Η επίμονα υψηλή ανεργία των τελευταίων ετών, παρά τη διαχρονική υποχώρηση του ποσοστού ανεργίας, έχει επιτείνει το πρόβλημα της αναντιστοιχίας μεταξύ των ζητούμενων και των προσφερόμενων θέσεων εργασίας, καθώς σημαντικό τμήμα του εργατικού δυναμικού έχει χάσει μέρος των δεξιοτήτων του.
Αυτό επισημαίνει στην Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2021- 2022, καταδεικνύοντας το μέγεθος του προβλήματος που έχει επισημάνει ο ΣΕΒ εδώ και χρόνια: την έλλειψη των ταλέντων που έχει ανάγκη η αγορά εργασίας.
Σύμφωνα πάντως με την ΤτΕ, παράγοντες όπως η γήρανση του πληθυσμού, η συνταξιοδότηση των εργαζομένων και η μετανάστευση εργατικού δυναμικού κατά τα χρόνια της κρίσης έχουν οδηγήσει σε ελλείψεις εργαζομένων χαμηλής και υψηλής εξειδίκευσης.
Εντονότερο είναι το πρόβλημα στον κλάδο του τουρισμού, όπου ο εποχικός χαρακτήρας της δραστηριότητας οδήγησε σε έξοδο των εργαζομένων προς κλάδους με μεγαλύτερη ζήτηση όπως το λιανικό εμπόριο.
Σχεδόν 8 στους 10 εργοδότες στην Ελλάδα αντιμετωπίζουν δυσκολία στην κάλυψη θέσεων εργασίας. Σε ποσοστό 77% (ρεκόρ 11ετίας για την Ελλάδα) οι εταιρείες αδυνατούν να βρουν τα στελέχη που έχουν ανάγκη, είτε πρόκειται για υψηλόβαθμα πόστα, είτε για τεχνίτες, σύμφωνα με τα ευρήματα της Ετήσιας Διεθνούς Έρευνας Έλλειψης Ταλέντου της ManpowerGroup.
Οι θέσεις των «Τεχνικών» κατέχουν τα πρωτεία στη λίστα με τις δυσεύρετες ειδικότητες, ενώ ακολουθούν οι «Πτυχιούχοι Μηχανικοί» και οι «Εξειδικευμένοι Τεχνίτες». Στην λίστα βρίσκονται ειδικότητες όπως «Εργάτες Κατασκευαστικού κλάδου», «Οδηγοί» και «Επαγγελματίες Υγείας» που λόγω της πανδημίας θεωρείται η πιο δημοφιλής ειδικότητα στην παγκόσμια αγορά εργασίας.
Πρόσφατη έρευνα του Ομίλου Adecco πάντως, διαπίστωσε ότι το 66% των εργαζομένων πιστεύουν ότι πρέπει να αποκτήσουν νέες δεξιότητες για να παραμείνουν απασχολήσιμοι τα επόμενα χρόνια και μόνο το 37% των μη διευθυντικών στελεχών πιστεύουν ότι η εταιρεία τους επενδύει στις δεξιότητες και στην εξέλιξη της σταδιοδρομίας τους.
Η πρόταση της ΤτΕ
Για την άμβλυνση των αδυναμιών, απαραίτητη είναι -σύμφωνα με την ΤτΕ- η αναβάθμιση της τεχνικής εκπαίδευσης και η ενίσχυση της διαρκούς επιμόρφωσης του εργατικού δυναμικού με στόχο την απόκτηση των προσόντων και των δεξιοτήτων που συμβάλλουν στην ένταξη και την παραμονή στην αγορά εργασίας.
«Η αύξηση της απασχόλησης και η συμμετοχή στην αγορά εργασίας προϋποθέτουν την ενίσχυση της ζήτησης σε κλάδους και εργασίες με υψηλή προστιθέμενη αξία, την προσέλκυση ξένων άμεσων επενδύσεων και την τόνωση της εξωστρέφειας της ελληνικής οικονομίας.
Η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας “Ελλάδα 2.0” θα ενισχύσει την ανάπτυξη και τις επενδύσεις και θα βοηθήσει στη διατήρηση και δημιουργία νέων θέσεων εργασίας» επισημαίνεται στην Έκθεση.
Σε ανοδική τροχιά η αγορά εργασίας
Σύμφωνα με την ΤτΕ, η αγορά εργασίας επέδειξε ανθεκτικότητα κατά τη διάρκεια της υγειονομικής κρίσης, καθώς λόγω των δημοσιονομικών μέτρων προστασίας της απασχόλησης ο αριθμός των απασχολουμένων υποχώρησε με ηπιότερους ρυθμούς σε σχέση με το εισόδημα.
Ωστόσο, μετά την άρση των μέτρων περιορισμού το Μάιο του 2021, η αγορά εργασίας σημείωσε σημαντική βελτίωση. Η απασχόληση αυξήθηκε κατά 1,4% το 2021, ενώ η ανεργία συνέχισε την πτωτική της πορεία.
Η τάση βελτίωσης της αγοράς εργασίας συνεχίζεται και το 2022, καθώς το α΄ τρίμηνο ο αριθμός των απασχολουμένων αυξήθηκε κατά 11,6% έναντι της αντίστοιχης περιόδου το 2021, εξέλιξη που οφείλεται στην ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας και σε μεγάλο βαθμό σε επιδράσεις βάσης, δεδομένου ότι το α΄ τρίμηνο του 2021 η απασχόληση είχε υποχωρήσει κατά 5,9%. Για το σύνολο του 2022 η αύξηση της απασχόλησης αναμένεται να επιταχυνθεί, με κύριο μοχλό τον τουριστικό κλάδο.
Τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ αποτυπώνουν τη θετική εικόνα που παρουσίασε η αγορά εργασίας, καθώς το ισοζύγιο των ροών μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα είναι θετικό.
Πιο συγκεκριμένα, την περίοδο Ιανουαρίου-Απριλίου 2022 δημιουργήθηκαν 148.123 νέες θέσεις εργασίας, έναντι 81.942 την αντίστοιχη περίοδο του 2021, ενώ το θετικό ισοζύγιο είναι αποτέλεσμα κυρίως των αυξημένων προσλήψεων (+85,3%). Όσον αφορά τους επιμέρους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, η μεγαλύτερη αύξηση παρουσιάστηκε στις δραστηριότητες σχετικές με τον τουρισμό.
Τέλος, οι προσλήψεις πλήρους απασχόλησης ανήλθαν στο 57,6% του συνόλου, ενώ οι προσλήψεις μερικής και εκ περιτροπής απασχόλησης στο 42,4% (έναντι 63,1% και 36,9% αντίστοιχα το πρώτο τετράμηνο του 2021).
