Στο υπουργικό συμβούλιο παρουσιάζεται σήμερα το νομοσχέδιο «Ρυθμίσεις εξορθολογισμού του ασφαλιστικού συστήματος» του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, το οποίο περιλαμβάνει σωρεία διατάξεων για τους ασφαλισμένους και ειδικότερα για τους οφειλέτες του ΕΦΚΑ.
Οι δυο σημαντικότερες παρεμβάσεις του «μίνι ασφαλιστικού νομοσχεδίου» αφορούν στη ρύθμιση των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών οφειλών σε 24 δόσεις (όπως συμβαίνει και με τα χρέη προς την εφορία) και στην παραγραφή χρεών προς τον ΕΦΚΑ στην 10ετία.
Σύμφωνα με εκτιμήσεις, η πρώτη διάταξη που ακολουθεί το μοντέλο της ρύθμισης της ΑΑΔΕ σε 24 δόσεις, αντί για 12 που ισχύει σήμερα, θα δώσει «ανάσα» σε περίπου 200.000 οφειλέτες του ΕΦΚΑ-ΚΕΑΟ με «φρέσκα» χρέη. Παράλληλα, η διάταξη θα δίνει τη δυνατότητα σε όσους βρίσκονται σήμερα στο καθεστώς των 12 δόσεων να «μεταπηδήσουν» στις 24 δόσεις, μειώνοντας με αυτό τον τρόπο τη μηνιαία δόση τους κατά 50%.
Υπενθυμίζεται πως μέχρι σήμερα οι οφειλέτες του ΕΦΚΑ, είχαν τη δυνατότητα να ρυθμίσουν τις ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές σε έως 12 δόσεις. Με την προωθούμενη διάταξη οι δόσεις θα διπλασιαστούν σε 24, ενώ σε ειδικές περιπτώσεις που η οφειλή καταλογίστηκε μετά από καταγγελία η επιτόπιο έλεγχο, θα προβλέπονται ακόμη και 48 δόσεις.
Η ρύθμιση είναι έντοκη και το επιτόκιο κυμαίνεται από 4,95% αν οι δόσεις δεν ξεπερνούν τις 12 και φτάνει ακόμη και στο 5,95% αν οι δόσεις φτάνουν έως τις 24.
Ο διπλασιασμός των δόσεων θα ωφελήσει:
- περίπου 95.000 οφειλέτες, οι οποίοι, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΑΟ στο α’ τρίμηνο του 2022 ήταν ενταγμένοι στις 12 δόσεις, καθώς θα τους μειώσει το ποσό της μηνιαίας δόσης, και
- περίπου 90.000 οι οποίοι έχασαν την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων το α' τρίμηνο του 2022.
Για παράδειγμα, ένας ελεύθερος επαγγελματίας που έχει χρέη ύψους 10.000 ευρώ, με την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων θα πρέπει να πληρώνει μηνιαίως 833 ευρώ, επιβάρυνση που θεωρείται μεγάλη, αν αναλογιστεί κανείς ότι για να παραμείνει ενεργή η ρύθμισή του θα πρέπει να καταβάλλει ανελλιπώς και την τρέχουσα μηνιαία εισφορά.
Με την ευνοϊκότερη ρύθμιση των 24 δόσεων η μηνιαία δόση του θα μειωθεί στα 414 ευρώ.
10ετής παραγραφή οφειλών
Με τη δυνατότητα δεκαετούς παραγραφής των οφειλών (από 20 χρόνια που είναι σήμερα στα περισσότερα πρώην ταμεία) που θα περιλαμβάνεται στο ίδιο νομοσχέδιο, στην πράξη το ΚΕΑΟ διαγράφει χρέη που εκκρεμούν από το 2012 έως το 2006.
Όπως διευκρίνισε μάλιστα ο αρμόδιος υπουργός Εργασίας, Κωστής Χατζηδάκης, «μιλάμε για παραγραφή οφειλών οι οποίες δεν έχουν αναζητηθεί μέσα σε μια 10ετία από τον ΕΦΚΑ. Όσες έχουν αναζητηθεί δεν παραγράφονται.
Εάν παραγράφονταν και οφειλές που έχουν αναζητηθεί υπάρχει ο ηθικός κίνδυνος να μην πληρώνει κανένας και θα κατέρρεε το ασφαλιστικό σύστημα», εξήγησε.
