Συνεχή δυναμική ανάπτυξη, με ρεκόρ σε τουριστικές εισπράξεις και αφίξεις σηματοδότησε η χρονιά που μας πέρασε για τον ελληνικό τουρισμό. Οι ιδιαίτερα ισχυρές επιδόσεις μάλιστα, κατά του, εκτός θερινής περιόδου, διαστήματος, συγκεκριμένα την άνοιξη και το φθινόπωρο, αυξάνουν τις προσδοκίες για μια εξίσου καλή νέα χρονιά, εκτός κι αν επικρατήσουν «έκτακτες» συνθήκες.
Στα 20,6 δισ. τα έσοδα από τους τουρίστες
Σύμφωνα με τα τελευταία δεδομένα της Τράπεζας της Ελλάδος, έως τον Νοέμβριο του 2024, η Ελλάδα υποδέχθηκε 35 εκατομμύρια διεθνείς τουρίστες, σημειώνοντας αύξηση 9,7% σε σύγκριση με το 2023 και 28,7% σε σύγκριση με το 2022. Οι επισκέπτες αυτοί δαπάνησαν 20,2 δισ. ευρώ, εξαιρουμένου του τομέα της κρουαζιέρας, ξεπερνώντας για πρώτη φορά το όριο των 20 δισ. ευρώ. Αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση 3,8% σε σχέση με το 2023 και 18,5% σε σχέση με το 2022.
Σημαντική συνεισφορά στις προαναφερθείσες επιδόσεις είχε και η άνοιξη και το φθινόπωρο, περίοδοι που αποδείχτηκαν ιδιαίτερα δυνατές περίοδοι για τον τουρισμό.
Βάσει των δεδομένων που υπάρχουν δε, η GBR Consulting στο τελευταίο report της εκτιμά ότι μέχρι το τέλος του 2024, η Ελλάδα θα έχει φιλοξενήσει 36 εκατομμύρια διεθνείς ταξιδιώτες, με τις συνολικές δαπάνες – εξαιρουμένου και πάλι του τομέα της κρουαζιέρας – να φτάνουν τα 20,6 δισ. ευρώ.
- Δείτε επίσης: Ευρεία σύσκεψη για τη Σαντορίνη στο υπουργείο Τουρισμού
Η σημαντική συνεισφορά της κρουαζιέρας
Ο λογαριασμός αναμένεται να ενισχυθεί δε κατά 1,1 δισ. ευρώ, αν ληφθεί υπόψη και η συνεισφορά της κρουαζιέρας στα ταξιδιωτικά έσοδα. Σημειωτέον ότι η κρουαζιέρα το 2024 σημείωσε αύξηση 31% σε ετήσια βάση. Μόνο το μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας, ο Πειραιάς, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά δεδομένα, κατέγραψε 810 προσεγγίσεις κρουαζιερόπλοιων και 1,7 εκατ. επιβάτες κρουαζιέρας το 2024, εκ των οποίων 1 εκατομμύριο ήταν επιβάτες homeport.
Στα ύψη οι αεροπορικές αφίξεις
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, ο κύριος όγκος των επισκεπτών της χώρας έφτασε αεροπορικώς, με την προηγούμενη χρονιά να μετρά 29,2 εκατ. διεθνείς επιβάτες στα ελληνικά αεροδρόμια. Ο αριθμός σηματοδοτεί αύξηση της τάξης του 9,8% έναντι του 2023 και 23,9% έναντι του 2019. Το 38% των επιβατών αυτών διακινήθηκαν μέσω του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, το οποίο κατετάγη 8ο μεταξύ των αεροδρομίων της ΕΕ σε αριθμό εμπορικών πτήσεων, σύμφωνα με την Eurostat. (Στην πρώτη θέση βρέθηκε το αεροδρόμιο του Άμστερνταμ, ακολούθησε το Charles de Gaule του Παρισιού, το αεροδρόμιο της Φρανκφούρτης, της Μαδρίτης, της Βαρκελώνης, του Μονάχου και της Ρώμης.
Σε κάθε περίπτωση βέβαια, δεν ήταν όλοι διεθνείς επισκέπτες. Περίπου το 28% ήταν Έλληνες κάτοικοι, με τους μη μόνιμους επιβάτες να εκτιμώντας σε περίπου 8 εκατ. Ενδεικτικό της στροφής στα άκρα της σεζόν είναι και το γεγονός ότι οι διεθνείς επιβάτες που επισκέφτηκαν τη χώρα εκτός της θερινής περιόδου (Ιούνιος, Ιούλιος, Αύγουστος) σημείωσαν διψήφια αύξηση σε ετήσια βάση το 2024 έναντι του.
