Αν και ο πόλεμος κατά του κορονοϊού εσχάτως έχει παραγκωνιστεί από τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων από έναν άλλον πόλεμο, αυτόν μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει πόσο συμπυκνωμένα και δύσκολα ήταν τα τελευταία δύο χρόνια, καθώς σήμερα είναι η επέτειος της επίσημης ανακήρυξης της πανδημίας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στις 11 Μαρτίου του 2020.
Δυο χρόνια τα οποία επηρέασαν καθοριστικά τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων, φέρνοντας θανάτους, προβλήματα υγείας, φτώχεια, ψυχολογικό άγχος και ανασφάλεια σε όσους έχασαν τα προς το ζην καθώς η πανδημία προκάλεσε εκτεταμένα lockdown, αλλά και ένα τεράστιο πλήγμα στις επιχειρήσεις και σοβαρές «ανακατατάξεις» στην παγκόσμια οικονομία.
Ο μακροχρόνιος σωματικός και ψυχικός αντίκτυπος του κορονοϊού και της περιόδου που κυριάρχησε δεν μπορεί ακόμα να εκτιμηθεί και ίσως περάσουν πολλά χρόνια πριν αυτό μπορέσει να γίνει πραγματικότητα.
Αυτό που τώρα γνωρίζουμε είναι μόνο τα στοιχεία: 452 εκατομμύρια κρούσματα παγκοσμίως μέχρι σήμερα και πάνω από 6 εκατομμύρια θανάτους, σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο Johns Hopkins.
Άγνωστη προέλευση
Όμως ακόμα κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά: Από πού προήλθε ο ιός;
Στοιχείο πολιτικής αντιπαράθεσης με την Κίνα η καταγωγή του ιού, και μετά από μεγάλη καθυστέρηση, μια διεθνής ομάδα επιστημόνων επετράπη να εισέλθει στη χώρα για να ερευνήσουν, αποκλείοντας οποιαδήποτε θεωρία περί «διαρροής εργαστηρίου». Αρκετοί επιστήμονες πιστεύουν ότι πιθανότατα προήλθε από ζώο.
Ενώ οι μεγάλες παγκόσμιες οικονομίες ανοίγουν ξανά και πολλοί λαοί μαθαίνουν τώρα να «ζουν» με τον ιό, οι ειδικοί στη δημόσια υγεία τονίζουν ότι η πανδημία δεν έχει τελειώσει ακόμη, καθώς νέες μεταλλάξεις εμφανίζονται διαρκώς.
Η εμφάνιση της Όμικρον - η οποία αποδείχθηκε πολύ πιο μεταδοτική αλλά λιγότερο θανατηφόρα, και οδήγησε σε απότομη κορύφωση και πτώση των κρουσμάτων σε όλο τον κόσμο - αιφνιδίασε ορισμένες κυβερνήσεις και κατέδειξε τα διαφορετικά επίπεδα ανοχής που οι ηγέτες ήταν πρόθυμοι να επιδείξουν ζώντας με τον Covid.
Κάποιοι, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, ήταν πιο πρόθυμοι να ακολουθήσουν μια προσέγγιση «περιμένετε και να δούμε» για το πόση ζημιά θα μπορούσε να προκαλέσει η μετάλλαξη, ενώ άλλοι όπως η Γερμανία και η Ολλανδία, έχοντας επίγνωση των πιέσεων στα συστήματα υγείας τους, επανέφεραν μερικούς περιορισμούς.
Η ποιοτική διαφορά των εμβολίων
Ωστόσο, η ποιοτική διαφορά που υπάρχει τώρα σε σχέση με την αρχή της πανδημίας, είναι η αισιοδοξία από την ημέρα που εμφανίστηκαν τα πρώτα προκαταρκτικά αποτελέσματα κλινικών δοκιμών, στις 9 Νοεμβρίου 2020 από την Pfizer, που έδειχναν ότι το εμβόλιο κατά της Covid που αναπτύχθηκε από κοινού με τη γερμανική BioNTech σε χρόνο ρεκόρ, είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό.
Σηματοδοτώντας επιτέλους ένα «φως στο τούνελ» της πανδημίας, τα χρηματιστήρια εκτινάχθηκαν στα ύψη και η Pfizer χαιρέτισε την ανακάλυψη ως «μεγάλη μέρα για την επιστήμη και την ανθρωπότητα». Την ανακοίνωση ακολούθησαν παρόμοια αποτελέσματα από τη Moderna, την AstraZeneca και άλλες.
