Μονακό: Γιατί Νόβακ Τζόκοβιτς, Στέφανος Τσιτσιπάς και άλλοι αστέρες του τένις έχουν κάνει το πριγκιπάτο σπίτι τους

Το μικροσκοπικό πριγκιπάτο της Γαλλικής Ριβιέρας υπήρξε εδώ και δεκαετίες φορολογικός παράδεισος για αθλητές, διασημότητες και υπερπλούσιους. Ο λόγος είναι απλός. Το Μονακό δεν επιβάλλει φόρο εισοδήματος στους κατοίκους του.
Μονακό: Γιατί Νόβακ Τζόκοβιτς, Στέφανος Τσιτσιπάς και άλλοι αστέρες του τένις έχουν κάνει το πριγκιπάτο σπίτι τους
Viber Whatsapp
Μοιράσου το

Ο Νόβακ Τζόκοβιτς μπορεί να είναι ο πιο διάσημος Σέρβος αθλητής στον πλανήτη, αλλά έδρα του δεν είναι η Σερβία. Ο παγκόσμιος πρωταθλητής του τένις αποκαλεί «πατρίδα» το μικροσκοπικό πριγκιπάτο του Μονακό, και δεν είναι ο μόνος. Τουλάχιστον πέντε από τους κορυφαίους παίκτες του παγκόσμιου τουρνουά ATP έχουν ως κύρια κατοικία το Μονακό και είναι εύκολο να καταλάβουμε γιατί.

Διαβάστε ακόμα: Λιονέλ Μέσι - Βίλες, ρολόγια, διακοπές στην Καραϊβική και πάρτι με τους Μπέκαμ - Η νέα ζωή του σταρ της Ίντερ Μαϊάμι

Το μικροσκοπικό κράτος των 500 στρεμμάτων στη Γαλλική Ριβιέρα, απολαμβάνει περισσότερες από 300 ηλιόλουστες ημέρες το χρόνο, απέχει μόλις μια σύντομη πτήση από πολλές ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και προσφέρει πρόσβαση σε κορυφαίες εκπαιδευτικές αθλητικές εγκαταστάσεις, συμπεριλαμβανομένης της φημισμένης Ακαδημίας Αντισφαίρισης Mouratoglou, οι εγκαταστάσεις της οποίας βρίσκονται μία ώρα μακριά από την πόλη με το αυτοκίνητο.

Ωστόσο, το μεγάλο πλεονέκτημα για τους διάσημους αθλητές και τους εξαιρετικά πλούσιους είναι άλλο. Το Μονακό είναι ένας φορολογικός παράδεισος, χωρίς φορολογία στο προσωπικό εισόδημα ή στα κέρδη κεφαλαίου ή φόρους επενδύσεων. Για τους κορυφαίους αθλητές του τένις όπως ο Τζόκοβιτς (κατατάσσεται στο Νο. 1 της λίστας του Forbes με τους πιο ακριβοπληρωμένους τενίστες στον κόσμο με εκτιμώμενα κέρδη 38,4 εκατ. δολαρίων τους τελευταίους 12 μήνες) αυτή η φοροαπαλλαγή μπορεί να μεταφράζεται σε εκατομμύρια.

Εκτός από τον 23 φορές πρωταθλητή Grand Slam, το Μονακό είναι η κύρια κατοικία του Ρώσου Ντανιίλ Μεντβέντεβ (Νο 3 παίκτης στον κόσμο), του Δανού Χόλγκερ Ρουν (Νο. 5), του Ιταλού Γιανίκ Σίνερ (Νο. 6) και του δικού μας Στέφανου Τσιτσιπά. (Νο 7). «Κατάγομαι από τη Δανία», λέει ο Ρουν στο Forbes, «και είναι μια υπέροχη χώρα αλλά δεν έχει πολλούς τενίστες. Έτσι, για μένα, οι εγκαταστάσεις και οι παίκτες που βρίσκονται εδώ [στο Μονακό] για προπόνηση είναι πολύ σημαντικές γιατί στη Δανία δεν μπορώ να αποκτήσω τέτοιου είδους εμπειρία».

Το πριγκιπάτο φιλοξενεί επίσης μερικούς από τους καλύτερους οδηγούς της Formula 1, συμπεριλαμβανομένων των Μαξ Φερστάπεν, Λάντο Νόρις και Τσαρλς Λεκλέρκ, όχι φυσικά λόγω του διάσημου Grand Prix του Μονακό.

Πολλοί δισεκατομμυριούχοι, τόσο εντός όσο και εκτός αθλητικού κόσμου, ζουν επίσης εκεί, συμπεριλαμβανομένου του ιδιοκτήτη της Έβερτον. Φαρχάντ Μοσίρι (με εκτιμώμενη καθαρή περιουσία 3,1 δις. δολάρια), ο Βέλγος κληρονόμος της ζάχαρης Έρικ Γουίτουκ (8 δις. δολάρια) και ο Ισραηλινός μεγιστάνας του real estate και της ναυτιλίας Εγιάλ ΟφέρEyal Ofer (19,4 δις. δολάρια).

Φυσικά, ο Τζόκοβιτς δεν είναι ο πρώτος αθλητής που απολαμβάνει αυτά τα οικονομικά οφέλη. Ο Σουηδός θρύλος του τένις Μπιορν Μποργκ, ο οποίος κέρδισε πέντε συνεχόμενους τίτλους στο Γουίμπλεντον και έξι πρόσθετους τίτλους στο Γαλλικό Όπεν, πέρασε πάνω από δέκα χρόνια ως κάτοικος του Μόντε Κάρλο, από τα τέλη της δεκαετίας του ‘70.

