Ένα «παράδοξο» φαινόμενο εκτυλίσσεται στην αγορά εργασίας της Ελλάδας, καθώς η αναπάντεχη αύξηση της ανεργίας το α' τρίμηνο του 2024 συνδυάστηκε με τη θετική εξέλιξη της μείωσης του μη ενεργού πληθυσμού.
Την ίδια στιγμή εργοδότες από όλους σχεδόν τους κλάδους της οικονομίας διαμαρτύρονται πως δεν βρίσκουν εργαζόμενους, ενώ ο αντιπρόεδρος του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος, κάνει λόγο για 90.000 κενές θέσεις εργασίας στη Βιομηχανία και ειδικά σε τεχνικές ειδικότητες.
Τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δείχνουν αύξηση της ανεργίας στο 12,1% το α΄ τρίμηνο του 2024, όταν το τελευταίο τρίμηνο του 2023 είχε «κλείσει» στο 10,5%. Παράλληλα, ο αριθμός των κενών θέσεων εργασίας στο α' τρίμηνο διαμορφώθηκε στις 70.826, έναντι 32.850 κενών θέσεων εργασίας στο α' τρίμηνο του 2023, αυξημένος κατά 115,6%.
Ο αριθμός των ανέργων ανήλθε σε 574.130 άτομα, αυξημένος κατά 17,5% σε σχέση με το τελευταίο τρίμηνο του 2023 και κατά 4,3% σε σχέση με το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023. Κάτι που δεν δικαιολογείται από την πορεία της απασχόλησης, ούτε και από την υποχώρηση κατά 2,5% του δείκτη των ατόμων που βρίσκονται εκτός εργατικού δυναμικού (περιορίστηκε στα 4.278.162 άτομα).
Ο «σκληρός πυρήνας» της ανεργίας δείχνει να επιμένει, καθιστώντας όλο και δυσκολότερη την αποκλιμάκωσή του σε μονοψήφιο νούμερο. Το ζήτημα αυτό αποτελεί κομβικό σημείο για την εθνική οικονομία αλλά κυρίως για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα και ειδικά αυτούς που «χτίζουν» την πρώτη τους τριετία από τον Ιανουάριο του 2024.
Σύμφωνα με το νόμο, αν το ποσοστό της ανεργίας υπερβεί το 10% την 1/1/2027 και μέχρι να διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10%, αναστέλλεται εκ νέου το «ξεπάγωμα» των τριετιών. Μάλιστα, η διάταξη θα επανενεργοποιείται όταν ο μέσος όρος του εθνικού ποσοστού ανεργίας των τελευταίων τεσσάρων τριμήνων, όπως αυτός θα αποτυπώνεται στην έρευνα εργατικού δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ πέσει κάτω του 10%.
Στην περίπτωση λοιπόν που η ανεργία επιμείνει σε διψήφιο νούμερο, οι εργαζόμενοι που προσελήφθησαν μετά τον Φεβρουάριο του 2012, δεν θα πάρουν τις αυξήσεις τους λόγω μισθολογικής ωρίμανσης τον Ιανουάριο του 2027.
ΙΟΒΕ: Οι μειώσεις κατά τα επόμενα έτη θα είναι αναπόφευκτα βραδύτερες
Οριακά πάνω από το όριο του 10% και πλησίον της περιοχής του 10,3% αναμένεται να διαμορφωθεί το ποσοστό της ανεργίας για το 2024, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ, όπως καταγράφονται στην Τριμηνιαία Έκθεση για την ελληνική οικονομία.
Σύμφωνα με το Ίδρυμα, τα περιθώρια περαιτέρω μείωσης της ανεργίας στενεύουν, ενώ πρόκληση αποτελεί η μείωση της διαρθρωτικής ανεργίας και η αύξηση της συμμετοχής στην εργασία.
«Καθώς η χώρα προσεγγίζει μονοψήφιο ποσοστό ανεργίας, οποιεσδήποτε μειώσεις κατά τα επόμενα τρίμηνα ή έτη θα είναι αναπόφευκτα βραδύτερες. Παράλληλα με τη μείωση της κυκλικής ανεργίας, προτεραιότητα τίθεται στην αντιμετώπιση της εναπομένουσας διαρθρωτικής ανεργίας και της ανεργίας τριβής.
Σε αυτή την κατεύθυνση, σημαντικά κρίνονται τα ζητήματα της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων στην ελληνική αγορά εργασίας αλλά και η ανάγκη παροχής επαρκούς και ποιοτικής κατάρτισης, τόσο σε αρχική όσο και σε συνεχιζόμενη βάση» επισημαίνεται χαρακτηριστικά» επισημαίνει χαρακτηριστικά το Ίδρυμα.
Ο δημογραφικός επιταχυντής
Στις νέες δημογραφικές προβολές της Eurostat (Europop 2023) αποτυπώθηκαν οι δυσμενέστερες πληθυσμιακές προοπτικές για τη χώρα μας. Σύμφωνα με αυτές, προβλέπεται ότι ο πληθυσμός της Ελλάδας θα μειωθεί από 10,435 εκατ. κατοίκους το 2022, σε 7,8 εκατ. κατοίκους το 2070 (μείωση 31%).
Υπενθυμίζεται πως στην προηγούμενη δημογραφική προβολή του 2019, η πληθυσμιακή μείωση αφορούσε ένα ποσοστό της τάξης του 20%. Αντίστοιχα ο δείκτης εξάρτησης των ηλικιωμένων θα αυξηθεί από 36% το 2023, σε 61% μέχρι το 2070.
Ένας στους τέσσερις Έλληνες θα αναγκαστεί να δουλεύει και μετά τη σύνταξη, καθώς το ποσοστό απασχόλησης των εργαζομένων ηλικίας 65-74 ετών εκτιμάται ότι θα αυξηθεί από 8,6% το 2022, σε 23,3% το 2070, σύμφωνα με την Έκθεση Ageing Report 2024.
Αύξηση της συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό προβλέπεται:
- για τους εργαζόμενους ηλικίας 55-64 ετών (από 57,4% το 2022, σε 78,2% το 2070)
- για τους εργαζόμενους ηλικίας 65-74 ετών (από 9,3% το 2022, σε 24,3% το 2070).
