Μεγάλο ενδιαφέρο καταγράφεται για το πρόγραμμα «Σπίτι μου» που είναι σε εξέλιξη εδώ και τρεις εβδομάδες, καθώς έχουν υποβληθεί στις τράπεζες πάνω από 15.000 αιτήσεις για τη χορήγηση χαμηλότοκων στεγαστικών δανείων σε νέους.
Παρά το ράλι στις τιμές των ακινήτων την τελευταία τριετία, οι υποψήφιοι αγοραστές έσπευσαν από νωρίς στις τράπεζες προκειμένου να εξασφαλίσουν την προνομιακή επιδότηση επιτοκίου, ξεπερνώντας -ήδη από τις πρώτες ημέρες- το όριο των 5.000 δικαιούχων του προγράμματος.
Αυτό φυσικά δεν θα πρέπει να αποθαρρύνει τους ενδιαφερόμενους νέους από το να υποβάλλουν την αίτησή τους, για δύο λόγους:
- Δεν είναι δεδομένο ότι όσοι έχουν κάνει την αίτηση θα φτάσουν μέχρι την αγορά του ακινήτου, καθώς μεσολαβούν πολλά στάδια ελέγχων για το αν πληρούν τα κριτήρια επιλεξιμότητας
- Μετά τις εκλογές, αναμένεται να διπλασιαστεί το διαθέσιμο κονδύλι για τις επιδοτήσεις των στεγαστικών δανείων ώστε να αυξηθεί ο αριθμός των δικαιούχων.
Η μεγάλη ζήτηση παλαιών διαμερισμάτων ώθησε προς τα πάνω τις ήδη υψηλές τιμές. Μάλιστα στη διάρκεια των τελευταίων μηνών για τα διαμερίσματα παλαιότητας, η ετήσια αύξηση φθάνει στο 24,34%, σύμφωνα με την Geoaxis.
Σπίτια αξίας έως 200.000 ευρώ (που είναι ο όρος του προγράμματος) με προδιαγραφές για να φιλοξενήσουν μια τετραμελή οικογένεια, υπάρχουν διαθέσιμα στον Νέο Κόσμο, στην Καλλιθέα, στα Πατήσια, στην Κυψέλη, στη Νέα Ιωνία και στους Αμπελοκήπους. Όμως είναι δύσκολο να βρεθούν σε περιοχές των βορείων ή των νοτίων προαστίων, εκτός και αν γίνει κάποιος συμβιβασμός στα τετραγωνικά του διαμερίσματος.
Μεγάλη μερίδα της ζήτησης από τα νέα ζευγάρια εκδηλώνεται για σπίτια στο κέντρο της Αθήνας, στα δυτικά προάστια και σε τμήμα των περιοχών πέριξ του Πειραιά. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν φορείς της αγοράς ακινήτων, ελλοχεύει ο κίνδυνος απότομων ανατιμήσεων των πωλούμενων κατοικιών λόγω της αύξησης της ζήτησης που θα δημιουργεί η ταυτόχρονη εκδήλωση αγοραστικού ενδιαφέροντος από τους δικαιούχους δανειολήπτες του προγράμματος.
Η αίτηση δανειοδότησης
Επισημαίνεται ότι στο στεγαστικό πρόγραμμα «Σπίτι μου», το ανώτατο ποσό δανείου που χορηγεί ανέρχεται σε 90% του ποσού του συμβολαίου αγοραπωλησίας το οποίο σε κάθε περίπτωση δεν θα ξεπερνά τα 150.000 ευρώ. Η διάρκεια του δανείου είναι 3 – 30 χρόνια, ενώ η συμμετοχή στο κεφάλαιο εκάστου δανείου είναι κατά 75% άτοκα από το χρηματοδοτικό μέσο και κατά 25% από τα συνεργαζόμενα πιστωτικά ιδρύματα.
