Μπορεί η Μελόνι να κάνει το Ευρώ να... ακολουθήσει τη Στερλίνα; 

Περίμενα το τηλεφώνημα του κ. Χ νωρίτερα για να είμαι ειλικρινής. Μετά το χθεσινό εκλογικό αποτέλεσμα στην Ιταλία ήθελα να ακούσω την γνώμη του όχι τόσο για το τι θα συμβεί στην Ιταλία, όσο για το τι θα σημάνει αυτή η εντελώς νέα «στιγμή» για την Ευρώπη. Εκεί που ήμουνα έτοιμος να τον καλέσω εγώ, το τηλέφωνο χτύπησε και ήταν εκείνος.

«Καλημέρα» είπα, «η αλήθεια είναι ότι περίμενα να μιλήσουμε μετά από τα χθεσινά στις ιταλικές εκλογές…».

«Καλημέρα φίλε μου, θα σε είχα πάρει νωρίτερα, αλλά προέκυψε ένα μικρό θέμα με τον σκύλο μας και καθυστέρησα. Έκανε ένα θόρυβο σαν να... φτερνίζεται επίμονα και ανησύχησα. Βρήκα όμως στο τηλέφωνο τον κτηνίατρο και με καθησύχασε. Έφταιγε τελικά το νυχτολούλουδο που πάει διαρκώς και το μυρίζει... Λοιπόν φαντάζομαι ήθελες να μιλήσουμε για την Μελόνι…», σχολίασε και διέκοψε για λίγα δευτερόλεπτα να πιεί από τον καφέ του αν κρίνω από τον ελαφρύ θόρυβο που ακούστηκε.

«Ναι, για την Μελόνι και για το… Ευρώ» παρατήρησα.

«Σωστά – σωστά», σχολίασε ο κ. Χ. «Η Μελόνι είναι πρόβλημα των Ιταλών, αλλά κατά πως φαίνεται και του Ευρώ. Για να σου πω την αλήθεια, επειδή όλοι είχαν στραμμένα τα μάτια στην Ιταλία λίγη προσοχή δόθηκε στο γεγονός της απίθανης πτώσης της Στερλίνας και του Ευρώ. Όπως θα είδες το Ευρώ έχει πάρει την κατηφόρα και έχει διολισθήσει κάτω από το 0,97 του δολαρίου, η Στερλίνα ακόμα χειρότερα κοντεύει να κάνει το ένα προς ένα με το δολάριο… Δεν είμαι βέβαιος αλλά νομίζω ότι όταν θα ακούσουμε το κυβερνητικό οικονομικό πρόγραμμα της Μελόνι θα έχουμε τις ίδιες αντιδράσεις με εκείνες που είχαμε με την ανακοίνωση του προγράμματος της Τράς στην Αγγλία… Η πτώση της Στερλίνας θυμίζει μέρες του '84 – '85, αλλά εδώ που τα λέμε αυτό που ζούμε τώρα - η αλήθεια είναι ότι πρέπει να είσαι πάνω από 60 – 65 χρόνων για να τα θυμάσαι αυτά - λίγο πολύ μοιάζει με το πρώτο μισό της δεκαετίας του '80, δεν νομίζεις;» αναρωτήθηκε ο κ. Χ, αλλά συνέχισε αφού είδε ότι δεν είχα πρόθεση να τον διακόψω.

«Και τότε υπερπληθωρισμός και τότε μεγάλες αυξήσεις επιτοκίων για να ανακόψουν τον πληθωρισμό από τις ΗΠΑ και τότε απότομη ύφεση» είπε και πρόσθεσα σχεδόν πάνω στην αναπνοή του «και τότε συναλλαγματική αναταραχή με το δολάριο και τα ευρωπαϊκά νομίσματα, στερλίνα, λιρέτα, φράγκο και μάρκο… η Στερλίνα έχει να πέσει τόσο χαμηλά από το 1985 έτσι δεν είναι;…».

«Ναι φίλε μου, αλλά κάποια στιγμή η Ουάσιγκτον κατάφερε να τους φέρει όλους στο τραπέζι το 1985 στο Plaza στη Νέα Υόρκη και κάπως δρομολογήθηκε μία συμφωνία συναλλαγματικής ισορροπίας, για να μη μιλήσω για τις αγορές…».

