Θυμάμαι πριν από 10 (!) περίπου χρόνια, λίγο πριν ξεσπάσει η κρίση, την εξής κουβέντα με έναν τραπεζίτη: «Και τσάμπα να δώσουμε το Ελληνικό, αν επενδύσουν 5 δισ. ευρώ, μόνο από το ΦΠΑ θα βγάλουμε 1 δισ. ευρώ. Και δεν σου λέω για τις θέσεις εργασίας. Καταλαβαίνεις τι σημαίνει αυτό για την ανάπτυξη».
Χρειάστηκε να περάσει μια 10ετία μέχρι να προχωρήσουν τα πράγματα και να φτάσουμε (επιτέλους) κοντά στο να γίνει η επένδυση. Αλλά ακόμα και σήμερα, οι αντιδράσεις παραμένουν. Γράψαμε πριν από λίγες μέρες για το σχέδιο της Hard Rock να επενδύσει 1 δισ. ευρώ για το καζίνο στο Ελληνικό. Τα σχόλια του κειμένου στα κοινωνικά δίκτυα ήταν γεμάτα αντιδράσεις. «Αυτό δεν είναι επένδυση, είναι κλοπή». «Θα γίνουμε τα γκαρσόνια της Ευρώπης». «Τα παιδιά μας θα δουλεύουν για 500 ευρώ». «Πρέπει να επενδύσουμε στον πρωτογενή και δευτερογενή τομέα και όχι στο τζόγο». Και αυτά ήταν τα πιο ψύχραιμα.
Ας πάρουμε λοιπόν τα πράγματα από την αρχή. Μόνο για το καζίνο στο Ελληνικό θα επενδυθούν πάνω από 1 δισ. ευρώ, θα δουλέψουν περίπου 3.000 άτομα για τα δύο χρόνια της κατασκευής του και αρκετές εκατοντάδες όταν αυτό θα τεθεί σε λειτουργία. Αυτό, πολλαπλασιαστικά, μεταφράζεται σε κάποια δισεκατομμύρια στην οικονομία και σε αρκετά εκατομμύρια για φόρους και ασφαλιστικές εισφορές. Προφανώς στη συνέχεια κάποια εταιρεία θα κερδίσει από τη λειτουργία του καζίνο. Το οποίο όμως είναι θεμιτό, αρκεί να φορολογείται νόμιμα και να πληρώνει τους υπαλλήλους της. Συνεπώς, μια άμεση ξένη επένδυση –υπό τους όρους και τις προϋποθέσεις που θέτει το κράτος- μόνο καλό κάνει στην οικονομία.
Όσο για τα γκαρσόνια της Ευρώπης, νομίζω ότι είναι σαφώς καλύτερο να έχουμε μια χώρα που θα υποδέχεται τουρίστες που θα ξοδεύουν χιλιάδες ευρώ στην κάθε επίσκεψή τους, παρά εκείνους που καταναλώνουν μόνο τα απαραίτητα. Γιατί όσοι επισκεφθούν το Ελληνικό θα ξοδέψουν χρήματα στο resort, θα επισκεφθούν την υπόλοιπη Αθήνα, θα βγουν για φαγητό, για ποτό και θα ψωνίσουν. Δεν είδα τους κατοίκους του Μονακό να παραπονιούνται αντίστοιχα…
Από εκεί και πέρα, καλώς η κακώς η χώρα μας βασίζεται στον τριτογενή τομέα και θα συνεχίσει να βασίζεται σε αυτόν. Με δεδομένη τη γεωγραφία της χώρας μας, η αγροτική παραγωγή δεν αρκεί για να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού, πόσο μάλλον για να στηρίξει το ΑΕΠ μας. Όσο για τη βιομηχανία, με τα κόστη παραγωγής στην Κίνα και την Ινδία, το παιχνίδι το χάσαμε προ πολλού, όχι μόνο εμείς αλλά και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι. Τι μένει λοιπόν; Η παροχή υπηρεσιών. Και σε ένα από τα καλύτερα σημεία της Ευρώπης, την Αθηναϊκή Ριβιέρα, αυτό που μπορείς να πουλήσεις –και μάλιστα πολύ ακριβά- είναι ήλιος και θάλασσα.
Όσο για τον εθισμό στον τζόγο, ας μη γελιόμαστε. Τα πράγματα έχουν προχωρήσει τόσο πολύ, που αν θέλω να παίξω, το κάνω ανά πάσα στιγμή, από τον υπολογιστή, το κινητό μου ή σε εκατοντάδες νόμιμα σημεία σε όλη τη χώρα. Άρα δεν περιμένουμε ένα ακόμα καζίνο για να πέσουμε στο βούρκο της αμαρτίας. Και το integrated resort που σχεδιάζεται στο Ελληνικό δεν θα έχει καμία σχέση με τα ανήλιαγα καταγώγια που έχουν στο μυαλό τους όσοι σκέφτονται τα καζίνο. Μια βόλτα στο Λας Βέγκας και το Ατλάντικ Σίτι μπορεί να τους πείσει περί του αντιθέτου.
Προφανώς, για να φέρει το μέγιστο δυνατό όφελος, η επένδυση στο Ελληνικό πρέπει να γίνει σωστά, να ελέγχεται αυστηρά και να εξασφαλίζονται τα δικαιώματα των εργαζομένων. Αλλά από εκεί και πέρα, τα πράγματα είναι ξεκάθαρα. Η επένδυση πρέπει να γίνει.
