Ο κίνδυνος ενός ατόμου που βιώνει μοναξιά να αντιμετωπίζει προβλήματα ψυχικής υγείας είναι μεγαλύτερος από ό,τι για τους ανθρώπους που δεν είναι μόνοι, σύμφωνα με νέα μελέτη.
Οι ερευνητές εξέτασαν εάν οι άνθρωποι που βιώνουν μοναξιά είναι πιο επιρρεπείς σε προβλήματα όπως η κατάθλιψη και η ψύχωση και με βάση τη χρήση φαρμάκων, η συσχέτιση είναι σαφής.
«Βρήκαμε μια συσχέτιση μεταξύ της μοναξιάς και πολλών προβλημάτων ψυχικής υγείας», λέει ο αναπληρωτής καθηγητής στο Τμήμα Ψυχολογίας του NTNU, Rubén Rodríguez-Cano.
Τα αποτελέσματα δημοσιεύτηκαν στο BJPsych Open.
Τι έρχεται πρώτο;
Τα προβλήματα ψυχικής υγείας που εντοπίστηκαν από τη μελέτη είναι σοβαρά αλλά και ευρείας κλίμακας.
«Η έρευνά μας δείχνει ότι η μοναξιά αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ψύχωσης, διπολικών διαταραχών και σοβαρής κατάθλιψης», λέει ο Rodríguez-Cano.
Είναι όμως η μοναξιά που προκαλεί τα προβλήματα ψυχικής υγείας ή είναι τα προβλήματα ψυχικής υγείας που κάνουν τους ανθρώπους να αισθάνονται μοναξιά;
Σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί να είναι και τα δύο.
«Κατά την αξιολόγηση του τρόπου με τον οποίο αναπτύσσεται η μοναξιά από την εφηβεία έως την ενηλικίωση, διαπιστώσαμε ότι τα άτομα με ψυχωσικές και διπολικές διαταραχές είναι πιο πιθανό να βιώσουν αυξημένη μοναξιά μετά την εφηβεία.
Αν και δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε την αιτιότητα στη μελέτη μας, η συσχέτιση μεταξύ μοναξιάς και σοβαρής ψυχικής ασθένειας είναι ξεκάθαρη από μακροπρόθεσμη προοπτική», αναφέρει ο καθηγητής.
Πολλαπλοί συσχετισμοί
Η μοναξιά και η μοναχικότητα είναι δύο διαφορετικές έννοιες. Μερικοί άνθρωποι επιλέγουν να είναι μόνοι και τα καταφέρνουν μια χαρά χωρίς αυτό να έχει αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχική τους υγεία, αλλά η μοναξιά μπορεί πραγματικά να προκαλέσει δυσκολίες.
«Για παράδειγμα, τα άτομα που βρίσκονται στα πρώτα στάδια της ψυχικής ασθένειας κατά την εφηβεία τους μπορεί να αντιμετωπίσουν προβλήματα με τις κοινωνικές τους σχέσεις. Αυτό μπορεί να τους οδηγήσει να αισθάνονται πιο μόνοι και αυτό επιδεινώνει την ψυχοπαθολογία τους», τονίζει ο Rodríguez-Cano.
Επιπλέον, οι άνθρωποι που γενικά αισθάνονται μοναξιά μπορεί να εμφανίσουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και αυτό μπορεί να οδηγήσει σε μοναξιά, η οποία με τη σειρά της μπορεί να αυξήσει τις ψυχικές διαταραχές στην ενήλικη ζωή.
Οι ερευνητές μελέτησαν περίπου 2.600 άτομα που συμμετείχαν στη μακροχρόνια μελέτη Young στη Νορβηγία, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη από το 1992 και ακολουθεί χιλιάδες ανθρώπους που ήταν έφηβοι τη δεκαετία του 1990.
Οι ερευνητές μπορούν επομένως να δουν πώς τα πήγαν οι συμμετέχοντες για μεγάλο χρονικό διάστημα. Σε αυτή τη μελέτη, παρακολούθησαν τους συμμετέχοντες για περισσότερα από 20 χρόνια. Οι πληροφορίες που συγκέντρωσαν βασίστηκαν σε δεδομένα σχετικά με τη χρήση φαρμάκων από τη Νορβηγική βάση δεδομένων συνταγών.
«Περισσότερο από το 80% των συμμετεχόντων δεν έλαβαν φάρμακα ψυχικής υγείας κατά την περίοδο που ερευνήσαμε», αναφέρει ο καθηγητής.
Με άλλα λόγια, οι περισσότεροι άνθρωποι δεν παλεύουν με προβλήματα ψυχικής υγείας. Ωστόσο, το 12% έλαβε τουλάχιστον έναν τύπο ψυχοτρόπων φαρμάκων και το 7% έλαβε δύο ή περισσότερα. Συνολικά, αυτές οι ομάδες αποτελούνται από σχεδόν 500 άτομα.
«Ερευνητές, πολιτικοί και διάφοροι κοινωνικοί παράγοντες, τόσο σε προληπτικό όσο και σε κλινικό επίπεδο, θα πρέπει να παρακολουθούν τη μοναξιά κατά την εφηβεία. Πρέπει να δημιουργήσουμε ευκαιρίες στους νέους να αισθάνονται λιγότερο μόνοι, αποτρέποντας έτσι προβλήματα ψυχικής υγείας», δηλώνει ο Rodríguez-Cano.
