Συναγερμός έχει σημάνει στην Ευρώπη, εξαιτίας δύο συρροών ενδημικής Salmonella Enteritidis ST11, που έχουν εντοπιστεί σε 11 ευρωπαϊκές χώρες, με τουλάχιστον 134 ανθρώπους να έχουν προσβληθεί και έναν να έχει χάσει τη ζωή του.
Όπως επισημαίνεται σε έκθεση του Ευρωπαϊκού Κέντρου Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), που δημοσιοποιήθηκε την Τετάρτη (30/8), τα περισσότερα κρούσματα έχουν αναφερθεί μεταξύ Ιανουαρίου και Αυγούστου.
Σαλμονέλωση είναι η λοίμωξη που προκαλείται από το βακτήριο σαλμονέλα. Πρόκειται ένα για συχνό νόσημα που μεταδίδεται συνήθως με την κατανάλωση μολυσμένων τροφίμων. H νόσος εκδηλώνεται ως οξεία γαστρεντερίτιδα με μη αιματηρή διάρροια (στην πλειονότητα των περιπτώσεων), η οποία διαρκεί συνήθως 3-7 ημέρες και συνοδεύεται από πυρετό (σχεδόν στο 100% των περιπτώσεων), κοιλιακό άλγος, μυαλγία, πονοκέφαλο, ναυτία (που μπορεί να προηγείται της διάρροιας) και έμετο.
Συνήθως τα συμπτώματα της σαλμονέλωσης έχουν αιφνίδια έναρξη. Η αφυδάτωση αποτελεί επιπλοκή της νόσου, κυρίως στα μικρά παιδιά και τους ηλικιωμένους. Άλλες επιπλοκές είναι σπάνιες και περιλαμβάνουν τη σηψαιμία και το σχηματισμό αποστημάτων κυρίως σε ομάδες υψηλού κινδύνου (βρέφη, ανοσοκατασταλμένοι, άτομα με γαστρική αχλωρυδρία, άτομα με χαμηλή οξύτητα γαστρικού υγρού). Οι θάνατοι από σαλμονέλωση δεν
είναι συχνοί, εκτός αν πρόκειται για βρέφη, ηλικιωμένους και ανοσοκατεσταλμένα άτομα.
Οι διαθέσιμες πληροφορίες από συνεντεύξεις ασθενών στην Αυστρία και τη Δανία εμφανίζουν το κρέας κοτόπουλου ως πιθανό φορέα μόλυνσης, ενώ έχουν ήδη ξεκινήσει συνεντεύξεις και στη Γερμανία.
«Η σαλμονέλα είναι από τα πιο συχνά αίτια στις τροφιμογενείς επιδημικές εκρήξεις. Προκαλεί, δηλαδή τις πιο συχνές εξάρσεις. Πρόκειται για ένα παθογόνο, το οποίο μεταδίδεται κυρίως μέσω τροφίμων ή νερού. Σχετίζεται και με την θερινή περίοδο -ίσως και λόγω των υψηλών θερμοκρασιών- και κυρίως με ό,τι έχει να κάνει με το ατελώς ψημένο κρέας ή με τις συνθήκες υγιεινής των τροφίμων. Το καλοκαίρι είναι περίοδος η οποία ευνοεί τις συνθήκες που μπορεί να σχετίζονται με τις μεταδόσεις αυτές», αναφέρει στο Insider o αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ, καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής, Δημήτριος Παρασκευής.
Τι καταγράφει η έκθεση του ECDC
Σύμφωνα με την έκθεση του ECDC, τον Ιούλιο του 2023, η Δανία ανέφερε ένα μικροβιολογικό σύμπλεγμα λοιμώξεων από Salmonella Enteritidis ST11 με τις ημερομηνίες δειγματοληψίας να ξεκινούν το Μάιο.
Έως τις 25 Αυγούστου, 97 κρούσματα με πρόσφατα (2023) ή ιστορικά απομονωμένα στελέχη, που σχετίζονταν στενά γενετικά, αναφέρθηκαν στην Αυστρία (6), στο Βέλγιο (6), στη Δανία (22), στη Φινλανδία (5), στη Γαλλία (19), στη Γερμανία (1), στην Ιρλανδία (12), στην Ολλανδία (12), στη Νορβηγία (9), στη Σλοβενία (3) και στη Σουηδία (2).
Στη Δανία, η πλειονότητα των 19 κρουσμάτων που ρωτήθηκαν ανέφεραν κατανάλωση κεμπάπ ή πίτσας, που μπορεί να είχαν ως συστατικό το κοτόπουλο, πριν εμφανίσουν συμπτώματα. Στην Αυστρία, δύο από τις πέντε περιπτώσεις που ερωτήθηκαν ανέφεραν ότι έφαγαν κεμπάπ κοτόπουλου εντός επτά ημερών πριν από την εμφάνιση των συμπτωμάτων και δύο περιπτώσεις ανέφεραν ότι έτρωγαν άλλα πιάτα με κοτόπουλο (μπουρίτο κοτόπουλο και σνίτσελ κοτόπουλου).
Στις αρχές Αυγούστου, οι αρχές της Αυστρίας ανέφεραν μια συστάδα λοιμώξεων από Salmonella Enteritidis ST11, η οποία οδήγησε σε έναν θάνατο.
Πρόσθετα κρούσματα με απομονωμένα στελέχη που σχετίζονταν στενά γενετικά αναφέρθηκαν στη Γαλλία (10), τη Γερμανία (10), τη Νορβηγία (3), τη Σλοβενία (2) και τη Σουηδία (4), ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των κρουσμάτων σε αυτό το σύμπλεγμα σε 37.
Καθησυχαστικοί οι επιστήμονες στην Ελλάδα
Παρότι το ECDC κάνει λόγο για έξαρση, οι επιστήμονες στη χώρα μας εμφανίζονται καθησυχαστικοί και συνιστούν την τήρηση των προληπτικών μέτρων.
«Και στην Ελλάδα εμφανίζονται περιοδικά τέτοια περιστατικά. Έχουμε μικρές επιδημικές εκρήξεις σαλμονέλωσης κατά καιρούς, με τοπικό χαρακτήρα. Δεν είναι κάτι που είναι παράξενο ή έχει εμφανιστεί μόνο φέτος. Το ECDC αναφέρει ότι υπάρχει μια έξαρση, ωστόσο αυτό δεν μας ανησυχεί πολύ», επισημαίνει ο αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ.
Όσον αφορά στα προληπτικά μέτρα, συνιστά σωστή συντήρηση, ειδικά των ευπαθών τροφίμων, επαρκές μαγείρεμα και ψήσιμο των κρεάτων και, εάν τυχόν υπάρχουν κρούσματα, άμεση αναζήτηση ιατρικής βοήθειας, προκειμένου να περιορίζεται η περαιτέρω διασπορά και να αντιμετωπίζονται τα συμπτώματα των πασχόντων.
