Σε εγρήγορση βρίσκονται οι υγειονομικές αρχές της χώρας, εξαιτίας της έξαρσης της ιλαράς που παρατηρείται σε ευρωπαϊκές χώρες αλλά και των πρώτων κρουσμάτων που καταγράφηκαν στην Ελλάδα.
Σε χθεσινή εγκύκλιο (26/2), που υπογράφει η Αναπληρώτρια Υπουργός, Ειρήνη Αγαπηδάκη, το υπουργείο εστιάζει στις δομές Υγείας, αποστέλλοντας σχετικές οδηγίες, ενώ παράλληλα ζητά αποτύπωση της κατάστασης ανοσίας όλων των εργαζομένων, με στόχο την προστασία των ιδίων και των ασθενών και την αποφυγή διασποράς της νόσου στους εν λόγω χώρους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, από τις αρχές του 2023, καταγράφεται κατά τουλάχιστον 30 φορές αύξηση κρουσμάτων ιλαράς και εμφάνιση επιδημικών εξάρσεων του νοσήματος στην Ευρώπη. Στην Ελλάδα, έχουν καταγραφεί τα πρώτα 6 επιβεβαιωμένα κρούσματα από τον Ιανουάριο 2024, εκ των οποίων τα 3 αφορούν σε εργαζόμενους σε Χώρους Παροχής Φροντίδας Υγείας (ΧΠΦΥ).
Όπως επισημαίνεται, η ιλαρά είναι ένα νόσημα με υψηλή μεταδοτικότητα, με ποσοστό δευτερογενούς προσβολής έως και 90% μεταξύ των επίνοσων (που δεν έχουν αντισώματα) ατόμων. Ο κίνδυνος έκθεσης και νόσησης είναι ιδιαίτερα αυξημένος στους εργαζομένους σε δομές υγείας που δεν διαθέτουν ανοσία έναντι της νόσου, με κίνδυνο να την μεταδώσουν στους ασθενείς, να διασπαρεί και να προκληθούν συρροές.
Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, το υπουργείο Υγείας, κρίνει αναγκαία τη λήψη μέτρων στους ΧΠΦΥ και, με τη σχετική εγκύκλιο, αποστέλλει οδηγίες που αφορούν στην πρόληψη και τον έλεγχο μετάδοσης ιλαράς, στα μέτρα προφύλαξης για τους επαγγελματίες υγείας, στη δήλωση περιστατικών στον ΕΟΔΥ και στη λήψη και αποστολή δειγμάτων για επιβεβαίωση των κρουσμάτων.
Αποτύπωση της ανοσίας
Επιπλέον, το υπουργείο κρίνει αναγκαία την αποτύπωση της κατάστασης ανοσίας έναντι της ιλαράς όλων των εργαζομένων στα νοσοκομεία και κέντρα Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας της χώρας, ώστε να ενισχυθεί η προστασία των επίνοσων υγειονομικών με εμβολιασμό και να προληφθεί η περαιτέρω μετάδοση του νοσήματος. Σύμφωνα με την εγκύκλιο, το δελτίο καταγραφής για την αξιολόγηση της κατάστασης ανοσίας έναντι της ιλαράς όλων των εργαζομένων σε ΧΠΦΥ θα πρέπει να συμπληρωθεί με ευθύνη των Διοικήσεων και των Επιτροπών Νοσοκομειακών Λοιμώξεων (ΕΝΛ) και την αρωγή των διευθύνσεων κλινικών και τμημάτων καθώς και των ιατρών εργασίας, ανάλογα με τις δυνατότητες και τις ιδιαίτερες συνθήκες της κάθε υγειονομικής μονάδας. Μετά την συμπλήρωσή τους τα δελτία θα αποστέλλονται στον ΕΟΔΥ. Όπως σημειώνεται, η επιστημονική υποστήριξη σε ζητήματα αξιολόγησης ανοσίας και συστάσεων εμβολιασμού θα παρέχεται από τις ΕΝΛ.
Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών: Οι συστάσεις για παιδιά, εφήβους και ενήλικες
Με αφορμή την έξαρση κρουσμάτων της ιλαράς στην Ευρώπη και την εμφάνιση κρουσμάτων ιλαράς στη χώρα μας, η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών συστήνει τον άμεσο εμβολιασμό με το εμβόλιο ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιo MMR) των παιδιών, των εφήβων και των ενηλίκων που δεν έχουν εμβολιαστεί με τις απαραίτητες δόσεις.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα εμβολιασμών παιδιών και εφήβων συστήνονται 2 δόσεις του εμβολίου MMR, με τη 2η δόση να χορηγείται σε ηλικία 24– 36 μηνών (μπορεί όμως να χορηγηθεί και νωρίτερα, αρκεί να έχουν περάσει 4 εβδομάδες μετά την πρώτη δόση). Και οι δύο δόσεις πρέπει να χορηγούνται μετά το 12ο μήνα ζωής.
Παιδιά και έφηβοι που δεν έχουν εμβολιασθεί με τη 2η δόση πρέπει να αναπληρώσουν το ταχύτερο δυνατόν. Σε περιόδους επιδημίας μπορεί να γίνεται εμβολιασμός με MMR από την ηλικία των 6 μηνών. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει να επανεμβολιάζονται με 2 δόσεις MMR μετά την ηλικία των 12 μηνώ,ν σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα.
Βρέφη ηλικίας 6 έως 11 μηνών που πρόκειται να επισκεφτούν χώρες στις οποίες ενδημούν η ιλαρά, η παρωτίτιδα και η ερυθρά συστήνεται να εμβολιαστούν με μια δόση του εμβολίου MMR πριν την αναχώρησή τους.
Αναφορικά με τους ενήλικες, τονίζεται ότι σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα εμβολιασμών ενηλίκων, τα άτομα που γεννήθηκαν πριν το 1970 θεωρούνται άνοσα. Όσοι έχουν γεννηθεί μετά το 1970, θα πρέπει να έχουν εμβολιασθεί με δύο δόσεις MMR, με μεσοδιάστημα τουλάχιστον 4 εβδομάδων μεταξύ των δόσεων. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει ιστορικό νόσησης ή το ιστορικό εμβολιασμού είναι άγνωστο, το άτομο θεωρείται μη εμβολιασμένο και συστήνεται η χορήγηση δύο δόσεων εμβολίου, με ελάχιστο μεσοδιάστημα 4 εβδομάδων.
Ομάδες πληθυσμού με ιδιαίτερα αυξημένο κίνδυνο για νόσηση από ιλαρά είναι οι εργαζόμενοι σε χώρους παροχής υπηρεσιών υγείας, εκπαιδευτικοί, φοιτητές, σπουδαστές τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενήλικες που πρόκειται να ταξιδέψουν στο εξωτερικό, μέλη οικογένειας ατόμων με ανοσοκαταστολή, ασθενείς με HIV λοίμωξη (ο εμβολιασμός συστήνεται όταν ο αριθμός των CD4 ≥200/μL).
