Ο Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς απέφυγε τη «σφαίρα» στις χθεσινές περιφερειακές εκλογές στο ανατολικό κρατίδιο του Βρανδεμβούργου, καθώς οι Σοσιαλδημοκράτες του (SPD) αναμετρήθηκαν με την ακροδεξιά και βγήκαν πρώτο κόμμα.
Η νίκη δίνει στον Σολτς, ο οποίος αγωνίζεται να κρατήσει ενωμένο τον τρικομματικό συνασπισμό του, μια ανάπαυλα - τουλάχιστον προς το παρόν. Τα ποσοστά αποδοχής του έχουν φτάσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα ρεκόρ και μάλιστα του ζητήθηκε να μην κάνει εκστρατεία στο Βρανδεμβούργο καθώς δεν είναι πλέον δημοφιλής στους ψηφοφόρους.
Το SPD τερμάτισε πρώτο στο Βρανδεμβούργο με 31,1% των ψήφων, ενισχυμένο μάλιστα κατά 4,5% σε σχέση με τις εκλογές του 2019 και ακολουθεί το ακροδεξιό Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) με 29,6%, χωρίς να έχει καταμετρηθεί ακόμη το σύνολο των ψήφων. To νέο λαϊκιστικό-αριστερό κόμμα, γνωστό ως Συμμαχία Ζάρα Βάγκενκνεχτ (BSW), ήρθε τρίτο με εκπληκτικό ποσοστό 13,1%. Οι κεντροδεξιοί Χριστιανοδημοκράτες (CDU), οι οποίοι προηγούνται στις εθνικές δημοσκοπήσεις με σημαντική διαφορά, κατέλαβαν την τέταρτη θέση με ποσοστό 12,1%.
Το CDU είναι αντιμέτωπο με το ιστορικά χειρότερο εκλογικό αποτέλεσμά του στην ανατολική Γερμανία. Ο γενικός γραμματέας του κόμματος Κάρστεν Λίνεμαν απέδωσε τα χαμηλά ποσοστά του CDU στην μονομαχία μεταξύ του Ντίτμαρ Βόιντκε και του επικεφαλής υποψηφίου της AfD Κρίστοφ Μπερντ, η οποία οδήγησε τελικά σε πόλωση τους ψηφοφόρους.
Ανετράπη η ήττα
Μια ήττα στο Βρανδεμβούργο, μια αγροτική περιοχή που περιβάλλει το Βερολίνο και ελέγχει το SPD από την επανένωση της Γερμανίας το 1990, πιθανότατα θα ακύρωνε τα σχέδια του Σολτς να επιδιώξει ακόμη μία θητεία ως καγκελάριος, ενώ θα τον πίεζε να ανοίξει το δρόμο για πρόωρες εκλογές.
Ωστόσο, πρόκειται για μικρή νίκη, καθώς ούτε ο Σολτς ούτε το ίδιο το SPD έχουν πολλά να πανηγυρίσουν. Περίπου το 75% όσων ψήφισαν το SPD είπαν ότι το έκαναν όχι από γνήσια συγγένεια για το κόμμα, αλλά μάλλον για να αποτρέψουν το AfD από το να αποκτήσει την εξουσία.
Αυτό σημαίνει ότι η συζήτηση για το εάν ο Σολτς είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για να οδηγήσει το SPD στις επόμενες εκλογές σε λίγο περισσότερο από ένα χρόνο είναι πιθανό να συνεχιστεί - ακόμη και στις τάξεις του ίδιου του κόμματός του. Ως εναλλακτική λύση, το κόμμα θα μπορούσε να εξετάσει τον υπουργό Άμυνας, Μπόρις Πιστόριους, ως κύριο υποψήφιο της.
Τα εθνικά ζητήματα, ιδιαίτερα η μετανάστευση, τα οποία ο Σολτς δυσκολεύτηκε να διαχειριστεί εν μέσω μιας μαζικής εισροής προσφύγων, κυριάρχησαν στην εκστρατεία και έστρεψαν πολλούς ψηφοφόρους στο AfD, το οποίο βελτίωσε το αποτέλεσμα του 2019 κατά έξι ποσοστιαίες μονάδες.
Πράσινοι και BSW
Οι Πράσινοι, οι οποίοι λειτουργούν ως μικρότερος εταίρος του SPD σε εθνικό επίπεδο, φαίνεται ότι τα πήγαν χειρότερα. Τα προκαταρκτικά αποτελέσματα έδειξαν ότι το κόμμα έχει χάσει το όριο του 5% για είσοδο στο κοινοβούλιο του κρατιδίου. Οι φιλελεύθεροι Ελεύθεροι Δημοκράτες, το μικρότερο μέλος του συνασπισμού του Σολτς, συγκέντρωσαν λιγότερο από το 1% των ψήφων.
Η έκπληξη της βραδιάς ήρθε ωστόσο από το αριστερό BSW, ένα κόμμα που ιδρύθηκε φέτος από την Ζάρα Βάγκενκνεχτ, πρώην επικεφαλής του κόμματος της Αριστεράς που ξεκίνησε το δικό της κίνημα μετά από διαμάχη με το κόμμα. Το ισχυρό αποτέλεσμα βάζει το BSW στην προσπάθεια να οικοδομήσει έναν συνασπισμό στο πλευρό του SPD, το οποίο έχει αποκλείσει το ενδεχόμενο διακυβέρνησης με το AfD.
