Το σημείωμα του κ. Χ με περίμενε. Με το που άνοιξα το πρωί το lap top ήταν εκεί. Για την ακρίβεια είχε σταλεί αργά χθες βράδι. Το άνοιξα με ενδιαφέρον για να δω τι μου «έστελνε».
«Καλημέρα φίλε μου. Λέω καλημέρα και όχι καλησπέρα, γιατί θα δεις το σημείωμά μου το πρωί.
Λοιπόν με μεγάλη μου χαρά είδα το χθεσινοβραδινό σας σημείωμα για το θέμα της αύξησης των επιτοκίων τον Δεκέμβρη, ή καλύτερα το γιατί η αύξηση των επιτοκίων τον Δεκέμβρη από την ΕΚΤ, δεν θα είναι το μεγάλο νέο, αλλά κάτι άλλο που αναφέρετε εκεί.
Πράγματι έχω διαπιστώσει όπως και σύ ότι όλη η προσοχή δίνεται στο κατά πόσο θα αυξήσει η ΕΚΤ τα επιτόκια, αν αυτό θα είναι 0,5% ή 0,75% και όχι στο πιο θα είναι το χρονοδιάγραμμα με το οποίο θα αρχίσει η συρρίκνωση του ισολογισμού της…
Με μια πρώτη ματιά το πρώτο φαίνεται σαν κάτι που άμεσα μας αφορά, ενώ το δεύτερο σαν κάτι που αφορά τα εσωτερικά …λογιστικά της ΕΚΤ.
Η αλήθεια βέβαια όπως επισημάνατε στο Insider.gr στο χθεσινοβραδινό σημείωμα, είναι απολύτως ανάποδα.
Το κατά πόσο θα είναι 0,5% ή 0,75% η αύξηση των επιτοκίων έχει την σημασία του, αλλά πολύ λίγο θα επηρεάσει την ζωή του κοσμάκη, αλλά και το τραπεζικό σύστημα.
Λίγο πολύ έχει προεξοφληθεί ακόμα και το 0,75%.
Το άλλο όμως; Το χρονοδιάγραμμα μείωσης του ισολογισμού της ΕΚΤ ή για να το πούμε πιο περιγραφικά, το χρονοδιάγραμμα απόσυρσης της ρευστότητας που έχει διαθέσει τα τελευταία 10 χρόνια η ΕΚΤ, φαίνεται σαν να μην καταλαβαίνει κανείς ότι ισοδυναμεί με την απελευθέρωση του …θηρίου, απέναντι στο πραγματικό κόστος δανεισμού.
Για όσους δεν διάβασαν το χθεσινό σας σημείωμα θα το κάνω... λιανά.
Στην συνάντηση του Δεκεμβρίου, στις 14 – 15, τα μέλη του Συμβουλίου της ΕΚΤ θα αποφασίσουν και θα ανακοινώσουν το πόσο άμεσα – στο 2023 – θα αποσύρουν την επανεπένδυση των πόρων που αφορούν στις λήξεις του PEPP και του APP, δηλαδή των ομολόγων κρατικού και ιδιωτικού χρέους που έχει αγοράσει η ΕΚΤ αυτά τα χρόνια για να κρατήσει τα επιτόκια δανεισμού σε ανεκτά για τις οικονομίες της Ευρωζώνης επίπεδα. Να θυμίσω εδώ ότι μέχρι πριν από κάποιους μήνες μέσω αυτών των αγορών ακόμα και η Ιταλία ή η Ελλάδα μπορούσαν και δανείζονταν ακόμα και με αρνητικά επιτόκια σε κάποιες διάρκειες...
Αυτή δεν ήταν η πραγματική «τιμή» της αγοράς, ήταν η τιμή που η αγορά είχε υποχρεωθεί να ακολουθεί επειδή η ΕΚΤ αγόραζε ότι χρέος κυκλοφορούσε ειδικά από τις υπερχρεωμένες χώρες.
Ήταν με άλλα λόγια μία ασπίδα προστασίας χωρίς προηγούμενο στην ιστορία του συστήματος, νομισματικού και τραπεζικού… Για να μη προσθέσω εδώ τα επιδοτούμενα δάνεια (TLTROs) στο τραπεζικό σύστημα.
Τώρα με την αύξηση των επιτοκίων, αλλά πάνω απ’ όλα με την «μείωση του ισολογισμού» της όλο αυτό το ρευστό το ζητάει πίσω, κάπου 8,2 τρις ευρώ, τα οποία όπως σωστά είχατε παρατηρήσει, έχουν «μοχλευτεί» δεκάδες φορές… Επανέρχομαι όμως στο κύριο θέμα.
