Η Τουρκία και η Γερμανία είναι «δύο σημαντικοί σύμμαχοι» και οι σχέσεις τους «δεν θα επιδεινωθούν ριζικά» μετά την αναγνώριση από την Μπούντεσταγκ της γενοκτονίας των Αρμενίων, διαβεβαίωσε σήμερα ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Binali Yildirim.
«Η Γερμανία και η Τουρκία είναι δύο σημαντικοί σύμμαχοι. Κανείς δεν πρέπει να περιμένει ότι οι σχέσεις θα επιδεινωθούν ριζικά δια μιάς εξαιτίας της απόφασης αυτής ή παρόμοιων αποφάσεων», είπε.
Χθες σημειώθηκε ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών μετά την σχεδόν όμοφωνη απόφαση της γερμανικής βουλής να εγκρίνει ψήφισμα με το οποίο χαρακτηρίζει τις σφαγές των Αρμενίων το 1915 από τις οθωμανικές αρχές γενοκτονία.
Η Άγκυρα ανακάλεσε τον πρέσβης της Τουρκίας στη Γερμανία για διαβουλεύσεις ενώ πρόεδρος της Τουρκίας Recep Tayyip Erdogan δήλωσε ότι η απόφαση των Γερμανών θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στις διμερείς σχέσεις. «Tο ψήφισμα το οποίο ενέκριναν οι γερμανοί βουλευτές και που χαρακτηρίζει τις σφαγές των Αρμενίων το 1915 από τις οθωμανικές δυνάμεις "γενοκτονία", θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στις σχέσεις των δύο χωρών».
Συγκεκριμένα χθες, κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου στο Ναϊρόμπι, που μεταδόθηκε απευθείας από την τουρκική τηλεόραση, ο κ. Erdogan είπε πως μετά την ανάκληση του τούρκου πρεσβευτή στη Γερμανία η κυβέρνηση θα συζητήσει τα βήματα που θα κάνει η Άγκυρα ως απάντηση.
Ο κ. Yildirim, από την πλευρά του, μίλησε για αποτέλεσμα της δράσης ενός «ρατσιστικού αρμενικού λόμπι», το οποίο οδήγησε τη γερμανική Βουλή σε μια «λάθος απόφαση».
Για «κενό γράμμα» έκανε λόγο νωρίτερα η τουρκική κυβέρνηση, σε ό,τι αφορά το ψήφισμα, το οποίο ενέκρινε η Μπούντεσταγκ σχεδόν ομόφωνα, για ιστορικό λάθος μίλησε ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης Νουμάν Κουρτουλμούς, ενώ «ανεύθυνη» χαρακτήρισε τη γερμανική ενέργεια ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου.
Το ψήφισμα «τραυμάτισε σοβαρά τις σχέσεις Βερολίνου - Άγκυρας», δήλωσε εξάλλου ο εκπρόσωπος του ισλαμοσυντηρητικού, κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) της Τουρκίας Γιασίν Ακτάι.
Σχεδόν ομόφωνη η έγκριση
Το γερμανικό ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο αναγνώρισε σήμερα σχεδόν ομόφωνα (με μία ψήφο κατά και μία αποχή) ως γενοκτονία την σφαγή των Αρμενίων το 1915 από τις δυνάμεις της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά και ότι παραδέχεται τον «άδοξο» ρόλο του Γερμανικού Ράιχ, το οποίο, αν και διέθετε επαρκή πληροφόρηση, δεν έκανε ό,τι μπορούσε για να την σταματήσει.
Εισηγητές του ψηφίσματος ήταν τα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού (CDU/CSU/SPD), η σημερινή συνεδρίαση ωστόσο πραγματοποιήθηκε χωρίς την παρουσία της Καγκελαρίου Angela Merkel, η οποία επικαλέστηκε συμμετοχή της σε συνέδριο για την Ψηφιακή Οικονομία, του Αντικαγκελάριου Sigmar Gabriel, ο οποίος μιλάει σε συνέδριο του κλάδου των κατασκευών και του υπουργού Εξωτερικών Frank-Walter Steinmeier, ο οποίος πραγματοποιεί επίσκεψη στη Λατινική Αμερική.
