Μετά την εργασιακή και την ασφαλιστική μεταρρύθμιση που θα ολοκληρωθούν μέσα στο καλοκαίρι, το υπουργείο Εργασίας καλείται να φέρει εις πέρας ακόμη μία σημαντική παρέμβαση, αυτή την φορά στο σύστημα αξιολόγησης της αναπηρίας.
Σύμφωνα με τις προσταγές της Κομισιόν, όπως προκύπτει από τη 10η έκθεση μεταμνημονιακής αξιολόγησης, το νέο μοντέλο θα στηρίζεται όχι μόνο στον ιατρικό φάκελο του ατόμου αλλά και στη λειτουργικότητά του.
Με άλλα λόγια, ο προσδιορισμός του ποσοστού αναπηρίας και των επιδομάτων που συνδέονται με αυτό θα βασίζεται τόσο στην ιατρική όσο και στη λειτουργική αξιολόγηση, όπως συμβαίνει σε άλλα κράτη τα οποία χρησιμοποιούν λειτουργικά κριτήρια στην αξιολόγηση της αναπηρίας.
Η υιοθέτηση μιας νέας μεταρρυθμιστικής προσέγγισης θα βασίζεται σε αξιολογήσεις της λειτουργικής αναπηρίας βάσει φυσικών εξετάσεων από ειδικευμένους εμπειρογνώμονες, προκειμένου να καθοριστούν εκ νέου οι κλίμακες των επιδομάτων και όπου είναι δυνατόν να βοηθηθούν τα άτομα στην αποκατάσταση της αναπηρίας τους.
Αλλαγές θα υπάρξουν και στον ρόλο των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας (που λειτουργούν εδώ και μία δεκαετία) τα οποία κρίνουν με υγειονομικά κριτήρια τον βαθμό αναπηρίας των ασφαλισμένων όλων των Φορέων Κοινωνικής Ασφάλισης και του Δημοσίου.
Από την στιγμή που θα μπει ως κριτήριο και η λειτουργικότητα των ατόμων με αναπηρίες, αντιλαμβάνεται κανείς πως θα υπάρξουν τεκτονικές αλλαγές στη χορήγηση παροχών συντάξεων, επιδομάτων ή οικονομικών ενισχύσεων, απαλλαγών και διευκολύνσεων που παρέχει η Πολιτεία στα άτομα αυτά.
Το νέο καθεστώς θα νομοθετηθεί μέσα στο φθινόπωρο (πιθανότατα τον Σεπτέμβριο) και θα ισχύσει από τις αρχές του 2022. Βάσει αυτής της αξιολόγησης θα καθορίζονται και οι παροχές σε είδος.
Η Κομισιόν διαπιστώνει πως υπάρχει καθυστέρηση ως προς την πιλοτική επέκταση του συστήματος αξιολόγησης αναπηρίας κι επισημαίνει πως η υποβολή και αξιολόγηση αιτήσεων για τα νέα επιδόματα σε είδος χρησιμοποιώντας το σύστημα βάσει λειτουργικότητας, θα ξεκινήσει τον Μάρτιο του 2022. Το υφιστάμενο σύστημα αξιολόγησης ιατρικής βάσης θα διατηρηθεί για άλλα επιδόματα αναπηρίας.
Κοινωνική πρόνοια
Στο πεδίο της κοινωνικής πρόνοιας, η Έκθεση αναφέρεται στον προγραμματισμό νέων παρεμβάσεων όπως η Κάρτα Αναπηρίας και ο Προσωπικός Βοηθός για ΑμεΑ (στην Αττική και σε ορισμένες περιφέρειες της χώρας).
Πάντως η Κομισιόν διαπιστώνει την συνδρομή του προγράμματος Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος στη μείωση της φτώχειας, παρότι, όπως ξεκάθαρα επισημαίνεται στην έκθεση, το ποσοστό των ατόμων που κινδυνεύουν από φτώχεια ή κοινωνικό αποκλεισμό εξακολουθεί να είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ (30% το 2019).
Για τη συστηματική παροχή υπηρεσιών επανένταξης στην αγορά εργασίας όσων δικαιούνται ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα, απαιτούνται μικρές παρεμβάσεις, που σύμφωνα με την ΕΕ καθυστέρησαν κυρίως λόγω της πανδημίας (όπως η διασύνδεση της ΗΔΙΚΑ με τα συστήματα πληροφορικής του ΟΑΕΔ και τα Κέντρα Κοινότητας).