Από τότε, αρκετοί κατασκευαστές έχουν παραγάγει δισεκατομμύρια δόσεις εμβολίων με τους πιο προνομιούχους στον κόσμο να έχουν λάβει όχι μόνο τον αρχικό, τυπικό εμβολιασμό δύο δόσεων, αλλά και μία αναμνηστική δόση. Για τους φτωχότερους στον κόσμο, το εμβόλιο παραμένει άπιαστο όνειρο και πολλοί ειδικοί λένε ότι αυτό θα πρέπει να είναι μια κηλίδα στη συνείδηση της πλούσιας Δύσης.
Ενώ το 63,4% του παγκόσμιου πληθυσμού έχει λάβει τώρα τουλάχιστον μία δόση εμβολίου, με πάνω από 10 δισεκατομμύρια δόσεις να έχουν χορηγηθεί παγκοσμίως, μόνο το 13,7% των ανθρώπων σε χώρες χαμηλού εισοδήματος έχουν λάβει τουλάχιστον μία δόση, σύμφωνα με το Our World στο Data και το CNBC.
Δεν τελείωσε
Ως εκ τούτου, ο Γενικός Διευθυντής του ΠΟΥ Τέντρος Αντανόμ Γκεμπρεγέσους, δικαιούται να δηλώνει, όπως έκανε την Πέμπτη, την παραμονή της επετείου των δύο ετών από την κήρυξη της πανδημίας ότι «αν και τα αναφερόμενα κρούσματα και οι θάνατοι μειώνονται παγκοσμίως, και αρκετές χώρες έχουν αρθεί περιορισμούς, η πανδημία απέχει πολύ από το να τελειώσει».
Σε ένα μήνυμα του που μεταδόθηκε στο Twitter, ο Τέντρος επανέλαβε την θέση του ΠΟΥ ότι ο κορονοϊός «δεν θα τελειώσει πουθενά μέχρι να τελειώσει παντού» προσθέτοντας ότι ο ΠΟΥ ανησυχεί για τον αριθμό των χωρών που μειώνουν «δραστικά» τα τεστ και ότι αυτό «αναστέλλει την ικανότητά μας για να δούμε πού βρίσκεται ο ιός, πώς εξαπλώνεται και πώς εξελίσσεται».
Για χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο, όπου η κυβέρνηση έχει ανακοινώσει ότι θα καταργήσει τα περισσότερα τεστ την 1η Απριλίου, είναι ανησυχητικό για ορισμένους ειδικούς δημόσιας υγείας που λένε ότι τα κρούσματα ήδη αυξάνονται σε μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες, για άλλη μια φορά, καθώς υπάρχουν περισσότερες κοινωνικές συναναστροφές και καθώς οι ενισχυτικές δόσεις των εμβολίων σταδιακά «αδυνατίζουν».
Παρατηρείται επίσης μια υποκατηγορία της Όμικρον, γνωστή ως BA.2, με τα πρώτα στοιχεία να υποδηλώνουν ότι είναι ακόμη πιο μεταδοτική από την αρχική Όμικρον, BA.1.
Δεδομένου ότι η προστασία που παρέχεται από τα εμβόλια μειώνεται με την πάροδο του χρόνου, ορισμένες χώρες σκέφτονται την ιδέα να αναπτύξουν περαιτέρω εμβολιαστικά προγράμματα. Το Ισραήλ ανακοίνωσε τον Ιανουάριο ότι θα προσφέρει τέταρτη δόση σε εργαζόμενους στον τομέα της υγείας και άνω των 60 ετών.
Ωστόσο, τα επαναλαμβανόμενα προγράμματα αναμνηστικών δόσεων έχουν επικριθεί από τους ειδικούς και ο ΠΟΥ έχει αναφέρει ότι τα παραπάνω προγράμματα σημαίνουν ότι οι φτωχές χώρες θα πρέπει να συνεχίσουν να αγωνίζονται για να λάβουν έστω και τις αρχικές δόσεις, με αυτή την άνιση πρόσβαση στα εμβόλια να είναι ικανή να οδηγήσει στην γέννηση νέων μεταλλάξεων.
Photo: @AssociatedPress
