Στην κόψη του ξυραφιού βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις για μια εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, μετά τα χτυπήματα που εξαπέλυσαν εκατέρωθεν Χεζμπολάχ και Τελ Αβίβ.
Σύμφωνα με τους αναλυτές της Capital Economics, αν αποτύχουν οι προσπάθειες για μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, είναι πιθανό να κλιμακωθούν οι εντάσεις μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, να αυξηθεί το ασφάλιστρο κινδύνου στις τιμές και ακόμη και η παγκόσμια προσφορά πετρελαίου να κινδυνεύσει άμεσα. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί μέσω των στρατιωτικών επιθέσεων στην πετρελαϊκή υποδομή του Ιράν (το Ιράν αντιπροσωπεύει πάνω από το 3% της παγκόσμιας προσφοράς πετρελαίου) ή μέσω μιας ιρανικής προσπάθειας να κλείσει τα στενά του Ορμούζ (η Διεθνής Υπηρεσία Ενέργειας εκτιμά ότι το 30% του παγκόσμιου θαλάσσιου αργού πετρελαίου διέρχεται από το στενό). Σε αυτό το σενάριο, ο ΟΠΕΚ+ θα μπορούσε να αυξήσει την προσφορά πετρελαίου. Αλλά φαίνεται εύλογο ότι οι τιμές θα μπορούσαν να εκτιναχθούν στα 100 δολάρια το βαρέλι ή και περισσότερο, σύμφωνα με τους αναλυτές.
Μια αναρρίχηση του Brent στα 100 δολάρια το βαρέλι θα ενίσχυε τον πληθωρισμό στις ανεπτυγμένες οικονομίες κατά 0,75%. Σαφώς, η ακριβής ανοδική πορεία των τιμών του πετρελαίου και τελικά ο πληθωρισμός σε αυτό το σενάριο είναι εξαιρετικά αβέβαιη.
«Αξίζει ωστόσο να έχουμε κατά νου τον εμπειρικό κανόνα ότι μια αύξηση 5% ετησίως στις τιμές του πετρελαίου συνήθως προσθέτει περίπου 0,1% στο μέσο πληθωρισμό των αναπτυγμένων οικονομίων» υπογραμμίζει η Capital Economics.
Απο την άλλη πλευρά, μια συμφωνία – ενώ έχει σημαντικές οικονομικές συνέπειες για τις χώρες της περιοχής – πιθανότατα δεν θα άλλαζε το παιχνίδι για τις παγκόσμιες τιμές του πετρελαίου, τον πληθωρισμό και τα επιτόκια.
Ωστόσο, η κατάρρευση των συνομιλιών θα καθιστούσε πιο πιθανή μια κλιμάκωση της σύγκρουσης, γεγονός που θα αυξήσει τον κίνδυνο μιας νέας αύξησης των τιμών του πετρελαίου που θα οδηγούσε πιθανώς σε υψηλότερο πληθωρισμό και λιγότερες μειώσεις επιτοκίων στις μεγάλες οικονομίες.
Όπως επισημαίνουν οι αναλυτές, η αμερικανική κυβέρνηση πιέζει για μια εκεχειρία στη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ - Χαμάς. Αν και δεν υπάρχει σαφής εικόνα, από τα διάφορα δημοσιεύματα φαίνεται ότι μια συμφωνία μπορεί να περιλαμβάνει την αποχώρηση (αν και όχι πλήρη) του ισραηλινού στρατού από τη Γάζα και την ανταλλαγή Παλαιστινίων αιχμαλώτων με Ισραηλινούς ομήρους που κρατούνται από τη Χαμάς.
Παρόλο που το Ιράν δεν αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος σε καμία συμφωνία, μια κατάπαυση του πυρός πιθανότατα θα μείωνε την πιθανότητα αντιποίνων για την δολοφονία ενός ηγέτη της Χαμάς σε ιρανικό έδαφος τον περασμένο μήνα.
