Η κλιμακούμενη ένταση μεταξύ Ρωσίας - Ουκρανίας και οι επιπτώσεις αυτής στις ευρωπαϊκές αγορές μετοχών, εντάσσεται πλέον στο «μικροσκόπιο» και στη στρατηγική της Goldman Sachs ως προς τη διαχείριση των χαρτοφυλακίων.
Η ομάδα της G.S στην οποία ηγούνται οι Lilia Peytavin (υπεύθυνη στρατηγικής χαρτοφυλακίων) και Peter Oppenheimer (επικεφαλής στρατηγικής στις αγορές μετοχών και επικεφαλής της μακροοικονομικής ανάλυσης στην Ευρώπη) επισημαίνει πως οποιαδήποτε σοβαρή κλιμάκωση της έντασης στην Ουκρανία θα είχε πιθανότατα αντίκτυπο στις μετοχές μέσω των αποτιμήσεων και όχι μέσω των θεμελιωδών μεγεθών.
Όσον αφορά το ERP (equity risk premium, ασφάλιστρο κινδύνου μετοχών) η Goldman Sachs θα ανέμενε μια ήπια άνοδο, αλλά υψηλότερη συγκριτικά με το όταν η Ρωσία προσάρτησε την Κριμαία το 2014. Σύμφωνα με τον αμερικανικό οίκο, οι γεωπολιτικές εντάσεις στην Ουκρανία έχουν αυξήσει τους κινδύνους ενεργειακών διαταραχών στην Ευρώπη και αντιπροσωπεύουν έναν ανοδικό κίνδυνο για τις τιμές των commodities σε σύγκριση με το 2014, δεδομένων των πιο «στενών» επιπέδων αποθεμάτων. Οι στρατηγικοί αναλυτές της Goldman Sachs στα commodities εκτιμούν ότι μια απώλεια ροών (φυσικού αερίου) δύο εβδομάδων από την Ουκρανία λόγω λειτουργικών περιορισμών θα μπορούσε να αυξήσει για παράδειγμα τις τιμές πετρελαίου κατά 2 δολάρια το βαρέλι και τις ευρωπαϊκές τιμές φυσικού αερίου κατά ένα ήπιο ποσό της τάξεως των 12 ευρώ (+13%), καθώς επί του παρόντος υφίστανται μια περιορισμένη ροή φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας (προς την Ευρωζώνη).
Από την άλλη, μια περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε κυρώσεις για τον ρωσικό αγωγό Nord Stream 2, και να αποτελέσει ένα κίνητρο για τη Ρωσία ώστε να περιορίσει τις ροές προς την Ευρώπη, επιδεινώνοντας έτσι μια ήδη «στενή» ευρωπαϊκή αγορά φυσικού αερίου. Η Ευρώπη βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη Ρωσία για πρόσβαση στις προμήθειες φυσικού αερίου της (η Ρωσία είναι ο σημαντικότερος πάροχος, τροφοδοτώντας το 35% της ζήτησης φυσικού αερίου της Ευρώπης) και αυτού του είδους ο κίνδυνος θα μπορούσε να οδηγήσει τους επενδυτές να απαιτήσουν ένα υψηλότερο ERP στις ευρωπαϊκές μετοχές.
Υποθέτοντας λοιπόν μια αύξηση του ERP κατά 20 μ.β, ελαφρώς υψηλότερη από ό,τι κατά την προσάρτηση της Κριμαίας, θα μπορούσε να επέλθει μια μείωση στο δείκτη P/E του Stoxx 600 κατά περίπου μία μονάδα. Αυτό συνεπάγεται μια πτώση 5% στις μετοχές με κάποια άνοδο στα EPS να αντισταθμίσει εν μέρει αυτή την απώλεια. Αξίζει να τονιστεί πως υπάρχουν δύο βασικοί δίαυλοι μέσω των οποίων μια περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Ρωσίας - Ουκρανίας θα μπορούσε να επηρεάσει τα EPS του Stoxx 600: i) οι τιμές των εμπορευμάτων και ii) το ΑΕΠ της Ευρωζώνης.
Με βάση την ευαισθησία των EPS των εταιρειών του Stoxx 600 στις τιμές του πετρελαίου, μια πρόσθετη άνοδος 10% το 2022 θα μπορούσε να προσθέσει περίπου 2,4 ποσοστιαίες μονάδες στα EPS, ωστόσο στο βασικό του σενάριο ο αμερικανικός οίκου αναμένει μια ετήσια αύξηση περίπου 2%, κάτι που θα επιφέρει μια αμελητέα επίπτωση +0,5% στην αύξηση των EPS το 2022.
Ως προς το δεύτερο σκέλος (ii), οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs εκτιμούν ότι το ΑΕΠ της Ευρωζώνης θα μπορούσε να είναι χαμηλότερο κατά 15 μ.β το 2022, υποθέτοντας μια επιβράδυνση κατά 10 μ.β λόγω του υψηλότερου ενεργειακού κόστους για τα νοικοκυριά και των χαμηλότερων καταναλωτικών δαπανών και 5 κατά μ.β εξαιτίας πιθανών διακοπών ρεύματος και των διαταραχών στο σκέλος της παραγωγής. Έτσι, με βάση την ευαισθησία των EPS του Stoxx 600 στην αύξηση του ΑΕΠ, μια τέτοιου μεγέθους υποχώρηση (κατά 15 μ.β) το 2022 θα είχε αμελητέο αντίκτυπο 0,6% στην αύξηση των EPS.
