ατζέντας του Ερντογάν. Αυτοί οι πράκτορες θα φανούν χρήσιμοι όταν ο Τούρκος πρόεδρος θελήσει να τους χρησιμοποιήσει ως μοχλό για τις υποθέσεις της κυβέρνησής του με άλλες χώρες. Ο Ερντογάν έχει δείξει στο παρελθόν πόσο πρόθυμος και ικανός είναι να κινητοποιήσει Τούρκους και μουσουλμάνους για τους πολιτικούς στόχους της τουρκικής κυβέρνησης.
Οι «κακές παρέες» με τζιχαντιστές και Ιρανούς
Ο Φιντάν δεν έχει τίποτα να κερδίσει «παίζοντας» τον διπλωμάτη, αλλά μπορεί να χάσει τα πάντα αν αποτύχει στις προσπάθειές του να δείξει τη χρησιμότητά του στον πολιτικό του προστάτη, τον πρόεδρο Ερντογάν. Θα ήταν μάταιη απόπειρα -ακόμα κι αν ο Φιντάν το ήθελε -να εμπλακεί σε μια «επίθεση γοητείας» προς τη Δύση, δεδομένων των «βρόμικων» πεπραγμένων που κουβαλά από το παρελθόν, εξοπλίζοντας και χρηματοδοτώντας τρομοκρατικές τζιχαντιστικές ομάδες συμπεριλαμβανομένης της Αλ Κάιντα και του Ισλαμικού Κράτους στο Ιράκ και τη Συρία. Όλοι γνωρίζουν τους δεσμούς του με το Ιράν, υποκινούμενοι από μια ιδεολογική δέσμευση στο καθεστώς των μουλάδων από τα νεανικά του χρόνια, όταν εκπαιδεύτηκε σε σιιτικούς κύκλους. Έχει γίνει φίλος με στελέχη της Δύναμης Quds των Ιρανών Φρουρών της Επανάστασης (IRGC), που τελούν υπό των κυρώσεων της αμερικανικής κυβέρνησης, και αποκάλυψε τις επιχειρήσεις της Μοσάντ (της ισραηλινής μυστικής υπηρεσίας), που στόχευαν το Ιράν από το τουρκικό έδαφος.
Αυτό δεν σημαίνει, φυσικά, ότι οι ξένοι ομόλογοί του δεν θα ασχοληθούν μαζί του. Είναι ο υπουργός Εξωτερικών και η θέση του έχει μεγαλύτερη βαρύτητα από τον ίδιο τον άνθρωπο. Η πληθώρα συγχαρητηρίων μηνυμάτων από ξένους ομολόγους του μετά την επιλογή του από τον Ερντογάν δεν ήταν απρόσμενη. Ωστόσο, θα παρακολουθείται προσεκτικά, καθώς και οι άνθρωποι του στο υπουργείο Εξωτερικών θα παρακολουθούνται εάν σέβονται τα προνόμια και τις ασυλίες που περιγράφονται στη Σύμβαση της Βιέννης για τις Διπλωματικές Σχέσεις και τη Σύμβαση της Βιέννης για τις Προξενικές Υποθέσεις, ή εάν παρεμβαίνουν στις εσωτερικές υποθέσεις των χωρών υποδοχής τους.
Ο Φιντάν είναι αναμφίβολα το νούμερο ένα πρόσωπο στη μετατροπή της τουρκικής κοινοβουλευτικής δημοκρατίας σε ένα αυταρχικό κράτος, που κυβερνάται από έναν ισχυρό άνδρα με δεκάδες συνωμοσίες, καταστολές σε ομάδες της αντιπολίτευσης και διασυνοριακές μυστικές επιχειρήσεις. Υπό την εποπτεία του, η MIT διεύθυνε σημαντικές επιχειρήσεις στην Τουρκία για να φιμώσει αντιφρονούντες και να φυλακίσει, όχι μόνο Τούρκους υπηκόους, αλλά και ξένους πολίτες ως μέρος αυτού που ονομάζεται «διπλωματία ομήρων». Σε πολλές υποθέσεις, πράκτορες της MIT ήταν μάρτυρες, προσφέροντας κατασκευασμένες δηλώσεις για να δημιουργήσουν ψευδείς υποθέσεις κατά των αντιπάλων του Ερντογάν.
Για όλα αυτά τα πεπραγμένα του, ο νέος Τούρκος ΥΠΕΞ γνωρίζει ότι δεν έχει μέλλον στην Τουρκία, εάν το κράτος δικαίου επανέλθει και η τουρκική δημοκρατία αποκατασταθεί μια μέρα. Αν συμβεί αυτό, ο Φιντάν σίγουρα θα φυλακιστεί για τα σοβαρά εγκλήματα όπως οι φόνοι, τα βασανιστήρια και άλλες παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που διέπραξε ο ίδιος και οι άνθρωποι του στην υπηρεσία, καταλήγει το Nordic Monitor.
Επιμέλεια Τέρρυ Μαυρίδης
