Τις τελευταίες ημέρες (καθολικό Πάσχα) οι Βρυξέλλες για όσους βρίσκονταν εκεί έμοιαζε μία πόλη φάντασμα. Άδειοι δρόμο, κλειστά καταστήματα. Μόνο στα υπερφορτωμένα νοσοκομεία μπορούσε να συναντήσει κανείς κάτι να κινείται…
Η περιγραφή μαζί με κάποιες φωτογραφίες προέρχεται από μία ανάρτηση στο Facebook, νοσηλεύτριας σε κεντρικό νοσοκομείο των Βρυξελλών.
Η εικόνα απογοήτευσης και αποθάρρυνσης φαίνεται να κυριαρχεί τις τελευταίες ημέρες στις μεγάλες πόλης της Ε.Ε. καθώς η κορύφωση της πανδημίας, πάει χέρι με χέρι, με την ανάλογη αίσθηση που κυριαρχεί στα κέντρα πολιτικών αποφάσεων της Ευρωζώνης, που αδυνατεί να ανοίξει ένα δρόμο «εξόδου» από την κρίση.
Στο περιβόητο Ταμείο Ανάκαμψης, πάνω στο οποίο στηρίζονται οι προσδοκίες εξόδου από την κρίση, τα σχέδια εφαρμογής του στις χώρες μέλη της Ε.Ε. έχουν φθάσει στις Βρυξέλλες, οι φάκελοι έχουν ανοίξει, οι υπηρεσίες της Κομισιόν δουλεύουν πάνω σ΄ αυτά «εξετάζοντας την συμβατότητα των προτάσεων» με το πλαίσιο του Ταμείου, αλλά οι προσδοκίες εκταμίευσης παραμένουν σε αόριστο χρόνο…
Με μόνη εξαίρεση τους πόρους του SURE που αφορούν την στήριξη της απασχόλησης τίποτα άλλο δεν κινείται…
Η Κομισιόν δεν μπορεί να δρομολογήσει τις διαδικασίες δανεισμού με τα ευρω-ομόλογα για να ξεκινήσουν τις εκταμιεύσεις προς τις χώρες μέλη, καθώς η έγκριση των εθνικών κοινοβουλίων παραμένει μπλοκαρισμένη στο Βερολίνο από το Δικαστήριο της Καρλσρούης.
Οι ανεπίσημες διαβεβαιώσεις από την Καγκελαρία πως θα υπάρξει λύση στο πρόβλημα ανάλογη εκείνης που προέκυψε με την αμφισβήτηση του PEPP από το ίδιο δικαστήριο, δεν αλλάζει το γεγονός ότι τα «ευρω-ομόλογα» για το NGEU έχουν «παγώσει».
Οι οικονομίες στις ΜΕΘ, το NGEU «παγωμένο»
Δεν έχουν την νομιμοποίηση για να μπορούν να εκδοθούν και μαζί τους ακυρώνονται οι αρχικές προσδοκίες για εκταμιεύσεις των προκαταβολών (13% του συνολικού δικαιώματος) από την άνοιξη του στις χώρες μέλη. Περίπου ενα χρόνο μετά την απόφαση για την συγκρότηση του Ταμείου Ανάκαμψης αυτό παραμένει μία απόφαση σε εκκρεμότητα μέχρι την έγκρισή του από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια…
Κάτι που σημαίνει ότι όλες οι χώρες της Ε.Ε., η κάθε μία με τις δικές διαφορετικές αντοχές, συνεχίζουν να χρηματοδοτούν τις οικονομίες τους που βρίσκονται εδώ και ένα χρόνο στην «εντατική», είτε με δανεικά – οι περισσότερες – είτε αδειάζοντας αποθεματικά, είτε και με τα δύο μαζί.
Στην Ελλάδα ήδη έχουν «ξοδευτεί» μπαίνοντας η οικονομία στην «εντατική», 24 δισ. ευρώ για το 2020 και άλλα 14 δισ. ευρώ για το πρώτο πεντάμηνο του 2021…
Στο μεταξύ καθημερινά η ενημέρωση στις χώρες μέλη βομβαρδίζεται με μελέτες και εκτιμήσεις για το πόσο θα ωφελήσει τις οικονομίες της Ε.Ε. το Ταμείο Ανάκαμψης.
Οι εκταμιεύσεις του οποίου, όταν ξεκινήσουν για να ολοκληρωθούν μετά από πέντε χρόνια, θα είναι περίπου ισόποσες με όσα ήδη έχουν ξοδευτεί από τις κυβερνήσεις σε εθνικό επίπεδο, μέχρι την ημέρα που θα αρχίσει η πρώτη «δόση» εκταμίευσης, κατά τα φαινόμενα κάποια στιγμή πριν το τέλος του 2021.
Ο μετακεϋνσιανισμός του Μπάιντεν
Την ίδια στιγμή στην απέναντι όχθη του Ατλαντικού η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει ήδη δρομολογήσει την εκταμίευση του πρώτου πακέτου των 1,9 τρισ. δολ., σημαντικό μέρος του οποίου είναι η άμεση χρηματοδότηση της καταναλωτικής δαπάνης, κυρίως του πληθυσμού που είτε έχει χάσει την δουλειά του είτε έχει υποστεί μεγάλες απώλειες στον τελευταίο χρόνο.
