Ανοίγει σήμερα η πλατφόρμα κλεισίματος των ραντεβού για χορήγηση της 3ης δόσης του εμβολίου έναντι της Covid-19 σε ανοσοκατασταλμένα άτομα.
Παράλληλα ανοίγει ένας νέος κύκλος εμβολιασμών, καθώς η αρμόδια Εθνική Επιτροπή, πέραν των ανοσοκατασταλμένων, έχει γνωμοδοτήσει θετικά για τη χορήγηση πρόσθετης δόσης και σε διαμένοντες σε Μονάδες Φροντίδας Ηλικιωμένων καθώς και σε άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών.
Επιπλέον, είναι πιθανό να μπουν σε προτεραιότητα και οι υγειονομικοί, προκειμένου να παραμείνει αποτελεσματικό το εμβόλιο και να αποφευχθούν λοιμώξεις από τον ιό στο νοσοκομειακό και στο οικογενειακό περιβάλλον των υγειονομικών καθώς και για να μην επιβαρύνουν το σύστημα υγείας απουσιάζοντας από την εργασία τους.
Υπενθυμίζεται, ωστόσο, ότι σε κεντρικό επίπεδο, ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΜΑ) μέχρι στιγμής δεν έχει αποφανθεί οριστικά αναφορικά με το ζήτημα, πετώντας ουσιαστικά το «μπαλάκι» στις χώρες.
Σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση του ΕΜΑ, η οποία επικαλείται τεχνική έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC ), με βάση τα τρέχοντα στοιχεία, δεν υπάρχει επείγουσα ανάγκη χορήγησης ενισχυτικών δόσεων εμβολίων σε πλήρως εμβολιασμένα άτομα στο γενικό πληθυσμό.
Σημειώνει, όμως, ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη επιπλέον δόσεις για άτομα με έντονα εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα, ως μέρος του πρωτογενούς εμβολιασμού τους.
Ανάλογες είναι και οι θέσεις εμπειρογνωμόνων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ.
«Ο ΕΜΑ, είναι ένας ρυθμιστικός Οργανισμός τον οποίο ακολουθούμε, αλλά πάντα οι συστάσεις του δεν είναι απαγορευτικές. Αφήνεται σε όλες τις χώρες το περιθώριο να σταθμίσουν τις ανάγκες τους, τα δεδομένα τους που έχουν κατά τόπους και αναλόγως να πράξουν.
Άλλωστε, πιστεύουμε ότι μέχρι να δρομολογηθούν οι τρίτες δόσεις και να εφαρμοστούν, ίσως να έχουμε και την επίσημη έγκριση του ΕΜΑ», ανέφερε απαντώντας σε σχετική ερώτηση η ομότιμη καθηγήτρια Παιδιατρικής και πρόεδρος της Επιτροπής Εμβολιασμών, Μαρία Θεοδωρίδου, κατά την ενημέρωση για την πορεία του εμβολιαστικού προγράμματος, τη Δευτέρα.
Πολιτικές προεκτάσεις
Η χορήγηση της 3ης δόσης είναι ένα ζήτημα που αφορά ολόκληρο τον πλανήτη και μάλιστα φαίνεται ότι δεν περιορίζεται στο επιστημονικό πεδίο, αλλά έχει και πολιτικές προεκτάσεις.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει διαμηνύσει ότι για να επιτευχθεί ανοσία στον Sars-Cov-2 πρέπει να εμβολιαστεί το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού. Μέχρι σήμερα έχει εμβολιαστεί μόνο το 1/3, ενώ το ποσοστό των ατόμων που έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση του εμβολίου στις χαμηλού εισοδήματος χώρες ανέρχεται σε μόλις 1,9%.
«Θεωρώ ότι το τι θα γίνει με την επέκταση των εμβολιασμών στα υπόλοιπα 2/3 του πληθυσμού που δεν έχουν εμβολιαστεί είναι ένα πολύ δύσκολο πολιτικό και τεχνικό θέμα. Και αυτά τα 2/3 δεν είναι αρνητές. Είναι άνθρωποι που στη συντριπτική τους πλειονότητα θέλουν να κάνουν το εμβόλιο, αλλά δεν έχουν πρόσβαση. Είναι, λοιπόν, πολιτικό θέμα γιατί αυτό θα μπορούσε να έχει λυθεί πιο άμεσα, δηλαδή να έχει εμβολιαστεί το 70% του παγκόσμιου πληθυσμού μέχρι την άνοιξη του 2022, αν δεν περνούσαμε στην 3η ενισχυτική δόση στις αναπτυγμένες χώρες τους επόμενους μήνες, τη στιγμή που δεν είναι καθόλου σίγουρο αν τη χρειαζόμαστε ή όχι», ανέφερε πρόσφατα σε σχετική εκδήλωση ο καθηγητής Πολιτικής της Υγείας στο London School of Economics, Ηλίας Μόσιαλος, τονίζοντας ότι μπορεί μεν να πέφτει ο τίτλος αντισωμάτων μετά τους έξι μήνες, αλλά δε γνωρίζουμε ποιος τίτλος αντισωμάτων είναι ικανός για να αναπτυχθεί επαρκής αναοσιακή απάντηση.