Οι υποψήφιοι αγοραστές επιλέγουν την Τράπεζα που επιθυμούν και υποβάλλουν την αίτησή τους. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν όλες οι συστημικές τράπεζες Alpha Βank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς, όπως επίσης και η Παγκρήτια, οι συνεταιριστικές τράπεζες Ηπείρου, Θεσσαλίας, Καρδίτσας, Χανίων και η Attica Bank. Τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβληθούν, είναι τα εξής:
- Πιστοποιητικό γέννησης ή αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας
- Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης που έχει εκδοθεί όχι νωρίτερα από 1 μήνα πριν την υποβολή της αίτησης για χορήγηση δανείου (Πρόσθετα δικαιολογητικά κατά περίπτωση)
- Δήλωση Φορολογίας Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων (Ε1) ή Εκκαθαριστικό Σημείωμα του τελευταίου φορολογικού έτους
- Δήλωση Ε9 και Πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ του τελευταίου έτους.
Η υπογραφή της σύμβασης του δανείου και η εκταμίευση του συνολικού ποσού θα πρέπει να έχουν γίνει από τον ενδιαφερόμενο εντός χρονικού διαστήματος έξι μηνών από την έγκριση της αίτησης από την ΕΑΤ. Σε περίπτωση που το ανωτέρω διάστημα παρέλθει άπρακτο, η ενταγμένη αίτηση απεντάσσεται από το Χαρτοφυλάκιο.
Μόνο σε περιπτώσεις που υπάρξει επιβεβαιωμένη καθυστέρηση μετεγγραφής του ακινήτου δύναται ο ενδιαφερόμενος να αιτηθεί παράταση του χρόνου υπογραφής Σύμβασης Τελικού Αποδέκτη και Εκταμίευσης κατά δύο επιπλέον μήνες κατ’ ανώτατο, εφόσον η σχετική αίτηση για εγγραφή υποθήκης ή προσημείωσης έχει υποβληθεί εντός της προθεσμίας των έξι μηνών.
Κριτήρια επιλεξιμότητας ακινήτου
Τα κατάλληλα για κατοικία ακίνητα περιλαμβάνουν όσα, στην περίπτωση άγαμου και άτεκνου δικαιούχου, έχουν μέγεθος έως 50 τ.μ., ενώ για τους υπόλοιπους το μέγεθος αυξάνεται κατά 10 τ.μ. ανά μέλος της οικογένειας (συμπεριλαμβανομένων και κυοφορούμενων τέκνων κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης).
Επιπλέον, κατάλληλο θεωρείται ένα ακίνητο επί του οποίου ο αιτών διαθέτει είτε πλήρη κυριότητα, είτε επικαρπία σε ποσοστό συνιδιοκτησίας ανώτερο από 50%.
Περαιτέρω, το ακίνητο πρέπει να βρίσκεται στην ίδια Περιφερειακή Ενότητα με τον τόπο εργασίας ή άσκησης επαγγέλματος του αιτούντος. Στην περίπτωση που ο τόπος εργασίας ή άσκησης επαγγέλματος του αιτούντος βρίσκεται εντός της Περιφέρειας Αττικής, το ακίνητο θεωρείται κατάλληλο εάν βρίσκεται εντός της Περιφέρειας Αττικής. Εάν το ακίνητο βρίσκεται σε νησί, πλην της Κρήτης, τότε κρίνεται κατάλληλο εάν συμφωνεί και με τον τόπο εργασίας στο ίδιο νησί.
Εξάλλου το ακίνητο πρέπει να έχει χρήση κατοικίας. Το Πρόγραμμα υποστηρίζει δανειοδότηση μόνο για ακίνητα που:
- Θα χρησιμοποιηθούν ως κατοικία
- Έχουν αξία έως €200.000, όπως αυτή αποτυπώνεται στο συμβόλαιο αγοράς
- Έχουν μέγεθος έως 150 τ.μ.
- Έχουν παλαιότητα τουλάχιστον δεκαπέντε (15) έτη κατά τον χρόνο της αγοράς, όπως προκύπτει από την άδεια κατασκευής
- Βρίσκονται εντός οικιστικής περιοχής, όπως ειδικότερα προβλέπεται στο άρθρο 4 του ν. 5006/2022 (Α’ 239).
