Η 1η Διάσκεψη των 125 φορέων από όλη σχεδόν την Ελλάδα, που υποστηρίζουν το Ψήφισμα της Παγκόσμιας Συνέλευσης Υγείας (WHA73.2/11.4, 03/08/2020), με το οποίο αυτή υιοθετεί την Παγκόσμια Στρατηγική του Π.Ο.Υ. για την επιτάχυνση της εξάλειψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, καθώς και τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Σχεδίου κατά του Καρκίνου, διενεργήθηκε το πλαίσιο του πρόσφατου διαδικτυακού 9ου Πανελληνίου HPV Συνεδρίου.
Παράλληλα, όλα τα μέρη συνυπογράφουν Αίτημα προς την Ελληνική Πολιτεία, όπως προβεί στις επιβεβλημένες ενέργειες και ρυθμίσεις για να εφαρμοσθεί η Παγκόσμια και Ευρωπαϊκή Στρατηγική με σκοπό την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στο κατά το δυνατόν συντομότερο χρονικό διάστημα και στην Ελλάδα.
Τα μέλη της Συντονιστικής Επιτροπής των 125 Φορέων κκ. Θ. Αγοραστός, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Αντιμετώπισης του Ιού των Θηλωμάτων (HPV), Α. Κωνσταντόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας, Ι. Κυριόπουλος, Πρόεδρος της Ελληνικής Επιστημονικής Εταιρείας Οικονομίας και Πολιτικής της Υγείας, Ι. Μπουκοβίνας, Πρόεδρος της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας και Κ. Σταματόπουλος, Υπεύθυνος του Εθνικού Δικτύου Ιατρικής της Ακριβείας στην Ογκολογία, δήλωσαν σχετικά με την πρωτοβουλία: «Απευθύνουμε Αίτημα προς την Ελληνική Πολιτεία, στο πλαίσιο αφύπνισης σχετικά με ένα τόσο σημαντικό ζήτημα δημόσιας υγείας, να εναρμονιστεί η χώρα μας με την παγκόσμια στρατηγική εξάλειψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και να ευαισθητοποιηθεί το ευρύ κοινό σχετικά με τις δυνατότητες πρόληψης και αντιμετώπισης των HPV-σχετιζόμενων καρκίνων. Αυτή τη στιγμή, έχουμε στα χέρια μας δύο πολύτιμα όπλα πρόληψης, το HPV εμβόλιο, που μπορεί να αποτρέψει τον καρκίνο του τραχήλου της μήτρας και το HPV testing για τον προσυμπτωματικό έλεγχο, που αποτελεί σημαντικό σύμμαχο στην προσπάθεια για την εξάλειψη της νόσου αυτής».
Θεμιστοκλέους: Το μόνο αποτελεσματικό όπλο είναι ο εμβολιασμός
Προς την πρωτοβουλία των Φορέων εξέφρασαν την υποστήριξή τους μεγάλος αριθμός πολιτικών προσώπων, τόσο από την κυβέρνηση όσο και από όλα σχεδόν τα κόμματα.
Ο Γ.Γ. Πρωτοβάθμιας Φροντίδας, κ. Μάριος Θεμιστοκλέους που απηύθυνε σχετικό χαιρετισμό στη διάσκεψη ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο εμβολιασμός είναι το μόνο αποτελεσματικό όπλο που διαθέτουμε αυτήν τη στιγμή για την αντιμετώπιση του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Ωστόσο, η χώρα μας ακόμα έχει να κάνει βήματα για να εναρμονιστεί με τις πρόσφατες ρυθμίσεις του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κυρίως όσον αφορά στη στοχοποιημένη αύξηση της εμβολιαστικής κάλυψης σε νέες και νέους της χώρας μας, αλλά και στην ενίσχυση των ενημερωτικών εκστρατειών για την ευαισθητοποίηση των παιδιών και των οικογενειών τους ως προς τα οφέλη του εμβολίου HPV.
Προς αυτήν την κατεύθυνση, η πρωτοβουλία της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Αντιμετώπισης του Ιού των Θηλωμάτων, να συγκεντρώσει σε μια Επιτροπή 125 Επιστημονικούς και Κοινωνικούς φορείς από όλη την Ελλάδα, αποτελεί μια κίνηση αποφασιστική και αξιέπαινη. Ως εκ τούτου, σας διαβεβαιώνω ότι θα μας βρείτε αρωγούς στην προσπάθειά σας και θα κάνουμε ό,τι είναι εφικτό προκειμένου να επικοινωνηθεί η ανάγκη πρόληψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μέσω του εμβολιασμού και του προσυμπτωματικού ελέγχου αλλά και να βελτιωθεί και το εύρος χρήσης του εμβολίου».
Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα, στην προηγμένη Ευρώπη τρεις νέες γυναίκες χάνουν τη ζωή τους κάθε ώρα από καρκίνο τραχήλου μήτρας, μία νόσο που είναι δυνατό να προληφθεί σχεδόν 100%!
