Την ώρα που έχουμε την επανεκκίνηση των διαπραγματεύσεων ανάμεσα στη Δύση και το Ιράν για την αναβίωση της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα της Τεχεράνης, η κατάσταση προς ώρας μόνο ως υποσχόμενη δεν μπορεί να χαρακτηριστεί. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων της Βιέννης συναντώνται δύο κόσμοι αντίθετοι και σίγουρα υπάρχει περίσσευμα δυσπιστίας.
Το Ιράν θέλει την άρση των αμερικανικών οικονομικών κυρώσεων και μια σαφή δέσμευση από τους συνομιλητές του ότι θα μπορεί να πουλά απερίσπαστο το πετρέλαιο του. Η άλλη πλευρά θέλει να βεβαιωθεί ότι η Τεχεράνη θα επιστρέψει στο πλαίσιο της συμφωνίας του 2015, γνωστής και ως Κοινό Συνολικό Σχέδιο Δράσης (JCPOA).
Υπενθυμίζεται ότι το 2018 ο πρόεδρος Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία, επιβάλλοντας παράλληλα κυρώσεις στο Ιράν, σε μια κίνηση που υποδαύλισε τις εντάσεις.
Εξαπατούν τον κόσμο
Το κλίμα δυσπιστίας υπογράμμισαν οι δηλώσεις του Ισραηλινού υπουργού Εξωτερικών Γιαϊρ Λάπιντ: «Το Ιράν εξαπατά συστηματικά τον κόσμο. Το μόνο που ενδιαφέρει το Ιράν είναι η άρση των κυρώσεων, κάτι που θα επιτρέψει σε δισεκατομμύρια δολάρια να εισρεύσουν στο πυρηνικό του πρόγραμμα, τη Χεζμπολάχ, τη Συρία, το Ιράκ και το τρομοκρατικό δίκτυο που έχουν αναπτύξει σε όλο τον κόσμο», τόνισε.
Η δήλωση του Λάπιντ είναι ενδεικτική του κλίματος που πλέον έχει αρχίσει να διαμορφώνεται στον Ισραήλ. Ένα ερώτημα έχει αρχίσει να πλανάται στον δημόσιο διάλογο και δεν είναι άλλο από το αν ήρθε η ώρα για ενεργή δράση κατά του Ιράν. Με τις κατά καιρούς εκφρασμένες απειλές της Τεχεράνης περί αφανισμού του Ισραήλ, σε συνδυασμό με πληροφορίες ότι το Ιράν εμπλουτίζει το ουράνιο του σε ποσοστό 90%- δηλαδή σε επίπεδο παραγωγής πυρηνικών όπλων- η ανησυχία στο Τελ Αβίβ αυξάνεται κατακόρυφα.
Περισσότερες απειλές
Μόλις τέσσερις ημέρες πριν την έναρξη των διαπραγματεύσεων της Βιέννης, η Τεχεράνη έστειλε ένα «μήνυμα» στον «μεγάλο εχθρό». Σύμφωνα με την Jerusalem Post, οι Ιρανοί Φρουροί της Επανάστασης με post τους στον λογαριασμό τους στο Twitter απείλησαν με χτύπημα τον ισραηλινό πυρηνικό αντιδραστήρα στη Ντιμόνα στην έρημο Νεγκέβ. «Μια ημέρα θα σας πλήξουμε με το πιο τρομερό χτύπημα. Εμείς (ο Θεός) σίγουρα θα σας τιμωρήσουμε». Αξιοσημείωτο ότι το μήνυμα ήταν γραμμένο στα αραβικά και όχι στην περσική γλώσσα.
Λίγες ημέρες νωρίτερα από το Twitter οι Φρουροί της Επανάστασης είχαν εκτοξεύσει και άλλες απειλές: «Σε περίπτωση κάποιας ανοησίας από την πλευρά του Σιωνιστικού καθεστώτος, η Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν δεν θέλει να καταστρέψει το Τελ Αβίβ και τη Χάιφα, αλλά να απελευθερώσει το ιερό Κουντς. Εάν διακυβευτεί η ασφάλεια της ιερής γης του Ιράν, κανείς δεν θα είναι ασφαλής, είτε αυτοί που βρίσκονται στα 1.000 χλμ. είτε στα 10.000 χλμ.». Κουντς είναι το όνομα της Ιερουσαλήμ στα αραβικά.