Ο πωλητής του ακινήτου απαγορεύεται να αποτελεί συγγενή (του αγοραστή ή του έτερου μέλους ζευγαριού), εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας, Α’ ή Β βαθμού, ή
πρόσωπο που συνδέεται με σύμφωνο συμβίωσης με τον αγοραστή, όπως παππούδες/γιαγιάδες σε σχέση με εγγόνια, αδέλφια σε σχέση μεταξύ τους, ή γονείς σε σχέση με τέκνα
Η πιστοποίηση του βαθμού συγγένειας πραγματοποιείται με πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης και πιστοποιητικό εγγυτέρων συγγενών.
Πότε το δάνειο είναι άτοκο
Το επιτόκιο δανείου θα επιδοτείται κατά 100% για όλη τη διάρκεια του δανείου σε περιπτώσεις:
- Νέων ζευγαριών που έχουν τρία ή περισσότερα παιδιά κατά την ημερομηνία υποβολής αίτησης χρηματοδότησης,
- Νέοι ή νέα ζευγάρια που, κατά τη διάρκεια αποπληρωμής του δανείου (έως 30 έτη), καταστούν τρίτεκνοι ή πολύτεκνοι. Η επιδότηση επιτοκίου θα ξεκινά μετά την υποβολή στην Τράπεζα των απαιτούμενων δικαιολογητικών σχετικά με τη συμπλήρωση των προϋποθέσεων ένταξης στη κατηγορία των τρίτεκνων ή πολύτεκνων οικογενειών και θα αφορά το υπόλοιπο διάστημα αποπληρωμής του δανείου.
Καταγγελία δανείου - Έξοδα δανειολήπτη
Το πιστωτικό ίδρυμα καταγγέλλει το δάνειο μετά τη συμπλήρωση ενενήντα (90) ημερών καθυστέρησης. Ωστόσο ο οφειλέτης μπορεί να προβεί σε ρύθμιση με βάση το ισχύον θεσμικό πλαίσιο των τραπεζών, με τους εξής περιορισμούς:
- η ρύθμιση δεν θα πρέπει να μειώνει το ποσό της σύμβασης δανείου κατά τρόπο που το τελικώς επιστρεφόμενο κεφάλαιο θα είναι μικρότερο του συνολικού ποσού που έχει εκταμιευθεί,
- ούτε να αυξάνει το επιτόκιο το οποίο θα παραμένει το ίδιο ή μειωμένο προς εξυπηρέτηση της ρυθμισμένης οφειλής,
- ούτε να αυξάνει την διάρκεια αποπληρωμής πέραν της ανώτατης διάρκειας των τριάντα (30) ετών,
- ούτε να προβαίνει σε κεφαλαιοποίηση τόκων ή τόκων υπερημερίας.
Το ποσό του διαχειριστικού κόστους που περιλαμβάνει όλα τα πάγια και εφάπαξ έξοδα του δανειακού φακέλου των τραπεζών για τη διαχείριση και έλεγχο επιλεξιμότητας των ωφελούμενων, καταβάλλεται από το Πρόγραμμα κατά τον χρόνο εκταμίευσης του δανείου. Ο δανειολήπτης δεν επιβαρύνεται επιπλέον για τα έξοδα φακέλου.
Τα λοιπά έξοδα για την αγορά του ακινήτου (π.χ. νομικός έλεγχος, τεχνική εκτίμηση ακινήτου, κλπ.), δημοσιοποιούνται για το κάθε Πιστωτικό Ίδρυμα που
συμμετέχει στο Πρόγραμμα στην ιστοσελίδα της ΔΥΠΑ και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας και βαρύνουν τον δανειολήπτη. Τέλος, θα καταβάλλονται από τον δανειολήπτη έξοδα που σχετίζονται με την εγγραφή του βάρους επί του ακινήτου όπως:
- δαπάνη για την έκδοση της δικαστικής απόφασης εγγραφής προσημείωσης υποθήκης επί ακινήτου,
- τέλος για την εγγραφή της προσημείωσης υποθήκης,
- έξοδα για την υποβολή αίτησης έκδοσης πιστοποιητικών,
- περίληψη της δικαστικής απόφασης και την έκδοση των πιστοποιητικών,
- έξοδα για τη δήλωση των δικαιωμάτων προσημείωσης, εφόσον λειτουργεί Κτηματολογικό Γραφείο,
- έξοδα άρσης προσημείωσης.
