Στο «φαρμακείο» της φύσης έχουν στραφεί ομάδες ερευνητών αναζητώντας θεραπείες κατά της Covid-19.
Τον τελευταίο ενάμισι χρόνο, η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα έχει αποδυθεί σε μία «τιτάνια» προσπάθεια, προκειμένου να ανακαλύψει φάρμακα κατά της λοίμωξης που προκαλείται από το νέο κορονοϊό (Covid-19). Στο πλαίσιο αυτό, προϊόντα της φύσης τίθενται στο «μικροσκόπιο» των ερευνητών, δίνοντας ελπιδοφόρα μηνύματα.
Στο θέμα αναφέρθηκε η καθηγήτρια Φαρμακευτικής Χημείας στο ΑΠΘ, Δήμητρα Χατζηπαύλου-Λίτινα, κατά τη διάρκεια του 3ου Φαρμακευτικού Συνεδρίου Αν. Μακεδονίας-Θράκης.
«Οι φυσικές ενώσεις προκαλούν πάντα την προσοχή των ερευνητών, για το πολύ ευρύ φάσμα ελκυστικών βιολογικών δραστηριοτήτων, που μπορούν να αξιοποιηθούν για την πρόληψη ή την αντιμετώπιση προβλημάτων που σχετίζονται με την υγεία», ανέφερε η καθηγήτρια κατά την παρέμβασή της.
Την τελευταία δεκαετία φυσικά προϊόντα ελέγχονται στο εργαστήριο ως πιθανοί υποψήφιοι, με καλή αναφερόμενη αποτελεσματικότητα έναντι του SARS-CoV, του κορονοϊού που προκάλεσε επιδημίες το 2003 και ανήκει στην ίδια «οικογένεια» με τον SARS-CoV-2, ο οποίος ευθύνεται για την τρέχουσα πανδημία.
Πρόσφατα 496 φαινολικοί μεταβολίτες (πολυφαινόλες) υποβλήθηκσν σε εικονικό έλεγχο με τη βοήθεια υπολογιστή κατά της κύριας πρωτεάσης του SARS-CoV (Mpro), η οποία αποτελεί ελκυστικό στόχο για τη θεραπεία.
Μόνο τρεις από αυτές τις ουσίες (ακετυλογλοπετουνιδίνη, ισοξανθουμόλη και ελλαγικό οξύ), που είναι ευρέως διαθέσιμες σε πολλά βρώσιμα φρούτα, προτείνονται ως πιθανοί υποψήφιοι φαρμάκων-οδηγοί ενώσεις για την αντιμετώπιση της ασθένειας.
«Μέσω ενός συγκεκριμένου μηχανισμού εμποδίζουν την είσοδο και αναπαραγωγή του ιού στον οργανισμό και δυνητικά μπορούν να αποτελέσουν οδηγούς-ενώσεις για τη σύνθεση νέων φαρμάκων κατά της Covid-19», αναφέρει στο Insider η κ. Χατζηπαύλου – Λύτινα. «Ωστόσο, προς το παρόν βρίσκονται στο στάδιο της έρευνας και η διαδικασία θα είναι μακροχρόνια», προσθέτει.
Ενίσχυση ανοσοποιητικού με πρόπολη
Η πρόπολη, ένα ρητινώδες υλικό που παράγεται από τις μέλισσες, έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως από καιρό στην παραδοσιακή βοτανική Ιατρική ως βοήθημα υγείας και ενισχυτής του ανοσοποιητικού συστήματος. Η πανδημία COVID-19 έχει ανανεώσει το ενδιαφέρον για τα προϊόντα της παγκοσμίως.
Όπως αναφέρει η καθηγήτρια, διάφορες πτυχές του μηχανισμού μόλυνσης από SARS-CoV-2 είναι πιθανοί στόχοι για ενώσεις πρόπολης. Η είσοδος του ιού στα κύτταρα ξενιστές χαρακτηρίζεται από την αλληλεπίδραση με την πρωτεϊνική ιική ακίδα. Η πρόπολη μέσω μίας αλυσίδας επιδράσεων μειώνει τον κίνδυνο του λεγόμενου «συνδρόμου καταιγίδας κυτοκινών», που αποτελεί σημαντικό παράγοντα θνησιμότητας στην προχωρημένη νόσο COVID- 19.
Η δράση της πρόπολης βασίζεται επίσης στις πολυφαινόλες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να ενισχύσει το ανοσολογικό προφίλ του οργανισμού και να δράσει ως αντιφλεγμονώδες. Επειδή η εκδήλωση της Covid σχετίζεται με το ανοσοποιητικό σύστημα και τη διαδικασία της φλεγμονής μπορεί να βοηθήσει σημαντικά.
«Η χρήση της μπορεί να ενισχύσει το ανοσοποιητικό έτσι ώστε όταν εκτεθεί κανείς στον ιό να είναι πιο ανθεκτικός, ενώ όταν περνάει την οξεία φάση της λοίμωξης μπορεί να βοηθήσει συμπληρωματικά», δηλώνει χαρακτηριστικά κ. Χατζηπαύλου Λίτινα.
Εντούτοις, διευκρινίζει ότι, όπως όλα τα φυσικά προϊόντα, δεν είναι τυποποιημένο, δηλαδή δεν περιέχει την ίδια περιεκτικότητα σε δραστικά συστατικά.
«Θα πρέπει να σταθεροποιηθεί η περιεκτικότητα στα δραστικά συστατικά της, έτσι ώστε το προϊόν να είναι σταθερής ποιότητας. Αυτό διαπιστώνεται αφού οι παραγωγοί υποβάλλουν το προϊόν τους για έλεγχο σε κάποιο πιστοποιημένο εργαστήριο.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η πρόπολη είναι ασφαλής, με εξαίρεση τα άτομα με υπεραιυαισθησία στα συστατικά της. Θα μπορούσε να είναι συμπληρωματική θεραπεία για στήριξη και ενδυνάμωση του οργανισμού», αναφέρει η καθηγήτρια.
Ιδιαίτερα δραστικό φαίνεται ότι είναι ένα είδος πρόπολης από τη Βραζιλία, όπου διεξάγεται και σχετική μελέτη. Ωστόσο, επειδή η εργασία βρίσκεται σε εξέλιξη, επί του παρόντος δεν υπάρχουν σαφή δεδομένα.