Το ελαιόλαδο, μετά τη φέτα και το ψωμί γίνεται κι αυτό... διατροφικός πονοκέφαλος.
Πριν λίγες ημέρες, σε δημοπρασία ελαιολάδου από τον Αγροτικό Συνεταιρισμό Αγίων Αποστόλων Λακωνίας η τιμή παραγωγού έφτασε τα 6,15 ευρώ/κιλό (συν ΦΠΑ), δηλαδή όσο είχε πέρυσι η τιμή στο ράφι (με το ΦΠΑ)!
Η μέση κατά κεφαλή κατανάλωση του Ελληνα φθάνει τα 11,5 κιλά το χρόνο, άρα το νέο αυτό «διατροφικό χαράτσι» θα στοιχίσει ένα ημερομίσθιο στον καθένα μας το χρόνο!!! Και όλα αυτά, μετά την αύξηση του ψωμιού, που δεν δώσαμε και πολύ σημασία, αφού είναι προιόν χαμηλής αξίας αλλά ταυτόχρονα και υψηλού συμβολισμού, (έ όχι θα κόψουμε και το ψωμί), αλλά και τον σχεδόν διπλασιασμό της τιμής της φέτας. Δεδομένου οτι η μέση κατά κεφαλή κατανάλωση φέτας είναι παρόμοια του ελαιολάδου, 12 κιλά/έτος και η επιβάρυνση των τελευταίων ετών της τάξης των 5 έως 7 ευρώ το κιλό, εδώ απαιτούνται σχεδόν δύο ημερομίσθια το χρόνο παραπάνω για να αγοράσετε τη φέτα που συνήθως αγοράζετε!
Τα μηνύματα από την αγορά της φέτας αναφέρουν ότι η εγχώρια κατανάλωση συρρυκνώνεται με ισχυρό ρυθμό, της τάξης περί το 10% σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Η φέτα όμως που περισσεύει στην ελληνική αγορά, βρίσκει προς το παρόν διέξοδο στις διάφορες αγορές του κόσμου. Αντίστοιχα αναμένεται να κινηθεί και το ελαιόλαδο στην αγορά. Οι εξελίξεις εδώ εκτιμάται οτι θα είναι πιο ραγδαίες: δεδομένου οτι το ελαιόλαδο είναι διεθνές προιόν και όχι χαρακτηριστικά Ελληνικό όπως η φέτα και καταναλώνεται σε πολλές χώρες, η ζήτηση για εξαγωγές έχει χτυπήσει κόκκινο.
Αιτία, η μεγάλη πτώση της πρώτης σε παγκόσμια παραγωγή ελαιολάδου Ισπανίας που δοκιμάζεται από μια πρωτοφανή ξηρασία, όπως αναφέρεται διεξοδικά σε σχετικό άρθρο. Για τις ανάγκες όμως σύντομης εκτίμησης της πορείας της τιμής ελαιολάδου τελευταία, παραθέτουμε ένα διάγραμμα για την πορεία της τιμής παραγωγού στην Ισπανία, κατά το ρητό μια εικόνα χίλιες λέξεις.
Εξέλιξη τιμής ελαιολάδου στην Ισπανία το διάστημα 2011-2023
Το ερώτημα είναι πότε θα περάσουν οι νέες αυτές τιμές στην κατανάλωση και τι επιπτώσεις θα έχουν στον Δείκτη Τιμών Καταναλωτή. Οπως μας έδειξε η πείρα των τελευταίων ετών, χρειάζεται αρκετός χρόνος για να πυροδοτηθεί η διαδικασία αύξησης, αλλά μετά τραβάει την ανηφόρα με ευκολία. Στην περίπτωση του ελαιολάδου, η διαδικασία αύξησης της τελικής τιμής έχει ήδη ξεκινήσει, αφού οι τιμές παραγωγού σκαρφάλωσαν στα ύψη αυτά σταδιακά, αρχής γενομένης από το περασμένο φθινόπωρο. Το ελαιόλαδο είναι βασικό διατροφικό προιόν για την ελληνική οικογένεια και η επιβάρυνση στον τιμάριθμο είναι αντίστοιχα σημαντική, άγνωστη ακόμη αφού το φαινόμενο είναι σε εξέλιξη.
Πόσο θα διαρκέσει το φαινόμενο αυτό; Κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά, αλλά τα δύο χρόνια εκτιμώνται σαν απολύτως αναγκαία. Γιατί; Διότι η παγκόσμια παραγωγή του προσεχούς φθινοπώρου θα είναι καταστροφική. Οι μεγάλες δυνάμεις Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα αναμένεται να πέσουν χαμηλά σε παραγωγή, τόσο λόγω ξηρασίας όσο και του κύκλου παραγωγής του δένδρου (παρενιαυτοφορία, μια χρονιά βγάζει πολύ καρπό την άλλη λιγότερο). Εαν όλα πάνε καλά και οι βροχές επιστρέψουν στην Ιβηρική χερσόνησο, θα έχουμε μια καλή παραγωγή το φθινόπωρο του 2024. Υπολογίστε και το χρόνο να φθάσει το νέο προιόν στα ράφια, φτάσαμε στο χειμώνα με άνοιξη του 2025.
Όλα τα παραπάνω ισχύουν με τις συνήθεις λογικές υποθέσεις, πράγμα όχι και ιδιαίτερα αυτονόητο τα τελευταία χρόνια και φυσικά εάν όλα πάνε καλά, που κανείς δεν μπορεί να μας το διασφαλίσει.