Η θέση του ΠΟΥ και της ΕΕ
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) ανακοίνωσε το 2020 ότι ο καρκίνος τραχήλου μήτρας θα έχει εξαλειφθεί ως παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας όταν όλες οι χώρες καταφέρουν να έχουν <4 περιστατικά/100.000 γυναίκες/έτος, κάτι που είναι εφικτό εντός του αιώνα εάν, μέσω μιας Παγκόσμιας Στρατηγικής, επιτευχθούν μέχρι το 2030 οι εξής στόχοι:
• 90% των κοριτσιών <15 ετών να εμβολιαστούν πλήρως κατά του ιού των ανθρωπίνων θηλωμάτων (HPV)
• 70% των γυναικών να εξετασθούν προληπτικά με ένα τεστ υψηλής ακρίβειας (HPV test) σε ηλικία 35 ετών και ξανά σε ηλικία 45 ετών
• 90% των γυναικών με (προ)καρκίνο τραχήλου μήτρας να τύχουν ενδεδειγμένης θεραπείας και υποστηρικτικής φροντίδας.
Παράλληλα, τον Φεβρουάριο του 2021 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Κατά του Καρκίνου, στο οποίο αναφέρονται ως κύριες προληπτικές δράσεις:
• ο HPV-εμβολιασμός του >90% των κοριτσιών και η αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού των αγοριών, καθώς και η επένδυση σε σχετικές υποδομές για να επιδιωχθεί η εξάλειψη των HPV-σχετιζόμενων καρκίνων
• η εφαρμογή Προγράμματος Προσυμπτωματικού Ελέγχου του Καρκίνου, με νέες ποιοτικά διασφαλισμένες κατευθυντήριες οδηγίες για τον καρκίνο τραχήλου μήτρας.
Όπως δήλωσε άλλωστε χαρακτηριστικά η Επίτροπος της Ε.Ε. αρμόδια για θέματα Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων, Στέλλα Κυριακίδου, “Μια ισχυρή Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας είναι μια Ένωση που προστατεύει τους πολίτες της από καρκίνους που μπορούν να αποφευχθούν, μια Ένωση που εξασφαλίζει έγκαιρο προσυμπτωματικό έλεγχο και διάγνωση, μια Ένωση στην οποία ο καθένας διαθέτει πρόσβαση σε ποιοτική περίθαλψη υψηλού επιπέδου σε όλα τα στάδια της ζωής του”.
Οι δυνατότητες της Ελλάδας
Όσον αφορά στις δυνατότητες επίτευξης στην Ελλάδα των στόχων του Π.Ο.Υ. και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής μέχρι το 2030, πρέπει να σημειωθούν τα εξής:
- Ο HPV-εμβολιασμός συμπεριλαμβάνεται μεν στο Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών, αλλά με χαμηλή, μέχρι σήμερα, εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού-στόχου.
- Δεν υπάρχει οργανωμένο Εθνικό Πρόγραμμα Προσυμπτωματικού Ελέγχου για τον καρκίνο τραχήλου μήτρας με σαφείς κατευθυντήριες οδηγίες για εφαρμογή εξετάσεων «υψηλής ακρίβειας» (HPV tests).
- Είναι εμφανής η έλλειψη ικανού αριθμού εξειδικευμένων ογκολογικών κέντρων στην ελληνική περιφέρεια, που θα μπορούσαν να προσφέρουν την ενδεδειγμένη θεραπεία και υποστηρικτική φροντίδα στις γυναίκες με (προ)καρκίνο τραχήλου.
Εναρμονισμένη με την Παγκόσμια Στρατηγική του Π.Ο.Υ. και του Ευρωπαϊκού Σχεδίου Κατά του Καρκίνου, η Ελλάδα θα πρέπει να προχωρήσει άμεσα στις ανάλογες δράσεις ώστε να επιτευχθούν μέχρι το 2030 οι παρακάτω στόχοι:
1. HPV-εμβολιασμός του 90% των κοριτσιών <15 ετών και επέκταση του HPV-εμβολιασμού και στα αγόρια.
2. Εφαρμογή οργανωμένου Εθνικού Προγράμματος Προσυμπτωματικού Ελέγχου για καρκίνο τραχήλου μήτρας με HPV testing, προς επίτευξη κάλυψης 70% στην ηλικιακή ομάδα-στόχο.
3. Σωστή θεραπευτική διαχείριση και υποστηρικτική φροντίδα του 90% των θετικών στον προσυμπτωματικό έλεγχο γυναικών.
Για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων, είναι απαραίτητη η ανάληψη εκστρατείας ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης του ευρέος κοινού από την ίδια την Πολιτεία σχετικά με τον HPV εμβολιασμό και το HPV testing.