Από το μέτρο θα επωφεληθούν οι οφειλέτες ώστε να μπορούν να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης ή να λάβουν ασφαλιστική ενημερότητα. Σύμφωνα με πληροφορίες, η διαγραφή των χρεών θα γίνεται με συναίνεση του ασφαλισμένου, καθώς η διαγραφή οφειλών προ του 2011 συνεπάγεται και διαγραφή ασφαλιστικού χρόνου, με ότι αυτό συνεπάγεται για την έξοδο στη σύνταξη.
Πάντως χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και απασχολούμενοι, που λόγω των υπέρογκων χρεών τους προς τον ΕΦΚΑ παραμένουν εγκλωβισμένοι, θα μπορούν πλέον να βγουν στη σύνταξη.
Τα εν λόγω χρέη:
- δεν έχουν βεβαιωθεί εγκαίρως από το αρμόδιο ασφαλιστικό Ταμείο εντός 10ετίας ή/και
- δεν έχουν ασκηθεί εγκαίρως διακοπτικά της παραγραφής μέτρα, όπως είναι τα αναγκαστικά μέτρα είσπραξης (πλειστηριασμοί κλπ).
Το «κλειδί» είναι να έχει παρέλθει 10ετία πριν την βεβαίωση της οφειλής ή στη συνέχεια μέχρι την ενεργοποίηση των αναγκαστικών μέτρων. Η 10ετία παραγραφής ξαναρχίζει και μετρά μετά από κάθε διακοπτική κίνηση της Διοίκησης (βεβαίωση, αναγκαστικά μέτρα κ.λπ.).
Για παράδειγμα, μια οφειλή ύψους 5.000 ευρώ μπορεί να δημιουργήθηκε το 2006 αλλά δεν είχε βεβαιωθεί έως το 2012, οπότε παραγράφεται.
Η παραγραφή αφορά κυρίως την περίοδο 2006-2011 με 2012.
Η διαδικασία αντανακλά τις καθυστερήσεις των περασμένων ετών, καθώς σήμερα ο καταλογισμός των οφειλών στα περισσότερα πρώην Ταμεία που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ γίνεται μέσα σε λίγους μήνες από τη δημιουργία τους και σε καμία περίπτωση δεν ξεπερνούν τη 10ετία.
Αύξηση μισθών στο Δημόσιο
Στο νομοσχέδιο που θα παρουσιαστεί σήμερα από τον υπουργό Εργασίας Κωστή Χατζηδάκη και τον υφυπουργό Πάνο Τσακλόγλου, θα περιλαμβάνεται, σύμφωνα με πληροφορίες, ακόμη μια σημαντική ρύθμιση που θα δώσει σημαντική ανάσα στους δημοσίους υπαλλήλους. Ειδικότερα, δρομολογείται η κατάργηση της κράτησης 1% στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων από το ΤΠΔΥ.
Σήμερα αναμένεται να ξεκαθαρίσει με ποιον τρόπο θα γίνει η κατάργηση της εισφοράς υπέρ του Ταμείου Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων. Αν δηλαδή καταργηθεί εντελώς, ή αν θα προσμετράται στις τακτικές εισφορές προς το ΤΠΔΥ, κάτι που θα διασφαλίζει την ανταποδοτικότητα στο εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων.
Υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου επισημαίνουν ότι σε συνδυασμό με την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης από 1η Ιανουαρίου 2023, οι δημόσιοι υπάλληλοι θα δουν σημαντική μηνιαία αύξηση στο εισόδημα τους.
Παράλληλα θα υπάρχει διάταξη σύμφωνα με την οποία θα ισχύουν ενιαίοι όροι για την αίτηση διαδοχικής σύνταξης μεταξύ του ΕΦΚΑ και των φορέων εκτός αυτού, όπως είναι η Τράπεζα της Ελλάδος (TτΕ), ο ΕΔΟΕΑΠ καθώς και το Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Επικούρησης Ασφαλιστών και Προσωπικού Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων (ΤΕΑ-ΕΑΠΑΕ), το Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Φαρμακευτικών Εργασιών (ΤΕΑΥΦΕ), το Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Εμπορίου Τροφίμων (ΤΕΑΥΕΤ) και το Επαγγελματικό Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Εταιρειών Πετρελαιοειδών (ΕΤΕΑΠΕΠ). Το ίδιο θα ισχύει και για τα Ταμεία Αλληλοβοήθειας.