«Δώσε σε έναν άνθρωπο ένα ψάρι και θα φάει για μια μέρα. Μάθε τον να ψαρεύει και θα τρώει για όλη του τη ζωή». Κάθε φορά που ανοίγει η κουβέντα περί κοινωνικού μερίσματος, έρχεται στο μυαλό μου αυτό το κινέζικο ρητό.
Όχι γιατί είμαι κατά του κοινωνικού κράτους, ούτε γιατί πιστεύω ότι το «αόρατο χέρι της αγοράς» θα τα ρυθμίσει όλα. Χρειάζεται και κοινωνική πολιτική αλλά και στήριξη προς τις ασθενείς ομάδες προκειμένου να επιβιώσει αλλά και να μακροημερεύσει η εκάστοτε κοινωνία.
Αρκεί αυτό να γίνει με το σωστό τρόπο. Και τα συνεχή κοινωνικά μερίσματα, τα οποία δίνονται (και) με ψηφοθηρικά κριτήρια, εις βάρος της ανάπτυξης δεν είναι ο σωστός τρόπος.
Μια οικονομία που λειτουργεί υπό τη Δαμόκλειο Σπάθη των αδικαιολόγητα υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων είναι ούτως ή άλλως με την πλάτη στον τοίχο. Και όταν το ζητούμενό είναι να επιτευχθεί υπερπλεόνασμα, προκειμένου να δοθεί κοινωνικό μέρισμα, τότε νομοτελειακά χαμένη βγαίνει η ανάπτυξη.
Με τη στρατηγική αυτή όμως, που υιοθέτησε αρχικά ο ΣΥΡΙΖΑ και τώρα φλερτάρει και η Νέα Δημοκρατία, δίνουμε μεν το ψάρι, αλλά δεν μαθαίνουμε τους ανθρώπους να ψαρεύουν. Διότι, προκειμένου να χρηματοδοτηθεί το υπερπλεόνασμα, συνεχίζουμε τη φορολογική αφαίμαξη, δημιουργούμε αντικίνητρα στη δημιουργία θέσεων εργασίας και τροφοδοτούμε τη μαύρη οικονομία. Έτσι όμως, δεν μπορούμε να βγούμε από το φαύλο κύκλο της ύφεσης και της αναιμικής ανάπτυξης των τελευταίων ετών που μας οδήγησε στη σημερινή συγκυρία.
Προφανώς, μια οικονομία σε ευμάρεια έχει την υποχρέωση να στηρίξει τα πιο αδύναμα μέλη της. Για να το κάνει όμως, θα πρέπει πρώτα να σταθεί σε στέρεες βάσεις, να δώσει κίνητρα επενδύσεων και να δημιουργήσει νέες, βιώσιμες θέσεις εργασίας. Ούτως ώστε να δούμε ουσιαστική ανάπτυξη, που θα δώσει τους απαιτούμενους πόρους στο κοινωνικό κράτος. Και αυτό γίνεται φοροελαφρύνσεις, με στήριξη των επενδύσεων και με ουσιαστικά κίνητρα σε όσους δώσουν δουλειές.
Για να το πω και απλά, θεωρώ πολύ πιο σωστό το κράτος να δίνει 100 ευρώ το μήνα (με φοροαπαλλαγές ή μείωση ασφαλιστικών εισφορών του εργοδότη) σε έναν νέο εργαζόμενο, παρά να του δίνει 1.000 ευρώ κοινωνικό μέρισμα στο τέλος του χρόνου.
Στην πρώτη περίπτωση, έχεις σοβαρές πιθανότητες να δημιουργήσεις μια νέα θέση εργασίας. Στη δεύτερη, δημιουργείς έναν ψηφοφόρο-όμηρο των επιδομάτων. Εκτός βέβαια αυτό είναι το ζητούμενο.