Αύξηση εισφορών που θα κυμαίνεται μεταξύ 7% και 9% θα δουν το 2023 πάνω από 1,2 εκατ. ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες , σύμφωνα με το νόμο Βρούτση (ν. 4670/2020) που προβλέπει πως η αύξηση εισφορών για τους μη μισθωτούς θα ορίζεται από το ποσοστό του πληθωρισμού του περασμένου έτους.
Τον Ιανουάριο του νέου έτους που θα ξεκαθαρίσει το ύψος του πληθωρισμού για το 2022, αναμένεται να ληφθούν οι τελικές αποφάσεις για το ύψος της αύξησης, με τα επικρατέστερα σενάρια να είναι τρία:
1. Αύξηση στο ύψος του πληθωρισμού: Εφόσον ο πληθωρισμός κλείσει σε ετήσια βάση κοντά στο 8%, η πρώτη ασφαλιστική κατηγορία των 210 ευρώ για κύρια ασφάλιση και υγεία, θα διαμορφωθεί στα 227 ευρώ (+17 ευρώ), ενώ αν ο πληθωρισμός φτάσει στο 9% οι χαμηλότερες εισφορές θα διαμορφωθούν κοντά στα 230 ευρώ (+ 20 ευρώ).
Αν η αύξηση είναι της τάξεως του 8%, οι εισφορές θα διαμορφωθούν ως εξής:
- 1η κατηγορία: Από 210 ευρώ σε 227 ευρώ
- 2η κατηγορία: Από 252 ευρώ σε 272 ευρώ
- 3η κατηγορία: Από 302 ευρώ σε 326 ευρώ
- 4η κατηγορία: Από 363 ευρώ σε 393 ευρώ.
Η συντριπτική πλειοψηφία των ελευθέρων επαγγελματιών (πάνω από 75%) ανήκουν στην πρώτη κατηγορία με τις χαμηλότερες εισφορές, οπότε θα κληθούν να πληρώσουν επιπλέον κάθε μήνα ένα ποσό της τάξης των 17-20 ευρώ.
2. «Πάγωμα» και χρονική μετάθεση της αύξησης: Οι αντιδράσεις των επαγγελματιών για την αύξηση του 2023, μεσούσης της ενεργειακής κρίσης και της ακρίβειας σταθμίζονται από το οικονομικό επιτελείο και δεν αποκλείεται να φρενάρουν τελικά τις αυξήσεις στις ασφαλιστικές εισφορές.
Δεδομένου ότι οι εισφορές των μη μισθωτών πληρώνονται με καθυστέρηση δύο μηνών, όταν οι μη μισθωτοί κληθούν να επιλέξουν ασφαλιστική κατηγορία για το 2023, οι αυξήσεις μπορεί να έχουν ήδη «παγώσει» ή μετατεθεί για λίγους μήνες αργότερα (π.χ. από τον Απρίλιο ή τον Ιούνιο του 2023).
Αλλωστε και ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθήνας, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, δήλωσε χθες πως η κυβέρνηση είναι πιθανόν να «παγώσει» τις επικείμενες αυξήσεις στις εισφορές, δεδομένου ότι τη επόμενη χρονιά είναι προεκλογική και καμία κυβέρνηση δεν θα ήθελε να ανοίξει μέτωπο με τους επιχειρηματίες που δίνουν αγώνα για την επιβίωσή τους.
«Οταν έχεις πληθωρισμό 11,5%, όταν παραδέχεσαι ότι υπάρχει μείωση του τζίρου, το να προσθέτεις κι αυτό το βάρος... Δεν αντέχονται αυτές οι αυξήσεις. Οι έρευνες δείχνουν ότι ένα 30% δεν μπορεί να πληρώσει καν τις σημερινές υποχρεώσεις του», τόνισε ο κ. Χατζηθεοδοσίου.
Ωστόσο ο υπουργός Εργασίας Κωστής Χατζηδάκης ξεκαθάρισε την Κυριακή ότι δεν πρόκειται να «παγώσει» η σχετική νομοθετική ρύθμιση και σημείωσε ότι η αύξηση των εισφορών θα ισχύσει κανονικά, «δίνοντας την ευκαιρία στους ασφαλισμένους μη μισθωτούς να αυξήσουν το τελικό ποσό της σύνταξής τους».
3. «Ψαλίδισμα» της αύξησης: Ενα ακόμη σενάριο που έχει πέσει στο τραπέζι κάνει λόγο για «ψαλίδισμα» της αύξησης, που λόγω πληθωρισμού θα είναι υψηλή. Οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν στις αρχές του έτους, όμως ήδη «ακούγεται» πως το κούρεμα μπορεί να φτάσει ακόμη και στο 50% της αύξησης, όσο θα ήταν δηλαδή υπό κανονικές συνθήκες, πριν ξεκινήσει το πληθωριστικό ράλι.
Υπενθυμίζεται πως ο ασφαλιστικός νόμος Βρούτση οδήγησε στην αλλαγή του συστήματος εισφορών των μη μισθωτών από 1η Ιανουαρίου 2020, αποσυνδέοντας το ύψος τους από το φορολογητέο εισόδημα, ενώ προέβλεπε το «πάγωμα» των εισφορών το 2021-2022, στο αρχικό τους ύψος.
Οι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και αγρότες επιλέγουν κάθε χρόνο ανάμεσα σε έξι ασφαλιστικές κατηγορίες. Για το 2023 και το 2024 τα ποσά των ασφαλιστικών κατηγοριών «προσαυξάνονται σύμφωνα με το ποσοστό μεταβολής του μέσου ετήσιου γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή του προηγούμενου έτους. Από το 2025 και μετά, η αύξηση θα ακολουθεί το ποσοστό αύξησης του δείκτη μισθών.