Σύμφωνα με την Sheina Vojoudi, Ιρανή αντιφρονούντα που διέφυγε από τη χώρα και παρακολουθεί τα social media του καθεστώτος, τα αραβικά μηνύματα που εκπέμπονται από το Ιράν είναι ανησυχητικά: «Γιατί οι Φρουροί της Επανάστασης ανεβάζουν τα μηνύματά τους στην Αραβική γλώσσα και όχι στην περσική που μιλάνε οι πάντες στο Ιράν;», είναι το ερώτημα που έθεσε. «Διότι μιλάνε στους σύμμαχους τους, δηλαδή στη Χαμάς, τη Χεζμπολάχ, τους Χούθι και σε άλλες οργανώσεις που τελούν υπό την ιρανική ηγεσία. Πάντως δεν απευθύνονται στους Ιρανούς», τονίζει η Vojoudi. Προσθέτει ότι για τους Φρουρούς της Επανάστασης, απόλυτη προτεραιότητα είναι η ολοκληρωτική καταστροφή του Ισραήλ και η πλήρης επιβολή της ιδεολογίας του αγιατολάχ Χομεϊνί.
Θα δράσουμε μόνοι μας
Τα μηνύματα που εκπέμπονται από το Ισραήλ είναι ότι η πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας είναι σε κινητοποίηση. Στόχος της το Ιράν και πιο συγκεκριμένα η καταστροφή των πυρηνικών του εγκαταστάσεων.
Το κλίμα που επικρατεί το αποτύπωσε ανεξίτηλα ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ. Σύμφωνα με την Jerusalem Post o κ. Λάπιντ ήταν πολύ ξεκάθαρος για το επίκειται να ακολουθήσει: «Σίγουρα θα προτιμούσαμε να δράσουμε στο πλαίσιο μιας διεθνούς συνεργασίας, αλλά αν παραστεί ανάγκη θα δράσουμε μόνοι μας», ανέφερε. Και πρόσθεσε με έμφαση «θα υπερασπιστούμε εμείς οι ίδιοι τους εαυτούς μας».
Μάλιστα ανέφερε ότι «έχουμε παρουσιάσει στους συμμάχους μας αρκετά ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία» για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν. Πρόσθεσε ότι «δεν αφορούν γνώμες και εικασίες, αλλά αδιάσειστα στοιχεία αναφορικά με το πώς το Ιράν εξαπατά τους πάντες με έναν πολύ συστηματικό τρόπο».
Επίσης, ο Ισραηλινός ΥΠΕΞ τόνισε ότι η χώρα του ξεκαθάρισε στους πάντες ότι σε καμία περίπτωση δεν θα επιτρέψει στο Ιράν να γίνει πυρηνική δύναμη.
Οι δηλώσεις Λάπιντ, όπως ήταν αναμενόμενο, προκάλεσαν την έντονη αντίδραση της Τεχεράνης: "Οι σιωνιστές κατακτητές ποτέ δεν έκρυψαν την απόλυτη αντίθεση τους σε οποιαδήποτε τοπική ή διεθνή συμφωνία που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επίλυση των προβλημάτων της περιοχής. Το σιωνιστικό καθεστώς έχει τις ρίζες του στην ανασφάλεια και τον τρόμο. Αυτό το καθεστώς τροφοδοτείται από τον τρόμο, την ανασφάλεια και τη διχόνοια", ανέφερε σε ανακοίνωση του το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών.
«Μιλάμε για εβδομάδες»
Πάντως ο ορίζοντας των γεγονότων αναμένεται να είναι βραχύς. Όπως ανέφερε σήμερα ο συντονιστής των συνομιλιών και απεσταλμένος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις διαπραγματεύσεις, Ενρίκε Μόρα:"εάν εργαστούμε σκληρά τις προσεχείς ημέρες και εβδομάδες, θα πρέπει να έχουμε ένα θετικό αποτέλεσμα... θα είναι πολύ δύσκολο, θα είναι πολύ σκληρό. Δύσκολες πολιτικές αποφάσεις πρέπει να ληφθούν και στην Τεχεράνη και στην Ουάσινγκτον".
«Υπάρχει η αίσθηση του επείγοντος σε όλες τις αντιπροσωπείες ότι η διαπραγμάτευση αυτή πρέπει να ολοκληρωθεί σε μια σχετικά εύλογη χρονική περίοδο. Εκ νέου, δεν θα θέσω όρια αλλά μιλάμε για εβδομάδες, όχι για μήνες», τόνισε ο Μόρα.
Οπότε έχει αρχίσει να γίνεται εμφανές ότι οδεύουμε σε μια κατάσταση «make it or break it». Αν τελικά επικρατήσει το απευκταίο σενάριο της μη συμφωνίας, τότε το «μεγάλο ξεκαθάρισμα» ανάμεσα στο Ισραήλ και το Ιράν μοιάζει να πλησιάζει επικίνδυνα.
Επιμέλεια Τέρρυ Μαυρίδης
Φώτο: Getty Images/Ideal Images
