Πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στην Ουκρανία και επιδεινωθεί απότομα η κατάσταση με τον πληθωρισμό που ήδη είχε εμφανισθεί ένα χρόνο σχεδόν νωρίτερα, η λεγόμενη «πράσινη μετάβαση» στην Ευρώπη ήταν μία περιοχή με ισχυρά επενδυτικά κίνητρα.
Η κλιματική αλλαγή έγινε η πλατφόρμα για μία ιστορική στροφή των επενδύσεων σε εναλλακτικές μορφές ενέργειας σε μία έκταση και βάθος που δεν έχει προηγούμενο.
Οι ενεργειακές ανάγκες που εμφανίσθηκαν με τον πόλεμο στην Ουκρανία απότομα έβαλαν φρένο σ’ αυτή την τάση καθώς η στροφή στα ορυκτά καύσιμα εκτίναξε σε πρωτοφανή ύψη τις τιμές τους, μέσα σε ένα περιβάλλον που οι κεντρικές τράπεζες ήδη άρχιζαν να αυξάνουν το κόστος δανεισμού σε επικίνδυνα επίπεδα.
Ένα χρόνο μετά από αυτή την «ρήξη», που προκάλεσε το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, η κατάσταση φαίνεται να τείνει προς νέες σημαντικές αλλαγές.
Ένα παράδοξο γεγονός στις αγορές ομολόγων γίνεται αφορμή να δούμε τα γεγονότα με διαφορετική οπτική για το άμεσο μέλλον. Παρά την πολιτική αλλαγή στην Ιταλία και τις ανησυχίες που την συνόδευαν, η είσοδος του 2023 καταγράφει ένα παράδοξο φαινόμενο, αντίθετο από τις προσδοκίες των αγορών.
Τα spreads των ιταλικών ομολόγων με τα γερμανικά αντί να αυξηθούν λόγω της ανησυχίας για το νέο ιταλικό πολιτικό σκηνικό άρχισαν να μειώνονται.
Και αυτό μέσα σε ένα άσχημο για το ιταλικό χρέος κλίμα αφού μέσα στο 2023 το ιταλικό δημόσιο και ο ιδιωτικό τομέας θα πρέπει να αναχρηματοδοτήσουν από τις αγορές περί το 1,3 τρισ. ευρώ χρέους...
Η εξήγηση, σύμφωνα με κάποιες αναλύσεις, δεν σχετίζεται με τις ανησυχητικές έτσι κι αλλιώς εξελίξεις στο ιταλικό χρέος, αλλά έχει να κάνει με το γεγονός ότι υπάρχει μία σημαντική στροφή της Γερμανίας απέναντι στην αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης της Ευρώπης και την οικονομική κατάσταση.
Η πραγματική αιτία βρίσκεται καθώς φαίνεται στο γεγονός ότι ο Ολαφ Σόλτς σε τοποθετήσεις του τελευταία δείχνει ολοένα και περισσότερο πεπεισμένος ότι η Ευρωζώνη πρέπει να πάρει τα μέτρα της με από κοινού δράσεις (στο χρηματοδοτικό επίπεδο) των ευρωπαϊκών χωρών απέναντι στις συνέπειες της πολιτικής Μπάϊντεν για την χρηματοδότηση της αμερικάνικης οικονομίας για την πράσινη μετάβαση. Και αυτό γιατί καμία ευρωπαϊκή χώρα από μόνη της δεν μπορεί να αντιμετωπίσει τη νέα κατάσταση, ακόμα και η Γερμανία...
Ήδη από την 1/1/2023 βρίσκεται σε ενέργεια ένα τεράστιο πρόγραμμα επιδοτήσεων στην αγορά ηλεκτρικών αυτοκινήτων που παράγονται στις ΗΠΑ, ενώ πολλά άλλα προγράμματα κινούνται στην ίδια κατεύθυνση μέσα στο 2023 στις ΗΠΑ. Το Βερολίνο φαίνεται να έχει πειστεί ότι η Ευρωζώνη για να αντιμετωπίσει ένα τέτοιο ανταγωνισμό πρέπει να ενεργήσει άμεσα με ευρωπαϊκή χρηματοδότηση προγραμμάτων στήριξης της «πράσινης μετάβασης» τόσο στην παραγωγή ενέργειας όσο και στην βιομηχανία συνολικά.
Κάτι τέτοιο είναι μείζονος σημασίας στροφή στην Ευρωζώνη για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση.
Και κατά πως φαίνεται σύμφωνα με το χθεσινό δημοσίευμα του Insider.gr, η ΕΚΤ είναι αποφασισμένη να στρέψει την παρέμβασή της για την στήριξη αυτής της «γραμμής» - χωρίς να διακόψει την πορεία αύξησης των επιτοκίων - μέσω της επανεπένδυσης των πόρων του PEPP. Όπως δήλωσε η Ιζαμπέλ Σνάμπελ η επανεπένδυση των πόρων του PEPP θα ευνοεί την αγορά ομολόγων ESG αυξάνοντας την διακράτησή τους στον Ισολογισμό της.
Με άλλα λόγια στήριξη του κόστους δανεισμού για επενδύσεις μέσω ESG ομολόγων, τόσο στον δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα.
Δεν έχει διαφανεί ακόμα πώς αυτό θα δρομολογηθεί από τις Βρυξέλλες σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αν και ήδη κάποιες ζυμώσεις έχουν αρχίσει να εμφανίζονται στον ορίζοντα.
Υπάρχουν για παράδειγμα φήμες ότι το πρόβλημα που υπάρχει με την ιταλική κυβέρνηση στο να εγκρίνει η Ιταλική Βουλή την αναθεώρηση του ESM (είναι η μοναδική χώρα στην Ε.Ε. που δεν το έχει εγκρίνει) έχει να κάνει με τα ανταλλάγματα που ζητάει η ιταλική κυβέρνηση σε σχέση με τις πιέσεις που δέχεται από την ΕΚΤ. Ο αναθεωρημένος ESM φαίνεται να «ετοιμάζεται» να μεταλλαχθεί σε ένα Ταμείο χρηματοδότησης της ευρωπαϊκής πράσινης μετάβασης, πέρα από δανειστής του ελληνικού δημοσίου και δανειστής τελευταίας ευκαιρίας για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα.
Οι επόμενες ημέρες ή εβδομάδες, φαίνεται πως επιφυλάσσουν εκπλήξεις και ίσως ρίξουν περισσότερο φως στις εξελίξεις αυτές…
Γ. Αγγέλης
Διαβάστε περισσότερα άρθρα της στήλης ΟΙΚΟΝΟΓΡΑΦΗΜΑ
Ακολουθήστε το insider.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις από την Ελλάδα και τον κόσμο.