Ροή
Υπό άλλες συνθήκες τα νέα για την Ελλάδα θα ήταν φανταστικά. Αναμένεται φέτος νέο ιστορικό ρεκόρ άμεσων ξένων επενδύσεων. Η ελληνική επιχειρηματικότητα προσελκύει όλο και πιο ισχυρό ενδιαφέρον καθώς αλλάζει πρόσωπο, καταγράφοντας την πιο μεγάλη αναβάθμιση, κατά 16 μονάδες από το 2019, με βάση την κατάταξη του Εconomist Intelligence Unit για την ποιότητα του επιχειρηματικού της περιβάλλοντος.
Η εικόνα συμπληρώνεται από πολλά άλλα στοιχεία: από έναν αποδεδειγμένα ανθεκτικό ρυθμό ανάπτυξης, από την επαναφορά του τουρισμού στα προ πανδημίας επίπεδα, από διψήφια αύξηση του τζίρου σε όλους τους κλάδους της οικονομίας και από την άνοδο των εξαγωγών κατά 70,4% τον Αύγουστο.
Τα εν λόγω στοιχεία καθρεφτίζουν την ενδυνάμωση της ελληνικής οικονομίας και συνδέονται με τις μεταρρυθμίσεις που έχουν γίνει ή που δρομολογούνται και με τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και του ΕΣΠΑ που αναμένονται.
Αλλά... Υπάρχει και το «αλλά», που δεν είναι άλλο από τη διεθνή κρίση τιμών (και όχι μόνο) η οποία φέρνει όλο και πιο πολλά σύννεφα και πάνω από τη χώρα.
Μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες η εκτίμηση για το πώς θα κινηθεί ο πληθωρισμός φέτος στην Ελλάδα άλλαξε από άνοδο 8,8% σε άνοδο κοντά στο 10% υπό το βάρος των διεθνών εξελίξεων. Βεβαίως, ο ελληνικός δείκτης επιβραδύνθηκε αρκετά τον Οκτώβριο (για συγκυριακούς και μη λόγους) και πλέον κινείται με ρυθμό βραδύτερο από ότι ο μέσος όρος της Ευρωζώνης. Αλλά και οι εκτιμήσεις για ανάκαμψη/ανάπτυξη φέτος και το 2023 για την Ελλάδα είναι πολύ ισχυρότερες από αυτές για το μέσο όρο της Ευρωζώνης.
Παρ όλα αυτά, δεν υπάρχει κανένας τρόπος να μην επηρεασθεί η Ελλάδα. Είναι σαφές ότι οι επόμενοι μήνες θα είναι δύσκολοι. Το κατανοεί πλήρως και η κυβέρνηση που επιμένει για μία ευρωπαϊκή λύση το επόμενο διάστημα στο ενεργειακό πεδίο. Το πιστεύουν όμως ήδη και οι καταναλωτές και οι εκπρόσωποι του επιχειρηματικού κόσμου. Ο δείκτης του ΙΟΒΕ υποχώρησε ραγδαία τον Οκτώβριο, παραμένοντας - και αυτό αποτελεί βεβαίως στοιχείο αισιοδοξίας - σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ειδικά από κράτη όπως η Γερμανία που βρίσκονται στο επίκεντρο της νέας λαίλαπας. Υποχώρησε και ο PMI της βιομηχανίας.
Έχουμε λοιπόν από τη μία πλευρά της «ζυγαριάς» απτές αποδείξεις σημαντικών επιτευγμάτων αλλά και ανθεκτικότητας και από την άλλη πλευρά τις ενδείξεις πως τώρα που τελειώνει η θερινή τουριστική σαιζόν και πλησιάζει ο χειμώνας οι πιέσεις μπορεί να ενταθούν, όπως και η απαισιοδοξία για την πορεία της οικονομίας. Η «ζυγαριά» αυτή είναι λοιπόν πολύ κρίσιμο να μη γείρει προς την άλλη πλευρά. Πρέπει να συγκρατηθούν οι πληθωριστικές προσδοκίες και να διασφαλισθεί πως θα ενισχύεται συνεχώς η ανθεκτικότητα της οικονομίας.