Μια πτώση κατά 1% των σταθμισμένων ως προς το ΑΕΠ πωλήσεων των εταιρειών του Stoxx 600 θα οδηγούσε σε υποχώρηση κατά 10,6% της αύξησης των EPS, με το ΑΕΠ της Ευρωζώνης να αντιπροσωπεύει περίπου το 40% των εσόδων των εταιρειών. Σε αυτό, θα μπορούσε κανείς να προσθέσει μια σχετικά υψηλότερη αύξηση εσόδων εξαιτίας μιας ασθενέστερης ισοτιμίας ευρώ - δολαρίου. Η Goldman Sachs εκτιμά ότι κάθε υποτίμηση της τάξεως του 10% στο EURUSD, προσθέτει 3,8% στην αύξηση των εσόδων των εταιρειών του Stoxx 600 και 2,4% στην αύξηση των EPS του Stoxx 600.
Υπό αυτές τις βάσεις, η Goldman Sachs αναμένει από τα διυλιστήρια και τις εταιρείες φυσικού αερίου να έχουν καλύτερες επιδόσεις σε εξελίξεις γύρω από μια περαιτέρω κλιμάκωση και αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Παράλληλα, αν και οι πάροχοι φυσικού αερίου χρησιμοποιούν κυρίως μακροπρόθεσμα συμβόλαια, πωλούν μέρος του φυσικού αερίου μέσω της spot αγοράς και θα επωφεληθούν σε έναν ήπιο βαθμό από αυτή την κατάσταση (κύριοι ωφελημένοι η Total και η Equinor).
Επιπλέον, οι υψηλότερες τιμές φυσικού αερίου παρουσιάζουν επίσης κάποιο upside risk για τις τιμές του «μαύρου χρυσού». Ενώ οι στρατηγικοί αναλυτές τμήματος ανάλυσης της G.S για τα εμπορεύματα αναμένουν ότι αυτή η ανοδική κίνηση θα είναι περιορισμένη, βλέπουν άλλους λόγους για τη συνέχιση του τρέχοντος «ράλι» στις τιμές του πετρελαίου. Όπως σημειώνουν, οι απότομες αποδεσμεύσεις αποθεμάτων, η μεγαλύτερη, από το αναμενόμενο ζήτηση και η σημαντική ώθηση από τη μετάβαση από το φυσικό αέριο στο πετρέλαιο έχει αφήσει την αγορά με εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα αποθεμάτων σε μια σειρά προϊόντων πετρελαίου αλλά και περιοχών. Έτσι αναμένουν πως οι τιμές του Brent θα φτάσουν τα 93, τα 100 και τα 105 δολάρια το βαρέλι, σε 3, 6 και 12 μήνες.
Κλάδοι μετοχών που τείνουν να έχουν μια καλύτερη απόδοση όταν το ERP και η αβεβαιότητα γύρω από την οικονομική πολιτική της Ευρώπης (EPU) αυξάνονται, είναι αυτός των τηλεπικοινωνιών (OW), της υγειονομικής περίθαλψης (OW), καθώς και των τροφίμων και ποτών.
Παράλληλα, σε επίπεδο δεικτών οι γερμανικοί DAX και Mid Cap DAX αναμένεται να είναι πιο ευάλωτοι από δείκτες άλλων χωρών, κυρίως λόγω της εξάρτησης των εταιρειών τους στην ενέργεια για την παραγωγική τους δυναμική (οι εταιρείες χημικών και κεφαλαιουχικών προϊόντων έχουν μεγαλύτερη βαρύτητα στους δύο δείκτες, σε σύγκριση με τον Stoxx 600), ενώ δεν έχουν σχεδόν καμία εταιρεία από τον κλάδο της ενέργειας που θα μπορούσε να επωφεληθεί από οποιαδήποτε κλιμάκωση της έντασης. Επιπλέον, η ομάδα GS Equity Utilities σημειώνει ότι, δεδομένης της υψηλής εξάρτησής της από τις ρωσικές προμήθειες, η Γερμανία εμφανίζεται πιο εκτεθειμένη στην έλλειψη ρωσικού φυσικού αερίου. Από την άλλη, ενώ και Ιταλία βασίζεται επίσης σε σημαντικό βαθμό στο ρωσικό φυσικό αέριο, ο FTSE MIB καλύπτεται από ένα σημαντικό τμήμα μετοχών του ενεργειακού κλάδου (διπλάσια σε σύγκριση με τον Stoxx 600), γεγονός που θα περιόριζε την υποαπόδοση του δείκτη.
Παράλληλα, για αντίστοιχους λόγους, η Goldman Sachs θα ανέμενε πως το χαρτοφυλάκιο μετοχών με έκθεση προς το πετρέλαιο στην ΕΕ (GSTROILX) να υποαποδίδει. Το χαρτοφυλάκιο, που διαμορφώθηκε από την ομάδα Equity Tactical Research της G.S, περιλαμβάνει μετοχές στην Ευρώπη με έκθεση τουλάχιστον 15% (ως % του κόστους πωληθέντων προϊόντων) στο πετρέλαιο, καύσιμα ή/και παράγωγα πετρελαίου (π.χ. NGL, υγροποιημένο φυσικό αέριο).
Η Goldman Sachs παραθέτει παράλληλα μια λίστα με ευρωπαϊκές εταιρείες που έχουν υψηλή έκθεση στη Ρωσία, αντλώντας έως και το 14% των πωλήσεών τους εκεί (κατά μ.ο), έναντι μόλις 1% για τον Stoxx 600.
Φωτογραφία: Associated Press