«Δεν υπάρχει επιστημονική απάντηση ως προς αυτό. Επίσης, δεν έχουμε ακόμα εκτεταμένες μελέτες για άλλες ανοσιακές απαντήσεις πέρα από τα αντισώματα και για τα επίπεδα κυτταρικής ανοσίας. Επομένως αυτή τη στιγμή το πολιτικό πρόβλημα που υπάρχει στις αναπτυγμένες χώρες, το οποίο δεν υπήρχε τους προηγούμενους μήνες, γιατί θα προχωρούσαμε σε μαζικότερους εμβολιασμούς στις χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, οφείλεται στις αναμνηστικές δόσεις», σημείωσε ο καθηγητής.
Προς την ίδια κατεύθυνση ήταν και η τοποθέτηση του καθηγητή Παθολογίας-Λοιμώξεων και εκπροσώπου του υπουργείου Υγείας για το θέμα του κορονοϊού Σωτήρη Τσιόδρα:
«Τελευταίως συζητείται επιστημονικά όλο και περισσότερο η πιθανότητα μικρότερης απόκρισης των ευπαθών ομάδων του πληθυσμού στα εμβόλια και τονίζεται η ανάγκη 3ης δόσης, η οποία όμως πρέπει να γίνεται στο πλαίσιο της ισονομίας στην πρόσβαση στα εμβόλια και φυσικά όχι εις βάρος του πλήρους εμβολιασμού με δύο δόσεις των ανεμβολίαστων.
Η στρατηγική γενικεύσεως της 3ης δόσης είναι ένα σημείο επιστημονικά αμφιλεγόμενο. Περιμένουμε περισσότερα επιστημονικά δεδομένα. Αδημοσίευτα δεδομένα από το Ισραήλ δείχνουν μεγάλη προστασία όσον αφορά στην επιβεβαιωμένη λοίμωξη αλλά και τη σοβαρή νόσο, αλλά αυτό είναι κάτι που το παρακολουθούμε και πρέπει να το χρησιμοποιήσουμε σε συνδυασμό με την πρόσβαση στα εμβόλια των φτωχότερων λαών της γης».
Το απευκταίο σενάριο
Σύμφωνα με τον κ. Μόσιαλο, η μόνη λύση θα μπορούσε να είναι η επέκταση της παραγωγής των εμβολίων, μέσω μεταφοράς τεχνογνωσίας και με προϋπόθεση τη σύμφωνη γνώμη της φαρμακευτικής βιομηχανίας, σε εταιρείες οι οποίες θα μπορούσαν να αναλάβουν την παραγωγή εμβολίων σε μαζικότερο επίπεδο, σε άλλα μέρη του πλανήτη, πέρα από τις 4-5 χώρες όπου αυτή τη στιγμή γίνεται μαζική παραγωγή.
«Αυτή η δυνατότητα δεν έχει διερευνηθεί εκτεταμένα, καθότι υπάρχουν ισχυρές ενστάσεις όσον αφορά στα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας των φαρμακευτικών εταιρειών. Αλλά από την άλλη μεριά χρειάζεται και πολύ μεγάλη προσπάθεια ανεύρεσης πρώτων υλών καθώς και συντονισμού της μεταφοράς τεχνογνωσίας από τις εταιρείες που αυτή τη στιγμή παράγουν τα εμβόλια σε άλλες εταιρείες που θα είχαν τη δυνατότητα να παράγουν.
Πιστεύω ότι οι πιέσεις θα είναι πολύ μεγάλες το επόμενο διάστημα. Αυτό που θα πρέπει να ευχηθούμε όλοι είναι να μην έχουμε μία παραλλαγή η οποία θα είναι δυσμενέστερη σε σχέση με την παραλλαγή Δέλτα, γιατί αν κάτι τέτοιο συμβεί θα αντιμετωπίσουμε σοβαρότατα προβλήματα και σε επίπεδο αναπτυγμένων χωρών», κατέληξε ο καθηγητής.
Σημειώνεται ότι, σύμφωνα με τους ειδικούς, οι περιοχές με χαμηλά ποσοστά εμβολιαστικής κάλυψης αποτελούν ιδανικό περιβάλλον για την ανάπτυξη νέων μεταλλάξεων.