Κυβερνητικός στρατηγικός σχεδιασμός, διαχείριση κρίσεων, παρακολούθηση της ποιότητας των υπαρχόντων υπηρεσιών προς τους πολίτες αλλά και σχεδιασμός νέων καθώς και υποστήριξη της λήψης αποφάσεων. Οι παραπάνω είναι μερικοί από τους τομείς της κρατικής μηχανής οι οποίοι θα υποστηριχθούν δυνητικά από τον Κόμβο Διαχείρισης & Ανάλυσης Πολυδιάστατων Δεδομένων Μεγάλου Όγκου, αγγλιστί Big Data, ένα έργο που περιλαμβάνεται στο Ταμείο Ανάκαμψης και πλέον μπαίνει σε τροχιά υλοποίησης.
Ειδικότερα, όπως προκύπτει από τον Ηλεκτρονικό Διαγωνισμό ύψους 22,4 εκατ. ευρώ (συμπεριλαμβανομένου ΦΠΑ και δικαιώματος προαίρεσης) τον οποίο διακήρυξε πρόσφατα η Κοινωνία της Πληροφορίας, το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης προτίθεται να προμηθευτεί κατά προτεραιότητα και συνολικά για τους φορείς του δημοσίου τομέα, υπηρεσίες για την υλοποίηση Κεντρικού Κόμβου Διαχείρισης και Ανάλυσης πολυδιάστατων Δεδομένων. Ο κόμβος αυτός ο οποίος θα υπάγεται στην Γενική Γραμματεία Ψηφιακής Διακυβέρνησης & Απλούστευσης Διαδικασιών, θα συγκεντρώνει και θα ομογενοποιεί πληροφορία από το σύνολο των σχετικών συστημάτων της ευρύτερης Δημόσιας Διοίκησης και θα παράγει δείκτες απόδοσης, με ιεραρχική δομή, για την παρακολούθηση της αποδοτικότητας της διακυβέρνησης με μετρήσιμο τρόπο.
Στόχος του έργου μάλιστα, το οποίο θα υλοποιηθεί με συμφωνία πλαίσιο, είναι η πληροφορία να προέρχεται τόσο προς Κυβερνητικούς χρήστες (Κεντρική Κυβέρνηση, Δημόσιες Υπηρεσίες, κλπ.) όσο και προς εξωτερικούς χρήστες (π.χ. πολίτες, ανεξάρτητες αρχές, θεσμοί, κλπ.), ώστε να μπορεί να διευκολυνθεί η λήψη αποφάσεων στους διάφορους φορείς αλλά και η διαφάνεια.
Τι περιλαμβάνει το έργο
Αναλυτικότερα, το προς υλοποίηση έργο προβλέπει την
- Υλοποίηση της κεντρικής υποδομής του Κόμβου του Κεντρικού Κόμβου Διαχείρισης και Ανάλυσης πολυδιάστατων Δεδομένων η οποία περιλαμβάνει :
- τον καθορισμό και επικύρωση του πλαισίου Διακυβέρνησης Πληροφορίας, του απαραίτητου λεξικού δεδομένων και των Βασικών Δεικτών Απόδοσης.
- τον σχεδιασμό βέλτιστης αρχιτεκτονικής και καθορισμός σημείων διασύνδεσης (Integration) με τις πηγές δεδομένων
- και την παραμετροποίηση & υλοποίηση κεντρικής Αποθήκης Δεδομένων
- Υλοποίηση διασυνδέσεων με τα πηγαία Πληροφοριακά Συστήματα (BackOffice)
- αλλά και την υλοποίηση αναφορών και αναλύσεων δεδομένων (ΒΙ & Analytics) καθώς και την παροχή υπηρεσιών υποστήριξης για 3 έτη.
Οι 4 πυλώνες που θα αξιοποιηθούν τα Βig Data
Οι αναφορές και οι αναλύσεις που θα παρέχονται από τον Κεντρικό Κόμβο Διαχείρισης και Ανάλυσης Πολυδιάστατων Δεδομένων Μεγάλου Όγκου θα κατηγοριοποιούνται στους παρακάτω βασικούς πυλώνες:
- Οικονομία & Ανάπτυξη
- Κοινωνικές Δομές & Υπηρεσίες
- Περιβάλλον & Υποδομές
- Ψηφιακός μετασχηματισμός & κοινή γνώμη
Στην περίπτωση του πρώτου πυλώνα, θα παρακολουθείται το οικονομικό αποτύπωμα της διακυβέρνησης, θα συνοψίζεται το αποτέλεσμα όλων των δράσεων δημόσιου κι ιδιωτικού τομέα και βάσει των παραπάνω θα πραγματοποιείται ο στρατηγικός σχεδιασμός. Την ίδια στιγμή βέβαια, η πληροφόρηση αυτή θα κοινοποιείται και σε εξωτερικούς φορείς και θεσμούς, αυξάνοντας άμεσα την αξιοπιστία της χώρας.
Στην περίπτωση των Κοινωνικών Δομών και Υπηρεσιών, μέσω των Big Data θα παρακολουθείται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τους Πολίτες και οι πιθανές ελλείψεις, καθώς και οι καθυστερήσεις και οι αδυναμίες του συστήματος ώστε να σχεδιαστούν νέες καινοτόμες υπηρεσίες προς εξυπηρέτηση των πολιτών. Κατά συνέπεια ο Κόμβος αναμένεται να συμβάλλει στον βασικό στόχο της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Διακυβέρνησης και Απλούστευσης Διαδικασιών που είναι η βελτίωση και αναβάθμιση των δομών και υπηρεσιών του Ελληνικού Δημοσίου.