Μετά από μικρή σιωπή συνέχισε: «Εκείνη η συμφωνία ήταν καθοριστική, αλλά μη ξεχνάς ότι όλα αυτά, πληθωρισμός, επιτόκια, ύφεση, πολιτική κρίση, τότε δεν κάθονταν πάνω στο βουνό χρέους που κάθονται σήμερα. Αυτό είναι μία τεράστια διαφορά με το τότε… Η κα Μελόνι για παράδειγμα, πέραν του ότι δεν έχει στα χέρια της μία λιρέτα για να της κόψει όποτε θέλει μερικά μηδενικά, κάθεται πάνω σε 3 τρισεκατομμύρια χρέος. Και αυτό το χρέος είναι σε Ευρώ και το Ευρώ δεν το διαχειρίζεται η Κεντρική Τράπεζα της Ιταλίας αλλά οι τραπεζίτες στην Φρανκφούρτη. Και όπως καταλαβαίνεις είτε οι αγορές είτε η ΕΚΤ μπορούν να την ταρακουνήσουν ανά πάσα στιγμή, κρατάνε την όποια ιταλική κυβέρνηση σχηματισθεί από εκεί που... πονάει.

Περιμένω να δω πότε οι αγορές θα στείλουν τα ιταλικά spreads στο 3,5% - 4,0%. Κάπου εκεί όπως γνωρίζεις καλά η ΕΚΤ θα πρέπει να βάλει μπροστά το TPI…Και το TPI όπως ξέρεις δεν «καίει» πολιτικές σπαγγέτι, «καίει» μνημονιακές δεσμεύσεις…».

«Δηλαδή τι θέλεις να πεις;», ρώτησα ήρεμα αν και ήξερα την απάντηση.

«Θέλω να πω ότι η Μελόνι είτε θα κάνει τη δουλειά που δεν αφήσανε τον Ντράγκι να κάνει στην Ιταλία, είτε θα στείλει το Ευρώ στα τάρταρα αν επιχειρήσει να πατήσει πόδι. Και μάλιστα τώρα σε μία κατάσταση που η ΕΚΤ είναι υποχρεωμένη να αυξήσει το κόστος του χρήματος, δανεικού και μη. Και να το κάνει ακόμα πιο... λίγο διαθέσιμο.

Αυτό που χρειάζεται τώρα η Ιταλία λόγω του χρέους είναι το αντίθετο από αυτό που έχει δρομολογήσει η ΕΚΤ. Για να τους βοηθήσει πρέπει να τους κρατήσει την αναχρηματοδότηση του χρέους τους «φτηνή», όταν την ίδια στιγμή αυξάνει το κόστος του δανεισμού σε όλους γενικώς… Πιστεύω ότι θα προσπαθήσει να το κάνει, αλλά δεν ξέρω αν η Μελόνι και η κυβέρνησή της είναι διατεθειμένη να πληρώσει το κόστος γι’ αυτό. Για την ακρίβεια όχι το αν είναι διατεθειμένη να πληρώσει το πολιτικό κόστος γι’ αυτό, αλλά το αν μπορεί να το πληρώσει… Μη ξεχνάς η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα.

Κατά την άποψή μου το τι θα σημαίνουν όλα αυτά για την Ευρώπη θα αρχίσουμε να τα βλέπουμε από τις αρχές του 2023 και μετά... Φίλε μου έχω την πεποίθηση ότι το 2023 θα είναι μία πρωτόγνωρη κατάσταση. Και φοβάμαι ότι δεν θα μας αρέσει καθόλου. Ιδιαίτερα μετά τα όσα έχουμε περάσει μέχρι τώρα».

Η τηλεφωνική συζήτηση με τον κ. Χ συνεχίσθηκε για λίγο ακόμα, με αναφορές στα γεγονότα του 1984 – 85 και ενδιαφέροντα σημεία από τα παρασκήνια της Συμφωνίας στο Plaza, τα οποία ο κ. Χ είχε ζήσει σαν νεαρό στέλεχος τότε θυγατρικής εγγλέζικης τράπεζας στη Νέα Υόρκη. Η ώρα πέρασε χωρίς να το καταλάβουμε και συμφωνήσαμε να βρεθούμε από κοντά στο σπίτι του κ. Ψ μέσα στην εβδομάδα.

Ανέλαβα εγώ τις συνεννοήσεις με τον κ. Ψ και ο κ. Χ θα επιχειρούσε να βρει την Ελένη μήπως και μπορούσε να είναι και εκείνη εκεί. Είπαμε γειά και κλείσαμε το τηλέφωνο.

Γ. Αγγέλης