Μετά την αποχώρησή του από το άθλημα, στα 26 του, ο Μποργκ τελικά αντιμετώπισε οικονομικά προβλήματα με την επιχείρησή του στη μόδα, επέστρεψε στη Στοκχόλμη και σχεδόν απέφυγε να υποβάλει αίτηση για προσωπική πτώχευση καθώς η σουηδική κυβέρνηση του ζήτησε πίσω 40.000 ευρώ σε φόρους.

Ο Μπιορν Μποργκ στο Μόντε Κάρλο το 1983 (Πηγή: Getty Images)

«Είναι κοινό μυστικό», λέει στο Forbes ο δρ Αντρέας Μποσέ, διεθνής νομικός σύμβουλος με έδρα το Μονακό. «Έρχονται εδώ για τον καλό καιρό, αλλά όλοι γνωρίζουν ότι το Μονακό έχει σημαντικά φορολογικά πλεονεκτήματα». Ούτε η απόκτηση διαμονής είναι ιδιαίτερα δύσκολη. Οι απαιτήσεις συνίστανται στην ενοικίαση ή την αγορά διαμερίσματος, το άνοιγμα τραπεζικού λογαριασμού και την αρχική κατάθεση τουλάχιστον 500.000 ευρώ και τη σύναψη μιας σύμβασης με εταιρεία κοινής ωφελείας, όπως ένας πάροχος ρεύματος.

Οι υποψήφιοι κάτοικοι πρέπει επίσης να έχουν καθαρό ποινικό μητρώο και να συμμετέχουν σε συνέντευξη με αξιωματικό του Γραφείου Ασφαλείας του Μονακό. Οι Ευρωπαίοι και οι Ελβετοί υπήκοοι μπορούν να υποβάλουν αίτηση απευθείας για διαμονή στο Μονακό. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Μποσέ, η διαδικασία διαρκεί περίπου δύο μήνες. Οι Αμερικανοί, από την άλλη πλευρά, πρέπει πρώτα να υποβάλουν αίτηση για βίζα μακράς διαρκείας στη Γαλλία.

Αυτό δεν είναι το μόνο μειονέκτημα για τους πολίτες των ΗΠΑ. Στους Αμερικανούς επιβάλλεται φόρος εκπατρισμού όπου κι αν διαμένουν στον πλανήτη. «Ακόμη κι αν δεν επιβαρύνονται με φόρο στο Μονακό, συνεχίζουν να πληρώνουν φόρο για το παγκόσμιο εισόδημά τους σαν να ζουν στο Μανχάταν», λέει ο Τζέρι Όγκαστ, πρόεδρος της ομάδας διεθνούς φορολογίας και σχεδιασμού πλούτου της Fox Rothschild.

Εξαίρεση στις φοροαπαλλαγές του Μονακό φαίνεται ότι αποτελούν και οι Γάλλοι. Λόγω μιας μακροχρόνιας συμφωνίας, οι Γάλλοι υπήκοοι που ζουν στο Μονακό εξακολουθούν να υπόκεινται στον φόρο εισοδήματος της χώρας τους. Συνολικά, το Μονακό έχει 35 υπογεγραμμένες διεθνείς συμφωνίες, με 33 να εφαρμόζονται επί του παρόντος, σχετικά με την ανταλλαγή φορολογικών πληροφοριών με χώρες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Γαλλίας.

Ο Μποσέ σημειώνει, ωστόσο, ότι σε ορισμένες περιπτώσεις τα φορολογικά οφέλη του Μονακό «δεν είναι τόσο μεγάλα όσο υποθέτει ο κόσμος». Οι αθλητές που αγωνίζονται σε όλο τον πλανήτη εξακολουθούν να υπόκεινται σε έλεγχο των πηγών εισοδήματος ή να πληρώνουν φόρους εκεί όπου αγωνίζονται.

Εάν, για παράδειγμα, ο Τζόκοβιτς κερδίσει το 24ο Grand Slam του στο US Open του 2023, όπου το χρηματικό έπαθλο για τους πρωταθλητές του απλού είναι 3 εκατ. δολάρια, δεν θα χρωστάει τίποτα στην κυβέρνηση των Μονεγάσκων. Αλλά η αμερικανική Εφορία (IRS) δεν θα είναι τόσο επιεικής.

Ομοίως, φορολογικές επιβαρύνσεις μπορεί να έχουν και έσοδα από χορηγίες ή κέρδη από τα social media. Ορισμένες χώρες μπορεί να υποστηρίξουν ότι οι εμφανίσεις, οι ψηφιακές αναρτήσεις και οι διαδικτυακές πωλήσεις εντός των συνόρων τους αποτελούν φορολογητέες πράξεις και ότι το ανάλογο μέρος του εισοδήματος ενός αθλητή που προέρχεται από αυτές τις δραστηριότητες εμπίπτει στους νόμους τους. Σε αντίθεση με τα χρηματικά έπαθλα, ωστόσο, αυτού του είδους των εσόδων είναι πιο δύσκολο να προσδιοριστεί.

«Μια θεμελιώδης αρχή τόσο της φορολογίας των ΗΠΑ όσο και της διεθνούς φορολογίας», εξηγεί ο Όγκαστ, «είναι ότι μια φορολογική αρχή έχει το δικαίωμα να σας φορολογεί πάντα για την εργασία σας, εάν αυτή εκτελείται στη συγκεκριμένη χώρα». Και, εκ των πραγμάτων, αυτή είναι σίγουρα μια ρακέτα που κανένας τενίστας δεν θέλει να κρατήσει.