Όμως, εάν οι συνομιλίες για την κατάπαυση του πυρός κατέρρεαν, θα ενίσχυαν τις πιθανότητες ιρανικών αντίποινων και τον κίνδυνο αύξησης των γεωπολιτικών εντάσεων (παρόμοιο με αυτό που συνέβη τον Απρίλιο).
Λόγω του χαμηλότερου κινδύνου κλιμάκωσης, οι τιμές του αργού είναι πιθανό να υποχωρήσουν περαιτέρω εάν υπάρξει κατάπαυση του πυρός. «Εκτιμούμε ότι η πτώση δεν θα ήταν ιδιαίτερα μεγάλη, καθώς οι τιμές του πετρελαίου τις τελευταίες εβδομάδες υποδηλώνουν πως ενσωματώνεται μόνο ένα μικρό ασφάλιστρο κινδύνου. Πράγματι, οι τιμές του πετρελαίου επανήλθαν στο επίπεδο που ήταν πριν από τη δολοφονία του ηγέτη της Χαμάς στην Τεχεράνη νωρίτερα αυτόν τον μήνα. Ως γενικό κανόνα, πιστεύουμε ότι η τιμή του πετρελαίου Brent θα μπορούσε να πέσει στα 75 δολάρια περίπου (επί του παρόντος 79 δολάρια το βαρέλι) εάν υπάρξει μια τελική συμφωνία» τονίζει η CE.
Σε περίπτωση που οι τιμές υποχωρήσουν και παραμείνουν χαμηλότερα από τα 80 δολάρια το βαρέλι τις επόμενες εβδομάδες, ο ΟΠΕΚ+ είναι πολύ πιθανό να αναβάλει τα σχέδιά του για αύξηση της παραγωγής από τον Οκτώβριο, διατηρώντας περιορισμένη την προσφορά πετρελαίου», όπως εκτιμούν οι οικονομολόγοι.
Από την άλλη πλευρά, ορισμένοι αναμφίβολα θα υποστηρίξουν ότι μια κατάπαυση του πυρός θα μπορούσε στην πραγματικότητα να είναι αποπληθωριστική, μόνο μέσω του χαμηλότερου κόστους μεταφοράς και όχι μέσω της χαμηλότερης τιμής του πετρελαίου. Πράγματι, τα ναύλα έχουν αυξηθεί φέτος με τον πλοία να περιορίζονται σε μεγαλύτερα ταξίδια για την αποφυγή της Ερυθράς Θάλασσας. Η κατάπαυση του πυρός θα μπορούσε να θέσει τις βάσεις για την ομαλοποίηση της μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, οδηγώντας σε απότομη πτώση του κόστους μεταφορών.
«Ωστόσο, αμφιβάλλουμε ότι θα υπάρξει σημαντική επιβράδυνση του πληθωρισμού και μέσω αυτού του καναλιού», αποσαφηνίζουν οι διεθνολόγοι.
Ο πήχης για μια συμφωνία που θα έφερνε το Ιράν (μέσω των Χούθι στην Υεμένη) να ανακοινώνει τον τερματισμό των εχθροπραξιών στην Ερυθρά Θάλασσα φαίνεται υψηλός. Ακόμα κι αν επιτευχθεί μια τέτοια συνολική συμφωνία, οι ναυτιλιακές εταιρείες μπορεί να είναι προσεκτικές σχετικά με την εκ νέου δρομολόγηση μέσω της Διώρυγας του Σουέζ για λίγο καιρό.
Μέχρι και στην αισιόδοξη περίπτωση όπου η κίνηση επανέλθει κανονικά και το κόστος αποστολής επέστρεψει στα χαμηλά επίπεδα που παρατηρήθηκαν το 2023 πριν από την έναρξη της σύγκρουσης, η Capital Economics προβλέπει ότι αυτό δεν θα μείωνε περισσότερο από 0,2% τον παγκόσμιο πληθωρισμό. Εξάλλου, η μεγαλύτερη άνοδος και μείωση του κόστους αποστολής κατά τη διάρκεια και μετά την πανδημία φάνηκε να έχει μέτριο αντίκτυπο στον πληθωρισμό.
