Πέρα από μία ευκαιρία για «μάζεμα» της παρέας και... κρεατοφαγία – λόγω της ημέρας – την Τσικνοπέμπτη ξεκινούν ουσιαστικά οι εκδηλώσεις της Αποκριάς, οι οποίες κορυφώνονται με τα Κούλουμα την Καθαρά Δευτέρα.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει τόσο η παράδοση όσο και η λαογραφία, το έθιμο του «τσικνίσματος» χάνεται στα βάθη των αιώνων ενώ μάλιστα εικάζεται ότι προέρχεται από τις βακχικές γιορτές των αρχαίων Ελλήνων και Ρωμαίων.
Η Ορθοδοξία τονίζει χαρακτηριστικά πως η «Τσικνοπέμπτη» πέφτει Πέμπτη, λόγω του ότι οι μέρες Τετάρτη και Παρασκευή θεωρούνται νηστίσιμες, της δεύτερης εβδομάδας των Αποκριών, την αποκαλούμενη Κρεατινή.
Τη συγκεκριμένη μέρα, η κρεατοφαγία έχει την τιμητική της και στα σπίτια ψήνουν κρέας ή λιώνουν το λίπος από τα χοιρινά. Ο καπνός που βγαίνει (η λεγόμενη τσίκνα) είναι διάχυτος παντού και έτσι πήρε το όνομά της η Τσικνοπέμπτη.
Τσίκνα και άλλα τοπικά έθιμα
Την ημέρα της Τσικνοπέμπτης στη Θήβα αρχίζει ο «βλάχικος γάμος» που ξεκινά με το προξενιό δύο νέων, συνεχίζει με το γάμο και τελειώνει την Καθαρή Δευτέρα με την πορεία των προικιών της νύφης και το γλέντι των συμπεθέρων.
Στην Πάτρα, που ήδη κινείται σε καρναβαλικούς ρυθμούς, για χρόνια γινόταν ο «γάμος της Γιαννούλας της κουλουρούς», μιας αφελούς φτωχής γυναίκας που έζησε στην περίοδο πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο και οι Πατρινοί εκμεταλλευόμενοι την αφέλειά της και το ευφάνταστο του χαρακτήρα της, της έταζαν πως θα την παντρέψουν με τον πρόεδρο της Αμερικής Ουίλσον. Μάλιστα της τον παρουσιάζαν και μπροστά της κάθε χρόνο για τον γάμο ενώ η εύπιστη κουλουρού υποδεχόταν για χρόνια τον υποτιθέμενο Ουίλσον, Ιούλσο όπως τον πρόφερε η ίδια, ο οποίος εμφανιζόταν μπροστά της με φράκο και ημίψηλο. Μετά από διαμαρτυρίες και φωνές να παύσει πια αυτό το έθιμο που στην ουσία διακωμωδούσε ένα πρόσωπο που αντιμετώπιζε ψυχολογικά προβλήματα, τελικά, με απόφαση του Δήμου, το έθιμο αντικαταστάθηκε από τον «γάμο του Καραγκιόζη».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: «Φλέβα χρυσού» για την Netflix το Squid Game
Το βράδυ της Τσικνοπέμπτης, στα καντούνια και στις πλατείες της παλιάς πόλης της Κέρκυρας γίνονται τα «Κορφιάτικα Πετεγολέτσα». Η πετεγολέτσα, το πετεγουλιό όπως το λένε οι Κερκυραίοι, είναι το γνωστότατο κουτσομπολιό. Αληθινές Κερκυραίες νοικοκυρές βγαίνουν στα παράθυρα των σπιτιών τους στήνοντας ένα πραγματικό, πετεγουλιό – κουτσομπολιό.
Στην Κοζάνη κάθε Τσικνοπέμπτη αναβιώνει το έθιμο του φανού: Από απόψε και κάθε βράδυ ανάβει από ένας φανός και την Κυριακή της Αποκριάς θα έχουν ανάψει και οι συνολικά 14 φανοί της πόλης. Από νωρίς το απόγευμα στήνονται φωτιές και υπαίθρια γλέντια στις γειτονιές της πόλης.
Στον Πόρο, οι νέοι κλέβουν ένα μακαρόνι, το οποίο πρέπει να τοποθετήσουν κάτω από το μαξιλάρι τους για να δουν ποια θα παντρευτούν. Στην Πελοπόννησο, σφάζονται χοιρινά, από τα οποία μετά παρασκευάζονται παραδοσιακές λιχουδιές, όπως πηχτή, τσιγαρίδες, παστό και γουρναλοιφή.
Στην κεντρική πλατεία της Ξάνθης πραγματοποιούνται εκδηλώσεις όπως η «Βραδιά Παραδοσιακών Γεύσεων», όπου οι Λαογραφικοί Σύλλογοι της πόλης προσφέρουν εδέσματα, χορό και μουσική από διάφορες περιοχές της Ελλάδας.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τα σταφύλια του... κέρδους - Ώρα για επενδύσεις στην σαμπάνια
Στο Ξινό Νερό Φλώρινας την Τσικνοπέμπτη γίνεται χορός μασκέ με ορχήστρα και παραδοσιακή μουσική.
στις αλάνες των Σερρών ανάβονται μεγάλες φωτιές, στις οποίες αφού ψήσουν το κρέας, πηδούν από πάνω τους. Τέλος κάποιος από την παρέα με χιούμορ αναλαμβάνει τα «προξενιά», ανακατεύοντας ταυτόχρονα τα κάρβουνα με ένα ξύλο.
Στην Κομοτηνή καψαλίζουν μια κότα που πρόκειται να φαγωθεί την επόμενη Κυριακή (της Απόκρεω). Αυτήν την ημέρα τα αρραβωνιασμένα ζευγάρια ανταλλάσσουν δώρα φαγώσιμα. Ο αρραβωνιαστικός στέλνει στην αρραβωνιαστικιά του μια κότα, τον κούρκο, και εκείνη στέλνει μπακλαβά και μια κότα γεμιστή. Όλα αυτά σχετίζονται με την παροιμία πως ο «έρωτας περνάει από το στομάχι».