Το σημαντικό εδώ δεν είναι μόνο το ότι ζητάει τα λεφτά της πίσω..., το σημαντικό είναι ότι αποσύροντας την επανεπένδυση των κεφαλαίων αυτών, αποσύρει την ασπίδα με την οποία είχε προστατευθεί ο κρατικός και ιδιωτικό δανεισμός.
Που πάει να πει ότι αφήνει την... πόρτα στο μαντρί ανοικτή να μπει ο λύκος των αγορών.
Με άλλα λόγια, κάθε χώρα ή κάθε τράπεζα, ή κάθε επιχείρηση και ιδιώτης που έχει ανάγκη να δανεισθεί, είτε για να αναχρηματοδοτήσει τα δάνειά του, είτε για να επενδύσει κάπου, θα πρέπει να πληρώσει το περιβόητο risk premium που η αγορά θα αποφασίσει και όχι η ΕΚΤ.
Ο περιβόητος «κίνδυνος της χώρας» στα ομόλογα επανέρχεται και θα πρέπει να πληρωθεί στο …θηρίο που θα κυκλοφορεί πλέον ελεύθερο στην αγορά, περιμένοντας να δαγκώσει άγρια σε κάθε εκατοστό χώρου από το οποίο θα αποχωρεί και θα αφήνει ελεύθερο η ΕΚΤ.
Για να το πούμε με ακόμα πιο απλά λόγια γυρίζουμε στην «ελεύθερη αγορά» κεφαλαίων από την οποία η ΕΚΤ μας... προστάτευε μετά το 2008 – 2009.
Θα μπορούσα να πω ότι οι αυξήσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ τους τελευταίους μήνες θα μοιάζουν χαρούμενο αστείο, μπροστά στις απαιτήσεις του... θηρίου.
Βέβαια υποθέτω ότι η απόσυρση της ασπίδας προστασίας από την ΕΚΤ θα γίνει κάπως συντεταγμένα και δεν θα μας πετάξει στα θηρία.
Αλλά κι’ αυτό είναι για πρώτη φορά που θα γίνει και δεν ξέρω πόσο έχουν υπολογισθεί οι συνέπειες και μάλιστα μέσα σε ένα περιβάλλον πληθωρισμού που θα παραμένει υψηλός.
Βλέπεις εκείνο το περιβόητο νέο Ταμείο Στήριξης που είχε ανακοινώσει η ΕΚΤ το περιβόητο TPI που θα παρεμβαίνει σωστικά – υπο αυστηρές προϋποθέσεις - για τα κρατικά ομόλογα που θα κινδυνέψουν, εν όψη αυτής της νέας κατάστασης συγκροτήθηκε και όχι για όσα έχουν γίνει μέχρι τώρα...
Θα συμφωνήσω και γω στην παρατήρησή σας στο Insider.gr που αφορά στο παράδοξο της ακόμα μεγαλύτερης μείωσης του προγράμματος δανεισμού το 2023 στον Προϋπολογισμό που κατατέθηκε.
Απέναντι στο θηρίο που κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει το πόσο βίαια θα αντιδράσει – αυτό θα εξαρτηθεί από το πως θα γίνει η απόσυρση της ΕΚΤ, αυτά που θα μάθουμε στον Δεκέμβρη – ο ΟΔΔΗΧ μείωσε δραστικά κατά πως φαίνεται το πιθανά «ανοίγματα» στην αναχρηματοδότηση του χρέους, περιορίζοντας τις περιοχές που το θηρίο θα μπορεί να δαγκώσει.
Αλλά για σκέψου τους ιταλούς με μισό τρις ευρώ ανάγκες το 2023, τι έχει να γίνει…Σκέψου τους ισπανούς και τους πορτογάλους.
Εμείς βέβαια έχουμε ένα μεγάλο μειονέκτημα συγκριτικά με αυτούς, το ότι παραμένουμε σε non investment grade πιστοληπτική βαθμίδα, αλλά αυτοί πρέπει να δανεισθούν τεράστια ποσά στο νέο περιβάλλον.
Φίλε μου το 2023 θα είναι κατά πως φαίνεται πολύ – πολύ δύσκολη χρονιά. Το πόσο δύσκολη θα το μάθουμε στις 14 και 15 Δεκέμβρη…».
Διαβάστε περισσότερα άρθρα της στήλης ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ
Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.