Ένα νέο περιστατικό κροτωνογενούς εγκεφαλίτιδας επιβεβαιώθηκε στη χώρα μας το 2025, αυξάνοντας το σύνολο των κρουσμάτων σε εννέα. Ο ασθενής, που μολύνθηκε μετά από τσίμπημα μολυσμένου τσιμπουριού στο Βόρειο Αιγαίο, εμφάνισε τη σπάνια αλλά σοβαρή ιογενή λοίμωξη, η οποία μπορεί να οδηγήσει σε παράλυση ή γνωστικές διαταραχές.
Η είδηση προκάλεσε έντονη ανησυχία στις υγειονομικές αρχές, με τον ΕΟΔΥ να εκδίδει επείγουσες οδηγίες προς τους γιατρούς της χώρας για αυξημένη επιτήρηση και έγκαιρη αναγνώριση των συμπτωμάτων.
Η εξάπλωση της νόσου: Πόσο απειλεί την Ελλάδα
Αν και η κροτωνογενής εγκεφαλίτιδα θεωρείται σπάνια στην Ελλάδα, τα περιστατικά της αυξάνονται σταδιακά. Τα εγχώρια κρούσματα τα τελευταία χρόνια κατανέμονται ως εξής:
2014: 1 κρούσμα στην Ανατολική Μακεδονία
2015: 1 κρούσμα στην Πελοπόννησο
2021: 4 κρούσματα – 2 στην Κεντρική Μακεδονία, 1 στη Θεσσαλία, 1 στη Θράκη
2022: 1 κρούσμα στη Θεσσαλία
2024: 1 κρούσμα στη Θεσσαλία
2025: 1 κρούσμα στο Βόρειο Αιγαίο
Το κοινό στοιχείο όλων των περιστατικών είναι ότι αφορούν άτομα που εργάζονται σε αγροτικές περιοχές, γεγονός που δείχνει ότι ο ιός υπάρχει σε φυσικές εστίες μόλυνσης.
Χιλιάδες κρούσματα κάθε χρόνο στην Ευρώπη
Σε αντίθεση με την Ελλάδα, η κροτωνογενής εγκεφαλίτιδα αποτελεί σοβαρή απειλή σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Ετησίως καταγράφονται περίπου 3.000 κρούσματα, με τις περισσότερες λοιμώξεις να εντοπίζονται στη Γερμανία, την Αυστρία, την Τσεχία, τη Σουηδία και τις χώρες της Βαλτικής. Σε πολλές περιοχές, ο εμβολιασμός συστήνεται ή είναι υποχρεωτικός για κατοίκους και ταξιδιώτες.
Πώς μεταδίδεται - Μέτρα πρόληψης
Η κύρια πηγή μόλυνσης είναι το τσίμπημα από μολυσμένα τσιμπούρια, ιδιαίτερα την άνοιξη και το καλοκαίρι. Σπανιότερα, η νόσος μπορεί να μεταδοθεί μέσω κατανάλωσης μη παστεριωμένων γαλακτοκομικών προϊόντων από μολυσμένα ζώα.
Για την πρόληψη, οι ειδικοί συνιστούν:
- Χρήση εντομοαπωθητικών
- Αποφυγή περιοχών με υψηλή παρουσία τσιμπουριών
- Τακτικό έλεγχο του σώματος μετά από εξωτερικές δραστηριότητες
- Εμβολιασμό στις ενδημικές περιοχές της Ευρώπης
Συμπτώματα που δεν πρέπει να αγνοήσετε
Η νόσος εκδηλώνεται σε δύο στάδια:
Πρώτη φάση: Ήπια συμπτώματα όπως πυρετός, πονοκέφαλος και μυαλγίες, που μοιάζουν με γρίπη.
Δεύτερη φάση: Ο ιός μπορεί να προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα, προκαλώντας εγκεφαλίτιδα ή μηνιγγίτιδα.
Η θνητότητα κυμαίνεται από 0,5% έως 2%, ενώ έως και 10% των ασθενών με βαριά μορφή της νόσου μπορεί να εμφανίσουν νευρολογικές επιπλοκές μακροπρόθεσμα.
Σε επιφυλακή καλούνται οι γιατροί
Ο ΕΟΔΥ καλεί τους επαγγελματίες υγείας να βρίσκονται σε εγρήγορση, ιδιαίτερα σε περιστατικά ασθενών που έχουν πρόσφατα βρεθεί σε φυσικό περιβάλλον. Παράλληλα, η δήλωση των κρουσμάτων κρίνεται απαραίτητη για την καλύτερη καταγραφή και διαχείριση της νόσου στη χώρα.