Είναι προφανές ότι ακόμη και για τους εισηγητές, η συνεδρίαση πραγματοποιήθηκε σε μάλλον δύσκολη συγκυρία, με την Τουρκία να αξιοποιεί τον κομβικό της ρόλο στην προσφυγική κρίση, απειλώντας ακόμη και να «παγώσει» την συμφωνία με την Ευρωπαϊκή Ένωση, εάν δεν ικανοποιηθεί το αίτημά της για απελευθέρωση του καθεστώτος της βίας για την Ζώνη Σένγκεν. Σε αυτές τις απειλές ήρθαν να προστεθούν και οι αυστηρές προειδοποιήσεις για επιδείνωση των γερμανοτουρκικών σχέσεων, για διπλωματική κρίση, ακόμη και για απόσυρση του τούρκου πρέσβη από το Βερολίνο. «Γελοίο» χαρακτήρισε το ψήφισμα ο νέος Πρωθυπουργός της Τουρκίας Binali Yildirim, ενώ ο Πρόεδρος Recep Tayyip Erdogan μετέφερε ο ίδιος τηλεφωνικά τις απόψεις και τις απειλές του στην κυρία Merkel.
Τον όρο «γενοκτονία» χρησιμοποίησε πάντως πέρυσι πρώτος ο ομοσπονδιακός Πρόεδρος της Γερμανίας Joachim Gauck, ένα αντίστοιχο ψήφισμα όμως αποσύρθηκε την τελευταία στιγμή το 2015, προκειμένου να μην διαταραχθούν οι διμερείς σχέσεις.
«Μία ειλικρινής επεξεργασία του παρελθόντος δεν θέτει σε κίνδυνο την σχέση με άλλες χώρες, αλλά εμπλουτίζει την συνεργασία. Η σημερινή κυβέρνηση στην Τουρκία δεν είναι υπεύθυνη για αυτό που συνέβη πριν από 100 χρόνια, αλλά είναι συνυπεύθυνη για ό,τι συμβαίνει για αυτό σήμερα», δήλωσε ο Πρόεδρος της Βουλής Norbert Lammert ανοίγοντας σήμερα την συνεδρίαση και επέκρινε τις ακόμη και δολοφονικές απειλές που υπήρξαν εναντίον κυρίως βουλευτών τουρκικής καταγωγής. «Αυτό είναι απαράδεκτο», τόνισε.
«Το θέμα δεν είναι να κατηγορήσουμε την Τουρκία. Η Γερμανία συνδέεται με πολλά θέματα με την Τουρκία και με το ψήφισμα θέλουμε να στηρίξουμε την συμφιλίωση και την προσέγγιση μεταξύ της Τουρκίας και της Αρμενίας», δήλωσε ο βουλευτής των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) Franz Josef Jung, ενώ από την πλευρά των Σοσιαλδημοκρατών (SPD) ο Rolf Mützenich σημείωσε ότι στην συζήτηση με την 'Αγκυρα απαιτείται ένας διαφορετικός διάλογος και, αναφερόμενος στον κ. Erdogan, δήλωσε ότι «δεν πρέπει να ξεχάσουμε ότι έχει την πλειοψηφία». Αλλαγές, πρόσθεσε, είναι εφικτές, αλλά θα πρέπει να προέλθουν κυρίως από την τουρκική κοινωνία.
Ο κ. Mützenich άσκησε ακόμη κριτική στην Καγκελάριο, λέγοντας ότι θα επιθυμούσε η κυρία Μέρκελ να είχε συναντηθεί στην Τουρκία και με εκπροσώπους του φιλοκουρδικού κόμματος HDP. «Επιτέλους πρέπει να το ονομάσουμε όπως ήταν: μια γενοκτονία 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων. Υπάρχει και συνευθύνη της Γερμανίας. Το Γερμανικό Ράιχ ήταν συνεργός», δήλωσε εκ μέρους της Αριστεράς (Die Linke) Gregor Gysi, ενώ ο συμπρόεδρος των Πρασίνων Cem Oezdemir τόνισε ότι με το ψήφισμα «δεν θέλουμε να επιδείξουμε μια ηθική ανωτερότητα, αλλά το αντίθετο: αυτό το κείμενο αφορά και ένα κομμάτι της γερμανικής ιστορίας».