Τέλος στην περίπτωση του περιβάλλοντος και των υποδομών, τα Big Data αναμένεται να συμβάλλουν στην πράσινη μετάβαση της χώρας, μέσω της αποτύπωσης των περιβαλλοντικών δεικτών και της ανάλυσης των υπό κατασκευή υποδομών, ώστε να υπάρξει έγκαιρη ανακατεύθυνση όπου αυτό απαιτείται, ενώ στην περίπτωση του ψηφιακού μετασχηματισμού και της κοινής γνώμης θα καταγράφεται ο βαθμός χρήσης των ψηφιακών υπηρεσιών ώστε να αναδειχθούν βέλτιστες πρακτικές και σημεία που χρήζουν βελτιωτικές παρεμβάσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι οι παραπάνω πυλώνες είναι ενδεικτικοί και θα οριστικοποιηθούν από τον Κύριο του έργου σε συνεργασία με τον ανάδοχο με βάση τις πλέον πρόσφατες ανάγκες για αναφορές και αναλύσεις.
Τα Data που θα συλλέγονται
Όσο για τα πρωτογενή δεδομένα που θα αναλύονται μέσω του Κόμβου, θα συλλέγονται μέσω των
- συστημάτων που υποστηρίζουν εσωτερικές διαδικασίες όπως το Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Δημοσιονομικής Πολιτικής του ΓΛΚ (Gov ERP), το Σύστημα Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού (ΣΔΑΔ), το Σύστημα Μισθοδοσίας (Ενιαία Αρχή Πληρωμών), το Σύστημα Διαύγεια, το Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημόσιων Συμβάσεων (Ε-procurement), το Σύστημα Ηλεκτρονικής Διαχείρισης Εγγράφων (SIDE), κλπ..
- συστημάτων υποστήριξης πολιτών όπως το Κυβερνητικό Σύστημα Εξυπηρέτησης Πελατών (CRM), το Σύστημα Ηλεκτρονικής Συνταγογράφησης (e-prescription), τις πληροφορίες Στατιστικής Υπηρεσίας, το Εθνικό Μητρώο, το Εθνικό Κτηματολόγιο, το Σύστημα Φορολογικής Διοίκησης (TAXISnet), κλπ..
- αλλά και μέσω επιλεγμένων ιστοτόπων και μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπου πραγματοποιείται δημόσιος διάλογος, σχετικά με τις δράσεις και τις μεταρρυθμίσεις του πλαισίου «Ελλάδα 2.0».
Η πληροφορία από όλα τα ανωτέρω συστήματα, ή / και από ενδιάμεσες αποθήκες δεδομένων που τυχόν διαθέτουν εμπλουτισμένη σχετική πληροφορία, θα βρίσκεται στον κεντρικό κόμβο που θα υλοποιηθεί στο πλαίσιο του παρόντος έργου δηλαδή σε ένα κεντρικό σημείο, ενοποιημένη σε ένα κοινό και ενιαίο μοντέλο, και ομαδοποιημένη ανά τομέα εφαρμογής, ώστε να μπορεί να υποστηρίζει τη δημιουργία αναφορών και αναλύσεων κατά μήκος των προαναφερθέντων πυλώνων.
Σημαντική προτεραιότητα για το προς υλοποίηση σύστημα αποτελεί ωστόσο και η διασφάλιση της ιδιωτικότητας και η προστασία προσωπικών και ευαίσθητων δεδομένων, όπως δεδομένα δημοτολογίου-ληξιαρχείου, οικονομικά δεδομένα, ιατρικά αρχεία, περιουσιακά δεδομένα (ακίνητα-οχήματα), κ.α. Για το λόγο αυτό, όπως διευκρινίζεται στην διακήρυξη, οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να προβλέψουν και να αναλύσουν στην τεχνική τους προσφορά όλους τους μηχανισμούς και τις πολιτικές για την ενσωμάτωση των αρχών της σχετικής νομοθεσίας (GDPR), από τη φάση του σχεδιασμού (Personal Data Protection by design and by default), ενδεικτικά καλύπτοντας τον καθορισμό των usescases και τη διαχείριση της συγκατάθεσης των πολιτών για την χρήση των δεδομένων τους, την ανωνυμοποίηση της πληροφορίας, την παρακολούθηση της ασφάλειας του συστήματος και την αναγνώριση/αναφορά πιθανών κινδύνων (data breaches), κ.α.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τη συνολική επιχειρησιακή και λειτουργική ευθύνη για τον Κεντρικό Κόμβο Διαχείρισης και Ανάλυσης πολυδιάστατων Δεδομένων θα έχει το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης μέσω της Γενικής Γραμματείας Ψηφιακής Διακυβέρνησης & Απλούστευσης Διαδικασιών και στόχος είναι η αρχική λειτουργία του κόμβου το συντομότερο δυνατό και η διασύνδεσή του με το σύνολο των πηγαίων Πληροφοριακών συστημάτων σταδιακά σε βάθος τριών ετών.
