Έντονη ανησυχία προκαλεί η νέα παραλλαγή του κορονοϊού, η B.1.1.529, που εντοπίστηκε στη νότια Αφρική, οδηγώντας την Ευρωπαϊκή Ένωση να λάβει έκτακτα μέτρα για τα αεροπορικά ταξίδια και υποχρεώνοντας τις αγορές σε ισχυρές απώλειες, υπό τον φόβο μιας νέας έξαρσης της πανδημίας.
1. Τι διαφορετικό έχει;
Οι επιστήμονες λένε ότι η παραλλαγή B.1.1.529 φέρει μεγάλο αριθμό μεταλλάξεων στην πρωτεΐνη - ακίδα, κάτι που παίζει βασικό ρόλο για την είσοδο του ιού στα κύτταρα του σώματος. Οι ερευνητές προσπαθούν ήδη να προσδιορίσουν εάν είναι πιο μεταδοτικό ή πιο θανατηφόρο από προηγούμενα στελέχη.
2. Από πού προήλθε;
Προς το παρόν υπάρχουν μόνο εικασίες. Ένας επιστήμονας του Ινστιτούτου Γενετικής UCL στο Λονδίνο είπε ότι πιθανότατα εξελίχθηκε κατά τη διάρκεια χρόνιας λοίμωξης ενός ανοσοκατεσταλμένου ατόμου, πιθανώς ασθενή με HIV/AIDS που δεν υποβλήθηκε σε θεραπεία. Η Νότια Αφρική έχει 8,2 εκατομμύρια ανθρώπους με ιό HIV -ο μεγαλύτερος αριθμόςστον κόσμο. Η παραλλαγή βήτα, που εντοπίστηκε πέρυσι στη Νότια Αφρική, ενδέχεται επίσης να προήλθε από άτομο που είχε μολυνθεί από τον ιό HIV.
3. Πόσο έχει εξαπλωθεί;
Από εχθές Πέμπτη, εντοπίστηκαν σχεδόν 100 κρούσματα στη Νότια Αφρική. Τα πρώτα αποτελέσματα από τα τεστ PCR έδειξαν ότι το 90% των 1.100 νέων κρουσμάτων που ανακοινώθηκαν την Τετάρτη σε μια επαρχία της Νότιας Αφρικής, που περιλαμβάνει το Γιοχάνεσμπουργκ, προκλήθηκαν από τη νέα παραλλαγή. Στη γειτονική Μποτσουάνα, αξιωματούχοι κατέγραψαν τέσσερα κρούσματα τη Δευτέρα σε άτομα που ήταν πλήρως εμβολιασμένα. Στο Χονγκ Κονγκ, ένας ταξιδιώτης από τη Νότια Αφρική βρέθηκε να έχει την παραλλαγή και ένα άλλο κρούσμα εντοπίστηκε σε ένα άτομο που τέθηκε σε καραντίνα σε δωμάτιο ξενοδοχείου απέναντι από την αίθουσα. Το Ισραήλ έχει επίσης εντοπίσει ένα κρούσμα σε άνδρα που ταξίδεψε πρόσφατα στο Μαλάουι.
4. Πώς αντιδρούν οι αγορές;
Τα χρηματιστήρια σε Ασία, Ευρώπη, τα futures της Wall, οι αποδόσεις των ομολόγων και εμπορεύματα, όπως το πετρέλαιο βυθίστηκαν -- με τις μετοχές που σχετίζονται με τα ταξίδια να καταγράφουν την ισχυρότερη πτώση.
Το γεν, που συνήθως θεωρείται ως ασφαλές καταφύγιο, βρέθηκε να ενισχύεται 0,6% έναντι του δολαρίου, ενώ το ραντ Νότιας Αφρικής υποχώρησε σε χαμηλό ενός έτους. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες καταγράφουν τη μεγαλύτερη πτώση από τον Ιούλιο, ενώ χαλκός, νικέλιο και αλουμίνιο σημειώνουν πτώση τουλάχιστον 2%. Ο χρυσός κερδίζει 1,5%, ανακάμπτοντας πάνω από τα 1.800 δολάρια. Θύμα της αφρικανικής μετάλλαξης και το bitcoin, με βουτιά 20% από το ρεκόρ του.
5. Πώς απαντούν οι χώρες;
Το Ηνωμένο Βασίλειο εξέδωσε προσωρινή απαγόρευση πτήσεων από έξι αφρικανικές χώρες και γρήγορα ακολούθησαν και άλλες χώρες. Η Σιγκαπούρη περιορίζει την είσοδο σε άτομα που έχουν επισκεφτεί τη Νότια Αφρική και κοντινές χώρες τις τελευταίες 14 ημέρες, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση πρότεινε τη διακοπή των αεροπορικών ταξιδιών από τη Νότια Αφρική. Η Αυστραλία είπε ότι δεν αποκλείει αυστηρότερους κανόνες για τα σύνορα για ταξιδιώτες από τη νότια Αφρική εάν η κατάσταση κλιμακωθεί, ενώ η Ινδία ενίσχυσε τον έλεγχο των εισερχόμενων ταξιδιωτών από τη Νότια Αφρική, την Μποτσουάνα και το Χονγκ Κονγκ.
6. Πόσο ανησυχητική είναι αυτή η παραλλαγή;
Είναι πολύ νωρίς για συμπεράσματα. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξήγησε ότι υπάρχουν διαθέσιμες λιγότερες από 100 ολόκληρες γονιδιωματικές αλληλουχίες του νέου στελέχους, κάτι που θα μπορούσε να αυξήσει τον χρόνο που χρειάζεται για να μελετηθούν οι ομοιότητες και οι διαφορές με προηγούμενα στελέχη αλλά και ο αντίκτυπος στις θεραπείες και τα εμβόλια Covid. Οι ιοί μεταλλάσσονται συνεχώς, με τις αλλαγές μερικές φορές να καθιστούν τον ιό πιο αδύναμο ή άλλες να τον καθιστούν πιο ικανό στην αποφυγή αντισωμάτων και στη μόλυνση των ανθρώπων.
7. Τι πρέπει να προσέξουμε στη συνέχεια;
Ο ΠΟΥ έχει συγκαλέσει σύσκεψη την Παρασκευή για να συζητήσει για το νέο στέλεχος B.1.1.529 και να αποφασίσει εάν θα χαρακτηριστεί επίσημα μια «παραλλαγή ενδιαφέροντος» ή ανησυχίας. Εάν το κάνει, τότε η παραλλαγή θα λάβει ένα ελληνικό γράμμα στο πλαίσιο του συστήματος ονοματοδοσίας του ΠΟΥ, πιθανότατα το γράμμα «ΝΙ».