Από 4% έως 16,5% κυμαίνονται τα ποσοστά της αύξησης του κατώτατου μισθού που πρότειναν στα υπομνήματά τους προς το υπουργείο Εργασίας οι κοινωνικοί εταίροι και οι επιστημονικοί φορείς που εμπλέκονται στη διαβούλευση.
Οι εκθέσεις των φορέων και των εταίρων για το ύψος της νέας αύξησης ισορροπούν ανάμεσα την ανάγκη στήριξης των χαμηλόμισθων εργαζομένων που έχουν πληγεί από τον πληθωρισμό και την ακρίβεια και στις αντοχές των επιχειρήσεων, οι οποίες επίσης επηρεάζονται από τη διεθνή οικονομική κρίση και την αύξηση του κόστους παραγωγής.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Τράπεζα της Ελλάδος προτείνει μια αύξηση της τάξης του 4% ώστε ο κατώτατος μισθός να φτάσει στα 811 ευρώ, ενώ η ΓΣΕΕ ορίζει το όριο αξιoπρεπούς διαβίωσης των εργαζόμενων με τον βασικό μισθό στα 908 ευρώ, από 780 ευρώ που είναι σήμερα. Η αύξηση του προτείνει ο ΣΕΒ προσεγγίζει το 4%, η ΕΣΕΕ πρότεινε ελαφρώς υψηλότερη αύξηση στο 4,5%, η ΓΣΕΒΕΕ στο 5,5% και ο ΣΕΤΕ στο 5%.
Μάλιστα, οι εκπρόσωποι των μικρομεσαίων εστιάζουν την κριτική τους στο νέο καθεστώς φορολόγησης βάσει τεκμηρίων που πλήττει τις επιχειρήσεις, οι οποίες δεν μπορούν να αντέξουν υψηλότερη αύξηση των κατώτατου μισθού. Υποστηρίζουν δε ότι οι χαμηλόμισθοι πρέπει να στηριχθούν από την κυβέρνηση με μέτρα κατά της ακρίβειας.
«Στον ΣΒΕ πιστεύουμε στην ανάγκη αύξησης του κατώτατου μισθού, η οποία να αναπληρώνει τις απώλειες των εισοδημάτων του 2023», επισημαίνει στο Insider η πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδος, Λουκία Σαράντη. «Βέβαια, αυτή η αύξηση είναι κρίσιμο να προσδιοριστεί με αντικειμενικά κριτήρια, όπως είναι ο πληθωρισμός και οι πραγματικές δυνατότητες της οικονομίας. Ταυτόχρονα, όμως, πρέπει να μπορεί να υποστηριχτεί στην πράξη από τις επιχειρήσεις, σε εναρμόνιση με τους κεντρικούς στόχους της αύξησης της παραγωγικότητας και της ενίσχυσης της εξωστρέφειάς μας. Και το κυριότερο, χωρίς να διακινδυνεύσουμε να γίνουμε μη ανταγωνιστικοί».
Η πρόταση του ΣΒΕ, σύμφωνα με την κα Σαράντη, είναι να συνδυαστεί η αύξηση με φορολογικές ελαφρύνσεις των δικαιούχων του κατώτατου μισθού, ώστε να μην εξανεμιστεί από τις αυξήσεις σε είδη πρώτης ανάγκης και ενέργεια.
Πάντως, ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας χθες στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του STAR, εκτίμησε ότι ο κατώτατος μισθός θα είναι σίγουρα πάνω από τα 800 ευρώ.
Tο επικρατέστερο σενάριο αυτή τη στιγμή για το τελικό ποσοστό της αύξησης του κατώτατου μισθού που θα ανακοινωθεί στις 22 Μαρτίου και θα ισχύσει από την 1η Απριλίου «κλειδώνει» μεταξύ 6% και 6,5%, ώστε το μεικτό ποσό να αυξηθεί στα 827 ευρώ με 830 ευρώ και το καθαρό ποσό να αγγίξει τα 707 ευρώ (από 667 ευρώ σήμερα).
Η πρόταση των ΓΣΕΒΕΕ και ΓΣΕΕ
Η αύξηση του κατώτατου μισθού δεν θα πρέπει να υπολείπεται του πληθωρισμού του 2023, σύμφωνα με όσα αναφέρει στο υπόμνημά της η ΓΣΕΒΕΕ. Οι εκπρόσωποι των επαγγελματιών και βιοτεχνών φοβούνται πως μια σημαντική -πέραν του ύψους του πληθωρισμού- αύξηση του κατώτατου μισθού θα πλήξει στις μικρές και μικρομεσαίες επιχειρήσεις που προσπαθούν να επιβιώσουν σε ένα περιβάλλον δύσκολο.