Το SPD βοήθησε ο δημοφιλής πρωθυπουργός του στο Βρανδεμβούργο, Nτίντμαρ Βόιντκε, που βρίσκεται στο αξίωμα αυτό από το 2013, τον οποίο πάνω από το 60% των ψηφοφόρων δήλωσαν ότι έβλεπαν θετικά.
Μια βασική πτυχή της στρατηγικής της εκστρατείας του Woidke ήταν να κρατήσει τον Σολτς μακριά από τους ψηφοφόρους. Αν και ο Καγκελάριος κατοικεί στο συγκεκριμένο κρατίδιο, ο Βόιντκε του απαγόρευσε να παρουσιαστεί κατά τις προεκλογικές εκδηλώσεις λόγω της βαθιάς αντιδημοφιλίας του.
Η νίκη του SPD είναι σε μεγάλο βαθμό αποτέλεσμα της υποστήριξης από ψηφοφόρους άνω των 60 ετών, το 37% των οποίων υποστήριξε το κόμμα. Το AfD ηγήθηκε μεταξύ των ψηφοφόρων ηλικίας μεταξύ 30 και 59 ετών, υπογραμμίζοντας την εισβολή που έχει κάνει στο γερμανικό εκλογικό σώμα τα τελευταία χρόνια.
Οι ηγέτες του AfD κατηγόρησαν τα μέσα ενημέρωσης για τη δεύτερη θέση τους, επισημαίνοντας ιδιαίτερα αυτό που θεωρούσαν ανεπαρκή κάλυψη από τους ισχυρούς δημόσιους ραδιοτηλεοπτικούς φορείς της Γερμανίας. Ακόμα κι έτσι, ο Κρίστοφ Μπερντ, επικεφαλής υποψήφιος του AfD στο Βρανδεμβούργο, προέβλεψε ότι ήταν θέμα χρόνου να πάρει το κόμμα την εξουσία.
«Τα προβλήματα που βρίσκονται μπροστά μας δεν έχουν γίνει μεγαλύτερα», δήλωσε ο Kevin Kuehnert, γενικός γραμματέας του SPD. «Όμως, δεν έχουν γίνει ούτε μικρότερα».
Τρίζει ο συνασπισμός Σολτς
Με 12 μήνες να απομένουν μέχρι τις επόμενες εθνικές εκλογές, ο συνασπισμός του Σολτς παραμένει πολύ πίσω από τη συντηρητική αντιπολίτευση στις δημοσκοπήσεις, καθώς αγωνίζεται να επιβάλει την εξουσία του στα δύο άλλα κόμματα του διχασμένου συνασπισμού του - τους Πράσινους και τους Ελεύθερους Δημοκράτες.
Η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης φλερτάρει με την ύφεση από τότε που ο Σολτς ανέλαβε την εξουσία στα τέλη του 2021 και οι δραματικές εξελίξεις αναφορικά με τις θρυλικές αυτοκινητοβιομηχανίες της χώρας έχουν αποκαλύψει τα βαθιά ριζωμένα προβλήματα που ταλαιπωρούν τους κατασκευαστές της Γερμανίας.
Στους «πονοκεφάλους» της γερμανικής κυβέρνησης ήρθε να προστεθεί και η προσπάθειά της να αποτρέψει την UniCredit από το να εξαγοράσει τη δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, την Commerzbank, από τη στιγμή που η πώληση κρατικών μετοχών άνοιξε την πόρτα στον ιταλικό δανειστή.
Τώρα, ο Σολτς για να κερδίσει στις εκλογές του επόμενου έτους, που έχουν προγραμματιστεί για τις 28 Σεπτεμβρίου, το SPD θα πρέπει να κλείσει το σημαντικό χάσμα με τη συντηρητική συμμαχία CDU/CSU, η οποία προηγείται με ποσοστό περίπου 32% - περισσότερο από τα τρία μέλη του συνασπισμού του Σολτς από κοινού.
Και σε αυτή την περίπτωση θα κληθεί να αντιμετωπίσει τον Φρίντριχ Μερτς, τον πρόεδρο του CDU που σφράγισε την υποψηφιότητα των συντηρητικών την περασμένη εβδομάδα.
Ο 68χρονος Μερτς αντιπροσωπεύει μια επιστροφή σε μια πιο δεξιά εκδοχή του CDU και ήταν επί μακρόν επικριτής της απόφασης της Άνγκελα Μέρκελ να μετατοπίσει το κόμμα σε μια πιο μετριοπαθή στάση κατά τη διάρκεια των 16 χρόνων που ήταν στην εξουσία.
Εάν οι Γερμανοί μπορούσαν να ψηφίσουν απευθείας για τον αρχηγό της κυβέρνησής τους, ο Μερτς και ο Σολτς θα έπαιρναν και οι δύο ποσοστό 30%, σύμφωνα με έρευνα της Insa που δημοσιεύθηκε αυτόν τον μήνα. Πάνω από το ένα τρίτο, ή το 35%, δεν θα επέλεγε κανένα από τα δύο.
Οι τελευταίες περιφερειακές εκλογές πριν από τις εθνικές εκλογές είναι στο Αμβούργο στις αρχές Μαρτίου. Η πόλη, όπου ο Σολτς ήταν δήμαρχος, διοικείται από έναν συνασπισμό υπό την ηγεσία του SPD με τους Πράσινους και οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι το κόμμα πρέπει να διατηρήσει τον έλεγχο