Όσο για τις επιδόσεις των λοιπών αεροδρομίων, τα 10 μεγαλύτερα ελληνικά αεροδρόμια συγκέντρωσαν το 94% της συνολικής διεθνούς κίνησης. Συγκεκριμένα, το 2024, η Αθήνα και η Ρόδος κατέγραψαν διψήφια αύξηση στις διεθνείς αφίξεις σε σύγκριση με το 2023, ενώ το Ηράκλειο και η Ζάκυνθος παρουσίασαν διψήφια αύξηση στις κίνηση εσωτερικού, η οποία περιλαμβάνει και διεθνείς ταξιδιώτες που μετεπιβιβάστηκαν από άλλα ελληνικά αεροδρόμια. Το μοναδικό αεροδρόμιο που σημείωσε μείωση των διεθνών αφίξεων -4% σε ετήσια βάση, 2024/23 – ήταν αυτό της Μυκόνου.
Δεν έφτασαν τα επίπεδα του 2019 οι οδικές αφίξεις
Μεγάλη επαναφορά σημειώθηκε το 2024 και στις οδικές αφίξεις, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 15% έως τον Νοέμβριο του 2024 σε σύγκριση με το 2023, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΙΝΣΕΤΕ. Παρά την άνοδο βέβαια, οι οδικές αφίξεις παρέμειναν 2,7% χαμηλότερες από τα επίπεδα του 2019.
Αξιοσημείωτο γεγονός είναι ότι, μετά από 13 χρόνια αναμονής, η Βουλγαρία και η Ρουμανία έγιναν πλήρη μέλη της Ζώνης Σένγκεν. Οι δύο χώρες εντάχθηκαν μερικώς στη Ζώνη Σένγκεν τον Μάρτιο του 2024, αλλά η ελεύθερη μετακίνηση περιορίστηκε σε όσους ταξιδεύουν αεροπορικώς ή δια θαλάσσης.
Πώς κινήθηκαν ξενοδοχεία πόλης και resort
Σε αυτό το πλαίσιο, ικανοποιητική ήταν και η απόδοση των ξενοδοχειακών μονάδων της χώρας, οι οποίες αριθμούν σχεδόν 8 εκατ. διανυκτερεύσεις και έσοδα ύψους 1,8 δισ. ευρώ από δωμάτια για τα ξενοδοχεία πόλης και τα θέρετρα. Σε επίπεδο διανυκτερεύσεων καταγράφηκε αύξηση κατά 0,6% το 2024 σε σύγκριση με το 2023, με τα έσοδα ωστόσο να αυξάνουν παραπάνω κατά 11,1%.
Ειδικά στις μεγάλες πόλεις η ανοδική πορεία του ξενοδοχειακού κλάδου στηρίχθηκε μεν από την άνοδο των πληροτήτων αλλά καθοριστικό ρόλο έπαιξε η αύξηση της τιμής των δωματίων. Συγκεκριμένα στην Αθήνα, η αύξηση του RevPAR (έσοδα ανά διαθέσιμο δωμάτιο) προήλθε κυρίως από υψηλότερες τιμές δωματίων και μια μέτρια άνοδο της πληρότητας. Στη Θεσσαλονίκη, το RevPAR αυξήθηκε κατά 9,0% (2024/23), κυρίως λόγω της αύξησης του ADR (μέσης ημερήσιας τιμής δωματίου). Άλλα ξενοδοχεία πόλης παρουσίασαν ελαφρά μείωση στην πληρότητα, με ήπια αύξηση του ADR, οδηγώντας σε αύξηση του RevPAR μόλις κατά 1,3%.
Όσο για τα resorts, κατέγραψαν αύξηση πληρότητας κατά 3,4% (2024/23), ενώ τα συνολικά ημερήσια έσοδα ανά κατειλημμένο δωμάτιο (POR) αυξήθηκαν κατά 12%. Αποτέλεσμα ήταν τα συνολικά έσοδα να αυξηθούν κατά 10,6% σε σύγκριση με το 2023.
Τα προαναφερθέντα δεδομένα αλλά και τα στοιχεία από τις προκρατήσεις δείχνουν ότι η δυναμική της χώρας δεν έχει καμφθεί, τουλάχιστον προ μετασεισμικής δραστηριότητας της Σαντορίνης. Ακόμα και μετά βέβαια, σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου δεν υπάρχουν ακυρώσεις, καθώς είναι ακόμα νωρίς. Όπως επισημαίνουν ωστόσο φορείς του κλάδου, αν η κατάσταση αποκλικαμωθεί το επόμενο διάστημα, η όποια επίδραση θα φανεί αργότερα, καθώς αυτή την περίοδο όσοι ήταν να κλείσουν τις διακοπές τους για Ελλάδα, είναι πιθανό να επιλέξουν έναν άλλο προορισμό.