Υποστηρίζουν μάλιστα πως η αύξηση θα πρέπει να συνοδευτεί με ενισχυτικά μέτρα κυρίως προς τις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις. Τέτοια μέτρα ενδεικτικά θα μπορούσαν να είναι η πλήρης και χωρίς προϋποθέσεις κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, η καθιέρωση ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού και μια νέα γενναία ρύθμιση οφειλών προς το Δημόσιο. Επιπλέον, θα πρέπει να επανεξεταστεί ο νέος τεκμαρτός τρόπος φορολόγησης των ατομικών επιχειρήσεων, καθώς εκτός από την συνταγματικότητα του για την οποία ελέγχεται, η σύνδεση του με το ύψος του κατώτατου μισθού δημιουργεί έναν μόνιμο ανασχετικό παράγοντα για περαιτέρω μισθολογικές αυξήσεις.
«Θεωρούμε ότι ο πληθωρισμός θα πρέπει να είναι και το 2024 ο προσδιοριστικός παράγοντας για την αύξηση του κατώτατου μισθού. Κυρίως ως μέτρο καταπολέμησης της φτώχειας των χαμηλόμισθων εργαζομένων των οποίων το εισόδημα αναλώνεται σε ομάδες αγαθών που παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών» υποστηρίζει η Συνομοσπονδία.
Άμεση αύξηση του κατώτατου μισθού στα 908 ευρώ μηνιαίως και επαναφορά του καθορισμού του στον θεσμό της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, είναι η πρόταση του ΙΝΕ ΓΣΕΕ στο πλαίσιο της διαβούλευσης για το ύψος της φετινής αύξησής του.
«Το 2023 ο μεικτός διάμεσος μισθός πλήρους απασχόλησης εκτιμάται στα 1.443 ευρώ μηνιαίως, με το 60% του διάμεσου μισθού, που είναι το κατώφλι της σχετικής φτώχειας, να ανέρχεται στα 866 ευρώ. Επιπλέον, λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας το 2023 και τον εκτιμώμενο πληθωρισμό για το 2024, ο κατώτατος μισθός θα πρέπει να ανέλθει στα 908 ευρώ, ώστε να υπάρξει ουσιαστική προστασία των μισθωτών που αμείβονται με τον κατώτατο μισθό από την ακρίβεια, να απεγκλωβιστούν από την παγίδα της σχετικής φτώχειας και να μη μεταβληθεί η θέση τους στη διανομή του εισοδήματος» επισημαίνει το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ.
Όπως αναφέρει το Ινστιτούτο, η πρόταση για αύξηση της τάξης των 128 ευρώ το μήνα στις βασικές αποδοχές, δικαιολογείται από τον υψηλό πληθωρισμό και τη μακροχρόνια και σωρευτική απώλεια αγοραστικής δύναμης «βάσει του μείζονος στόχου των συνδικάτων, που είναι η διασφάλιση συνθηκών στις οποίες κανένας εργαζόμενος που αμείβεται με τον κατώτατο μισθό να μη βρίσκεται κάτω από το κατώφλι της φτώχειας και να έχει ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο ο ίδιος και η οικογένειά του».
«Η αναγκαιότητα για σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού αιτιολογείται και από τις ιδιαίτερα χαμηλές επιδόσεις που καταγράφει η Ελλάδα σε μια σειρά δείκτες οι οποίοι αποτυπώνουν το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων και των φτωχότερων εισοδηματικά νοικοκυριών. Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2022 η χώρα εμφάνιζε το πέμπτο υψηλότερο ποσοστό εργαζομένων σε κίνδυνο φτώχειας μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, με την κατάταξή της μάλιστα να επιδεινώνεται συγκριτικά με το 2019». Παράλληλα η ΓΣΕΕ ζητά από την κυβέρνηση:
- Αποκατάσταση των προστατευτικών ρυθμίσεων του ατομικού και του συλλογικού εργατικού δικαίου (καθολικότητα ισχύος των όρων των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, πλήρης μετενέργειά τους, αρχή της εύνοιας στη «συρροή» τους και επέκταση της ισχύος τους).
- Άρση θεσμικών και νομοθετικών εμποδίων για την αύξηση της κάλυψης των εργαζομένων από συλλογικές συμβάσεις εργασίας (άνω του 80% των μισθωτών).
- Ενίσχυση της Επιθεώρησης Εργασίας για αποτελεσματική αντιμετώπιση της εργοδοτικής παραβατικότητας.
- Ρύθμιση και έλεγχος των ευέλικτων και των άτυπων μορφών εργασίας για την προστασία των κατώτατων ορίων αμοιβής και των συνθηκών εργασίας.