Μετά την έγκριση και έναρξη υλοποίησης του πακέτου αυτού ήδη ανακοινώθηκε η δρομολόγηση ενός νέου μεγαλύτερου πακέτου για υλοποίηση μέσα στην θητεία της κυβέρνησης Μπάιντεν, ύψους 2,25 τρισ. δολ. Στόχος του να χρηματοδοτήσει την exit strategy της αμερικάνικης οικονομίας από την κρίση και την ύφεση, με την χρηματοδότηση του μεγαλύτερου προγράμματος δημόσιων έργων από τον καιρό του Ρούσβελτ. Δρόμοι, γέφυρες, δίκτυα, αεροδρόμια, κοινωνικές πολιτικές στήριξης, κ.λ.π.
Σύνολο 4,15 τρισ. δολ. που έχουν ήδη αρχίσει να τροφοδοτούν τις οικονομικές προσδοκίες σε βαθμό τέτοιο που οι νέες θέσεις εργασίας ξεπερνούν ήδη τον τελευταίο μήνα τις 900 χιλιάδες.
Βέβαια οι θέσεις εργασίας που έχουν χαθεί από τον Μάρτιο του 2020 είναι περί τα δέκα εκατομμύρια, αλλά με τους τρέχοντες ρυθμούς έχουν ήδη μειωθεί κατά 1,3 εκατ. οι απώλειες αυτές.
Ρεαλιστικά οικονομικά επιχειρήματα αμφισβητούν ήδη την δυνατότητα του Μπάιντεν να ανατρέψει την παρούσα κατάσταση της οικονομίας στις ΗΠΑ με τα προγράμματα αυτά.
Κάποιες άλλες, επίσης αξιόπιστες αξιολογήσεις των προγραμμάτων αυτών, κάνουν λόγο για ένα κύμα πληθωριστικών πιέσεων που θα ακολουθήσει αυτή την στρατηγική της κυβέρνησης Μπάιντεν, το οποίο θα υποχρεώσει την Fed σε αύξηση επιτοκίων και έτσι νέο μπλοκάρισμα της εξόδου από την ύφεση.
Η «ανατροπή» του Ρήγκαν
Η πολιτική Μπάιντεν, όπως ανέφεραν σε σχετικό άρθρο τους οι ΝΥ Τimes, εμφανίζεται σαν να ανατρέπει την πολιτική Ρήγκαν που έχει εμπεδωθεί στις ΗΠΑ εδώ και 40 χρόνια και να επαναφέρει ένα είδος Κεϋνσιανισμού του μεταπολέμου.
Η αλήθεια είναι ότι η πολιτική που εισάγει η διακυβέρνηση Μπάιντεν αν και μοιάζει με εκείνη του Ρούσβελτ όσο αφορά τα εκτεταμένα προγράμματα δημοσίων δαπανών και ανοικοδόμησης των υποδομών, διαφέρει σε ένα εξαιρετικά κρίσιμο σημείο αυτό αυτή: τον τρόπο που χρηματοδοτείται.
Τα προγράμματα «ανοικοδόμησης» Μπάιντεν θα χρηματοδοτηθούν – ή τουλάχιστον αυτή είναι η δημόσια δέσμευσή του – από την αύξηση της φορολογίας των αμερικανικών κολοσσών στις πληροφορική, στο εμπόριο, στα δίκτυα κ.λ.π. και όχι από το δημόσιο έλλειμμα, δηλαδή όχι μέσω δανεισμού.
Η φορολογία που είχε μειώσει ο Τράμπ στο 21% για να κερδίσει την στήριξη του επιχειρηματικού χώρου, θα αυξηθεί από τον Μπάιντεν στο 28% για τα επόμενα 15 χρόνια… Η κυβέρνηση Μπάιντεν έκανε και μία άλλη ενδιαφέρουσα παρέμβαση, υποστήριξε την είσοδο των συνδικάτων στην Amazon. Η κα Γιέλεν ως υπουργός οικονομικών έχει αναλάβει να δρομολογήσει αυτή την ναρκοθετημένη από την Wall Street και τους αμερικανικούς επιχειρηματικούς κολοσσούς, διαδρομή.
Μένει να δούμε τι θα συμβεί, η αμερικάνικη ιστορία οικονομική και πολιτική κρύβει θησαυρό ερμηνευτικών «εργαλείων» για τέτοιες σύνθετες περιστάσεις.
Όσο για την Ευρώπη, τα πράγματα είναι όπως τα είπαμε…Ή μάλλον σχεδόν όπως τα είπαμε, καθώς εν όψη της αποχώρησης της κας Μέρκελ τον Σεπτέμβριο, έχει αρχίσει να αφήνει το αποτύπωμά του στις διαδικασίες διαμόρφωσης μίας ευρωπαϊκής «exit strategy» ένα νέο … παλιό πρόσωπο ο κ. Ντράγκι.
Αυτή την φορά ο κ. «Whatever it takes» μπαίνει στην σκηνή από την θέση του πρωθυπουργού της τρίτης σε ισχύ οικονομίας της Ε.Ε. και της τρίτης σε μέγεθος χρέους στο κόσμο, μετά την Ιαπωνία και την …Ελλάδα.
Φωτογραφία: Getty Images/Ideal Image
